Formalin – ေဖာ္မလင္

မဂၤလာပါဆရာ၊ က်ေနာ္က ရန္ကုန္၊ ၾကည့္ျမင္တိုင္ၿမိဳ႕နယ္က ႕႕႕႕႕ ပါ၊ ခုတေလာ နာမည္ႀကီးေနသည့္ မုန္႔ဟင္းခါး၊ ပဲျပားတို႔တြင္ Formarlin ဆိုေသာ ဓာတုမ်ား အသံုးျပဳၾကသည္ဟု ဆိုၾကပါသည္။ ထို ဓာတုက လူေသကို ၾကာ႐ွည္ မပုပ္ေအာင္လည္း အသံုးျပဳၾကသည္ဟု ၾကားဖူးပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဆရာ့အေနျဖင့္ ထို formarlin ဆိုသည့္ ဓာတုေဗဒ ႏွင့္ပတ္သက္၍ မည္သို႔ေသာ ဆိုးက်ိဳးမ်ားျဖစ္ႏိုင္သည္ကို ဗဟုသုတရေစရန္အလို႔ငွါ မ်ေဝေပးေစလိုပါသည္။ ေက်းဇူးတင္လ်က္။

ေဖာ္မလင္ ဆိုတာ Formaldehyde (CH2O) (ေဖာ္မယ္လ္ဒီဟိုဒ္) ကိုေရာထားတဲ့ ေဆးရည္ ျဖစ္တယ္။ လူေသအေလာင္းေတြ။ အဂၤါအစိတ္အပိုင္းနမူနာေတြကို မပုပ္ေအာင္ ေဆးစိမ္တာမွာ သံုးတယ္။ ပိုးေသေဆးအေနနဲ႔လဲ အေပ်ာ့စားကို သံုးႏိုင္တယ္။ ပဲျပား၊ ႏြားႏို႔နဲ႔ ခ်က္ႏို႔ဆီေတြမွာ ေဖာ္မလင္ ထည့္ၾကတယ္။

စားစရာေတြမွာသံုးတဲ့ ဓာတ္ေျမၾသဇာ၊ ပိုးသတ္ေဆးစတာေတြကိုေတာ့ လူသိမ်ားပါတယ္။ စားေသာက္ကုန္ေတြကို ေရာင္းပန္းလွေအာင္ (ဖေလဗာ) ကိုလည္းထည့္ၾကတယ္။ အရသာအတြက္ အခ်ဳိမႈန္႔ အလြန္အကြၽံထည့္တယ္၊ အခ်ဳိကဲေစဘို႔ ေဆးသၾကားကို သုံးတယ္၊ အေၾကာ္ေတြကို ႂကြပ္႐ြေနေစဖို႔ ပလတ္စတစ္ေရသန္႔ဘူးခြံ၊ (ပီဗြီစီ) ပလတ္စတစ္ေတြ ထည့္ေၾကာ္ၾကတယ္။

အေရာင္၊ အနံ႔၊ အရသာ ပိုေကာင္းေအာင္၊ ဓာတုပစၥည္းေတြကို ထည့္သုံးလာၾကတယ္။ ဝက္အူေခ်ာင္း၊ ၾကက္အူေခ်ာင္းတို႔ကို ယမ္းစိမ္းနဲ႔ နီေအာင္လုပ္တယ္။ လက္ဖက္ကို ခ်ည္ထည္ဆိုးေဆး အိုရာမင္အိုနဲ႔ စိမ္းဝါဝါအေရာင္ ျဖစ္ေစတယ္။ ပုစြန္ကို ဆပ္ျပာရည္ေဖ်ာ္ျပီး စိမ္တယ္။ မဲနယ္ဆိုးတယ္။ လိေမၼာ္သီးအခြံေပၚမွာ အညဳိကြက္ျဖစ္ေနရင္ Citrus Red No.2 ကို ဖ်န္းေပးၿပီး ေရာင္းတယ္။ ငွက္ေပ်ာသီး၊ သရက္သီး၊ ေထာပတ္သီးစတဲ့ သစ္သီးေတြကို မွည့္ေနသလို ျဖစ္ေအာင္ အက္သလင္းဓာတ္ေငြ႔ ဖ်န္းတယ္။ မွ်စ္၊ နႏြင္းမႈန္႔၊ အေရာင္တင္မႈန္႔နဲ႔ င႐ုတ္သီးမႈန္႔ေတြနဲ႔ အထားခံသစ္သီးေတြ၊ ငါးနဲ႔ ပုစြန္အသားျပားလႊာေတြမွာ Rhodamine B ေခၚ ခ်ည္ထည္ဆိုးေဆး၊ လက္ဖက္ေျခာက္၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီးေဆာ့စ္မွာ Orange II ထည့္တယ္။ ကင္ဆာျဖစ္တဲ့အထိ အႏၲရာယ္ေပးႏိုင္တယ္။

