 |
| စြတ္စဲြခံရသူ မေခ်ာစႏၵီ |
သူတို႔နွစ္ဦးအေပၚ စြပ္စဲြခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အလြန္ကို စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္မိေၾကာင္းနဲ႔ ခြ်င္းခ်က္မရွိ ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ AI ေခၚ ႏိုင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖဲြ႔ႀကီးက ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ မအင္ၾကင္းႏုိင္က တင္ျပထားပါတယ္။
Telecommunication law ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒ ပုဒ္မ ၆၆ (ဃ) နဲ႔ အင္းစိန္ေထာင္မွာ ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ ကခ်င္တိုင္းရင္းသား ပက္ထရစ္ကြမ္ဂ်ာလီကို မေန႔က လိႈင္တရား႐ံုးမွာ ႐ံုးထုတ္ခဲ့ရာ အာမခံရဖို႔ ေလွ်ာက္လွဲခဲ့ေပမဲ့ တရားသူႀကီးဘက္က ပယ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ ပထမဆံုးအႀကိမ္ တရား႐ံုးထုတ္တာျဖစ္ၿပီး၊ စစ္ေဆးမႈေတြ မလုပ္ရေသးတဲ့အတြက္ အာမခံေပးဖို႔ တရားသူႀကီးက ျငင္းဆိုခဲ့ေၾကာင္း ဇနီးျဖစ္သူ ႏိုင္ငံတကာ အမ်ဳိးသမီး သတၱိရွင္ဆုရ မေမစပယ္ျဖဴက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
“အစိုးရဘက္က ေရွ႕ေနေပါ့ေနာ္။ ဒါက အာမခံေပးလို႔မရတဲ့ အမႈဆုိၿပီးေတာ့ သူကေတာ့ ကန္႔ကြက္တယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း က်မတို႔ နားလည္ထားတာကေတာ့ အာမခံေပးလို႔မရတဲ့ အမႈရယ္လို႔ေတာ့ မဟုတ္ဘူးေပါ့ေနာ္။ ဥပေဒအရဆုိရင္ ေထာင္ဒဏ္ ၃ ႏွစ္ထက္ ပိုၿပီးေတာ့ ခ်လို႔မရတဲ့ ကိစၥေတြမွာ အာမခံေလွ်ာက္ထားခြင့္ရွိတယ္လို႔ က်မတို႔ အဲ့လို သိထားတယ္ေပါ့။ ၿပီးေတာ့ ဒါက ရာဇ၀တ္မႈလည္း မဟုတ္ဘူး။ ထြက္မေျပးပါဘူး။ ႐ံုးဆင္းခ်ိန္ကိုလည္း မွန္မွန္လာပါမယ္လို႔ ေကာင္းေကာင္းေပါ့ေလ အာမခံႏုိင္တဲ့ လူတေယာက္ျဖစ္တယ္ေပါ့။ ၿပီးေတာ့ တဘက္မွာလည္းပဲ ဆုိးရြားတဲ့ က်န္းမာေရးအေျခအေနကို အယူခံၿပီးေတာ့ က်မတို႔က ေတာင္းမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ တရားသူႀကီးအေနနဲ႔ သူ႔ဆင္ျခင္တံုတရားနဲ႔ ဆံုးျဖတ္ၿပီး ေပးမယ္ဆုိရင္လည္း ေပးလို႔ ဥပေဒအရ ဒါက ဥပေဒအရ ညီညြတ္တယ္လို႔ က်မတို႔ဘက္ကေတာ့ အဲ့လို ယူဆတာေပါ့ေလ။”
ပက္ထရစ္ကြမ္ဂ်ာလီအေပၚ ျမန္မာစစ္တပ္က စြပ္စဲြခ်က္ေတြ တင္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး တရားလိုျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္မွဴးႀကီးရဲ႕ နာမည္ကိုလည္း မသိရေသးသလို ႐ံုးထုတ္ခ်ိန္မွာလည္း လာေရာက္ျခင္းမရွိခဲ့ဘူးလို႔ မေမစပယ္ျဖဴက ေျပာပါတယ္။ အခုလို ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္ကို သေရာ္တဲ့ပံုကို facebook မွာ ျဖန္႔ခ်ိခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္နဲ႔ ဖမ္းဆီးၿပီး နွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္မယ္ဆိုရင္ အဓိပၸါယ္မဲ့တဲ့ လုပ္ရပ္ျဖစ္ၿပီး အျမန္ဆံုး ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ AI အဖဲြ႔ႀကီးအေနနဲ႔ ေတာင္းဆိုေၾကာင္း အာရွပစိဖိတ္ေရးရာ တာဝန္ခံ Olof Blomqvist က ဗီြအိုေအကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
