ေသြးစုပ္တဲ့ ၾကမ္းပိုး ပိုးသတ္ေဆး မတိုး

အရုပ္ဆိုးၿပီး ေသြးစုပ္ယူတတ္တဲ့ အိပ္ယာထဲက ၾကမ္းပိုးေတြဟာ သူတို႔ကိုႏွိမ္နင္းဖို႔ အမ်ားဆံုး အသံုးျပဳေလ့ရွိတဲ့ ပိုးသတ္ေဆးေတြကို ခံႏိုင္ရည္ရွိလာေနတယ္လို႔ သုေတသီေတြက ေျပာပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေသာ စီးပြားျဖစ္အသံုးတဲ့ ဓာတုေဗဒ ပစၥည္းေတြကို အလြန္အကၽြံ အသံုးျပဳၾကတာေၾကာင့္ ပိုးမႊားေတြဟာ အဲဒီ ဓါတု ျဒပ္ေပါင္းေတြ ကို ပိုၿပီး ခံႏိုင္ရည္ ရွိလာေနတာျဖစ္တယ္လို႔ ဗာဂ်ီးနီးယား တက္ခ္ တကၠသိုလ္ နဲ႔ နယူးမကၠဆီကို ျပည္နယ္ တကၠသိုလ္က သုေတသီေတြ က ေျပာေၾကာင္း Journal of Medical Entomology မဂၢဇင္းမွာ ေရးသားထား ပါတယ္။

သုေတသီေတြဟာ ၾကမ္းပိုးေတြကို ႏွိမ္နင္းရာမွာ အမ်ားဆံုးအသံုးျပဳတဲ့ neonicotinoids,လို႔ ေခၚတဲ့ ပိုးသတ္ေဆးေတြကို အဓိကထားၿပီး ေလ့လာၾကည့္ ခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ ၾကမ္းပိုးေတြရဲ႕ ခံႏိုင္ရည္ အဆင့္ကို ဆံုးျဖတ္ဖို႕၊ သုေတသီေတြ ဟာ ေနရာအမ်ားအျပားက နမူနာ ပိုးေကာင္ေတြကို ရယူခဲ့ၾကပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ အေကာင္ေတြကို neonicotinoids ပိုးသတ္ေဆးနဲ႔ ထိေတြ႕ေစၿပီး၊ အခ်ိဳ႕ကိုေတာ့ ထိေတြ႔မႈ မရွိေစပဲ ဓါတ္ခြဲခမ္းထဲမွာ သီးျခားစီထားခဲ့ပါတယ္။ အျခား အုပ္စု တစ္ခုမွာေတာ့ ပိုးေကာင္ေတြကို ၂၀၀၈ခုႏွစ္ကတည္းက ပိုးသတ္ေဆးနဲ႔ မထိေတြ႔ေစေတာ့ပဲ ထားပါတယ္။

ပိုးသတ္ေဆးနဲ႕ ထိေတြ႔မႈမရွိတဲ့ အေကာင္ေတြဟာ ပိုးသတ္ေဆး အနည္းငယ္နဲ႕ ထိေတြ႔ရံုနဲ႔ ေသဆံုးၾကၿပီး၊ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္း ထိေတြ႔မႈမရွိတဲ့ အေကာင္ေတြ ကေတာ့ အလယ္အလတ္အဆင့္ ခံႏီုင္ရည္ရွိၾကၿပီး၊ ပိုးသတ္ေဆးနဲ႕ အျမဲထိေတြ႔ေနတဲ့ အုပ္စုက အေကာင္ေတြကေတာ့ အလြန္ျမင့္မားတဲ့ ခံႏိုင္ရည္ ရွိတာ ေတြ႔ရတယ္လို႔ သုေတသီေတြက ေျပာပါတယ္။

Neonicotinoids ပိုးသတ္ေဆးနဲ႔ ထိေတြ႕တဲ့အခါ ၾကမ္းပိုးေတြဟာ ဓါတု ေဗဒ ပစၥည္းေတြရဲ႕ သက္ေရာက္မႈကို တိုက္ဖ်က္ဖို႔ အဆိပ္ေခ်ဖ်က္ေပးတဲ့ အင္ဇိုင္းေတြကို ထုတ္လုပ္ပါတယ္။ ပိုးသတ္ေဆးနဲ႔ အခ်ိန္ၾကာၾကာထိေတြ႔မႈရွိတဲ့ ၾကမ္းပိုးေတြဟာ အျခားၾကမ္းပိုးေတြ ထက္စာရင္ အဲဒီအင္ဇိုင္းေတြကို ပိုၿပီး မ်ားမ်ား ထုတ္လုပ္ လာႏိုင္တာ ျဖစ္ပံုရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေသြးစုပ္ယူတဲ့ အင္းဆက္ေတြ ကို ႏွိမ္ႏွင္းဖို႔အတြက္ အျခားေသာ နည္းလမ္းေတြ ရွာေဖြဖို႔ လိုလာၿပီလို႔ သုေတသီေတြက ေျပာပါတယ္။

VOA (ျမန္မာပုိင္း)