အရက္ခ်က္တဲ့အခါ ဖားျပဳတ္၊ ဖိနပ္တာယာ ထည့္တယ္။ အခ်ဥ္ေဖာက္ျမန္ေစရန္ဖို႔ ပိုးမႊားေတြကေန (စိုင္းယႏိုက္) အျဖစ္ေျပာင္းေပးႏိုင္တဲ့ ဓာတ္ေျမၾသဇာ၊ ေသေစႏိုင္တဲ့ (အင္ဒရင္း) ပိုးသတ္ေဆး၊ ေဆး႐ြက္ႀကီး ထည့္ခ်က္ၾကတယ္။ ငါးပိလုပ္ရာမွာ ငါးအ႐ိုးေဆြးျမန္ေစဖို႔ ဓာတ္ေျမၾသဇာထည့္တယ္။

(ေဖာ္မယ္လ္ဒီဟိုဒ္)က သက္ရွိတိုင္းအတြက္အဆိပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ (ေဖာ္မယ္လ္ဒီဟိုဒ္) ၃၇ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ၃၀ အမ္အယ္လ္ ၁ ေအာင္စ မ်ိဳခ်မိရင္ ေသေစႏိုင္တယ္။ အစာလမ္းကို ေလာင္ေစႏိုင္တယ္။ အလာဂ်ီ ရႏိုင္တယ္။ ကင္ဆာျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့သီအိုရီက ၁၉၇၈ ကတည္းက ရွိခဲ့တာပါ။ အသက္ရႈလမ္းအေပၚပိုင္းကင္ဆာ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ လုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာ သံုးလို႔ ေလထု အဆိပ္သင့္တယ္။ ၀ ဒသမ ၁ ပီပီအမ္ထက္မ်ားရင္ မ်က္စိနဲ႔ အေရျပားအပါးစားေတြကို ေနမထိ ျဖစ္ေစတယ္၊ ေခါင္းကိုက္မယ္။ လည္ေခ်ာင္းနာမယ္။ အသက္ရႈ ခက္မယ္။ အနံ႔ကေန ကေလးေတြမွာ ပန္းနာ ျဖစ္ေစတယ္။