“အလြန္႔ကို စိုးရိမ္စရာေကာင္းတဲ့ အမႈပါ။ လူမႈအင္တာနက္ ကြန္ယက္စာမ်က္ႏွာျဖစ္တဲ့ Facebook မွာ တစံုတရာကို တင္႐ံုနဲ႔ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာ တကယ့္ကို အဓိပၸါယ္မရွိတဲ့ လုပ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ခြင့္ကို ခ်ဳိးေဖာက္တာပါ။ တကယ္လို႔မ်ား ပက္ထရစ္ခြန္ဂ်ာလီကို အီလက္ထေရာနစ္ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒနဲ႔ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ သူ႔ကို ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံရသူအျဖစ္ AI အဖဲြ႔အေနနဲ႔ စဥ္းစားရပါလိမ့္မယ္။ သူ႔ကို ခြ်င္းခ်က္မရွိ ခ်က္ျခင္း လႊတ္ေပးဖို႔နဲ႔ သူ႔အေပၚ စြပ္စဲြခ်က္ေတြအားလံုးကို ႐ုပ္သိမ္းေပးဖို႔ က်ေနာ္တို႔ ေတာင္းဆိုပါတယ္။”
ျမန္မာစစ္တပ္အႀကီးအကဲကို သေရာ္တဲ့ပံုကို Facebook မွာ ျဖန္႔ခဲ့တယ္လို႔ စြပ္စဲြခံထားရတဲ့ ဧရာ၀တီတိုင္း မအူပင္ၿမိဳ႕က မေခ်ာစႏၵီထြန္း (ေခၚ) ခ်စ္သမီးကိုလည္း မေန႔က ႐ံုးထုတ္ရာမွာ အသေရဖ်က္မႈ ပုဒ္မ ထပ္ၿပီး တိုးခဲ့တယ္လို႔ မိခင္ျဖစ္သူက သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပဲြ နီးကပ္လာခ်ိန္မွာ အခုလို ဖမ္းဆီးမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေျခအေနေတြကို ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းက စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္မိတယ္လို႔ Olof Blomqvist က ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ Digital နည္းပညာဆိုင္ရာ ဖိႏွိပ္မႈကာလကို ေရာက္ေနၿပီလို႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္မထားပါဘူး။ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားတက္ႂကြသူေတြ တဦးနဲ႔တဦး အဆက္အသြယ္ျပဳဖို႔ Facebook ကိုပဲ အမ်ားဆံုး အသံုးျပဳေနရတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အာဏာပိုင္ေတြအေနနဲ႔ အင္တာနက္အြန္လိုင္းနဲ႔ လမ္းမေတြေပၚမွာ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ခြင့္ကို မျဖစ္မေန ေလးစားလိုက္နာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
တကယ္ေတာ့ ဒီလိုအမႈမ်ဳိးနဲ႔ စဲြမယ္ဆိုရင္ နစ္နာသူျဖစ္ေနတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္ကိုယ္တိုင္ တရားလိုအျဖစ္ စဲြဆိုရာမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ျပသနာေတြရွိေနတယ္လို႔လည္း လူ႔အခြင့္အေရးေရွ႕ေနေတြက သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ ဒီႏွစ္အေစာပိုင္းတုန္းကေတာ့ စစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို သေရာ္ထားတဲ့ ဓာတ္ပံုကို facebook မွာ ျဖန္႔ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္နဲ႔ ဖမ္းဆီးခံရတဲ့ မံုရြာၿမိဳ႕က ဓာတ္ပံုသတင္းေထာက္ ကိုေအာင္ေနမ်ဳိးကိုေတာ့ ရက္အနည္းငယ္ၾကာ ထိန္းသိမ္းၿပီးေနာက္ အာဏာပိုင္ေတြက ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။
အင္ၾကင္းႏိုင္ - VOA Burmese
Sign up here with your email
ConversionConversion EmoticonEmoticon