၁၅-၆-၂ဝ၁၃ ေန႔က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္သတင္းစာတေစာင္မွာ သစ္သီးထဲပါ ေဖာ္မလင္က လူေတြကို ေသေစႏိုင္တယ္လို႔ သတင္းေဆာင္းပါးတပုဒ္ပါတယ္။ အသက္ရႈလမ္း၊ အစာလမ္း၊ ႏွလံုးနဲ႔ အာရံုေၾကာေတြကို ထိခိုက္ေစတယ္။ ကင္ဆာအထိ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ေရးထားတယ္။ (ေဖာ္မလင္) က ၀ ဒသမ ၀၅ ပီပီအမ္ ရွိတာနဲ႔ အနံ႔ ရတယ္။ ၀ ဒသမ ၃ ပီပီအမ္ထက္ ေက်ာ္ရင္ မ်က္စိ၊ ႏွာေခါင္းနဲ႔ လည္ေခ်ာင္းကို သက္ေရာက္တယ္။ ခဏခဏေတြ႔ၿပီး ၅ – ၃၀ ပီပီအမ္ ေက်ာ္ရင္ ပန္းနာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အေရျပား အလာဂ်ီျဖစ္မယ္။ ေသြးအားနည္းတာျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ပ်က္တာလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ (ေဖာ္မလင္) ပါေနတဲ့ အသီးေတြက သဘာဝအတိုင္း မွည့္လာသလို ထင္ရတယ္။ အသီးကလည္း မာတင္းတင္းရွိတယ္။ အေရာင္ေတာ့ နည္းနည္းမြဲတယ္။ အင္းဆက္ေကာင္ေတြ အနားမကပ္ခ်င္ဘူး။ အသီးေတြ၊ ႏြားႏို႔နဲ႔ တခ်ိဳ႕အစားအေသာက္ေတြ အထားခံေအာင္သံုးတယ္။ ၉-၆-၂ဝ၁၄ ေန႔သတင္းအရ အသီး ၈၂ မ်ိဳးထဲမွာ ၄ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း ပိုးသတ္ေဆး ေတြ႔ရွိခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အသီး + ႏြားႏို႔နဲ႔ ငါးေတြမွာ ေတြ႔တာပါ။ ရွိသင့္တာထက္ အဆ ၂ဝ ပိုေနတယ္။ ၁၄-၈-၂ဝ၁၄ ေန႔ကလည္း ဒါကာ ထရီဗ်ဴးသတင္းစာမွာ ေစ်းခ်ိဳတဲ႔ ေဖာ္မလင္စမ္းနည္းလို႔ပါတယ္။ ေဆးရည္ ၂ မ်ိဳးသံုးရတယ္။ ဒါေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ပညာရွင္ေတြက တိက်မႈအတြက္ သံသယရွိတယ္။

(ေဖာ္မယ္လ္ဒီဟိုဒ္) ကို သစ္သား၊ စကၠဴ၊ အထည္အလိပ္စက္ရံုေတြမွာ သံုးတယ္။ စက္ေတြက ထြက္တဲ့ (အိတ္ေဇာ) ေငြ႔ထဲမွာလည္းပါေနတယ္။ နည္းနည္းေလးသာဝင္ယံုနဲ႔ေတာ့ ဒုကၡမေပးပါ။ (ေဖာ္မယ္လ္ဒီဟိုဒ္) ကို အစားအေသာက္ လုပ္ငန္းေတြမွာ သံုးလာၾကတယ္။ ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ အသားငါး၊ ပင္လယ္စာ၊ မိႈေျခာက္။ အဲတာကိုသံုးထားတဲ့ အစားအစာထဲမွာ ေတြ႔တာကို (TMAO) ဓာတ္လို႔ေခၚတယ္။ သူ႔အလိုလိုလည္း ရွိေနတယ္။

ပန္းသီး = 6.3-22.3

ငွက္ေပ်ာသီး = 16.3

ေဂၚဖီထုပ္ = 26.9

သစ္ေတာ္သီး = 38.7-60

မိႈေျခာက္ = 100-406 / 6-54.4

အမဲသား၊ ဝက္သား၊ ဆိတ္သား = 2.5-20

ပင္လယ္စာ = 4.6-34, 6.8, 1-98

အဲတာေတြကို ပံုမွန္သာ စားလို႔ေရာဂါ မရေစပါ။ ဒီဓာတ္က ေရမွာ ေပ်ာ္ဝင္လို႔ မစားခင္ ပိုက္ကေနက်ေနတဲ့ေရနဲ႔ ေကာင္းေကာင္းေဆးသင့္တယ္။ ခ်က္ျပဳတ္ရာမွာ အပူခ်ိန္ 75°C ထက္ေက်ာ္သင့္တယ္။

က်ေနာ္ေရးတာေတြက မီဒီယာႀကိဳက္မယ့္၊ လူေတြစိတ္ဝင္စားတဲ့ တေစၧဇာတ္လမ္းမပါ။ အစစ္ေတြ ခ်ည္းသာ။ ျဖဲမေျခာက္ပါ။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ / DVB
၇-၇-၂ဝ၁၆