ေက်ာင္းအပ္ခ်ိန္ႏွင့္ ေတာင္ယာ၀င္ခ်ိန္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕က လူသစ္စုေဆာင္းေနမႈေၾကာင့္ ရြာမွလူငယ္မ်ား တိမ္းေရွာင္ေနရ

ရွမ္းျပည္နယ္ (ေတာင္ပိုင္း) နမ့္စန္ၿမိဳ႕၏ အေနာက္ေတာင္ဘက္ မုိင္းစစ္ၿမိဳ႕အနီးရွိ ေနာင္ဘို၊ ေစ်းကုန္း၊ လုိက္ခါး၊ လံုရွိန္စသည့္ ပအိုဝ္း ရြာမ်ားမွလူငယ္မ်ားအား ေမ ၂ဝ ရက္ကစ၍ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ တစ္ဖြဲ႕က ေက်းရြာလူႀကီးမွ တစ္ဆင့္ လူသစ္ေခၚယူစုေဆာင္းလ်က္ရွိရာ ေက်ာင္းအပ္ရာသီျဖစ္သည့္နည္းတူ မုိးရာသီေတာင္ယာစိုက္ပ်ဳိးခ်ိန္ ျဖစ္၍ ေက်းရြာရွိ လူငယ္မ်ား နမ့္စန္ၿမိဳ႕ေပၚႏွင့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း အခ်ိဳ႕သို႔ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနရေၾကာင္း သိရသည္။

''ကြၽန္ေတာ္တို႔ေမ ၂၁ ရက္မြန္း လြဲ ၂နာရီက လုိက္ခါးရြာကေန ထြက္ ေျပးလာတယ္။ တျခားေနာင္ဘို၊ ေစ်း ကုန္း၊ လံုရွိန္ ပအိုဝ္းရြာကလူငယ္ ေတြလည္း ထြက္ေျပးလာလုိ႔ ဒီ ေက်ာင္း ေရာက္မွဆံုၾကတယ္။ ေမ ၂၇ ရက္ေန႔ေနာက္ဆံုးဆိုၿပီး ရြာက လူငယ္ ၅ဝ ကိုသံုးရက္အခ်ိန္ေပးၿပီးေတာင္းတယ္။ သူတို႔ဆီမွာ ရြာကလူ ငယ္ေတြရဲ႕ အမည္စာရင္းအကုန္ရွိ ေတာ့ရြာမွာေနရင္ လာဖမ္းမယ္ဆို တာ သိထားတ့ဲအတြက္ နမ့္စန္ၿမိဳ႕ ေပၚကိုထြက္ေျပးလာတာပါ။ ဒီ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမွာလူ ၆ဝ ေလာက္ေရာက္ေနၾကတယ္။ ေဆြမ်ဳိး အိမ္ေတြ၊ အသိမိတ္ေဆြအိမ္ေတြ မွာလည္း ေရွာင္ေနတဲ့သူေတြလည္းရွိ တယ္။ သူတို႕က အသက္ ၁၅ ႏွစ္က ေန ၄ဝ ထိေခၚတယ္။ ေက်ာင္းအပ္ ၿပီးရင္ ေက်ာင္းတက္ရမယ္ဆိုေတာ့ ေက်ာင္းသားအခ်ဳိ႕က ျပန္ခ်င္တယ္။ လူငယ္ေတြက ေတာင္ယာဝင္ခ်ိန္ ထြန္ယက္ခ်ိန္ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပန္ခ်င္ ေနတယ္။ ရြာျပန္ေရာက္မွ အားလံုး လာေခၚမွာကို စိုးရိမ္တဲ့သူေတြ လည္း ရွိေနတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ အားလံုးေအးေဆးမွပဲ ျပန္မယ္လု႔ိ ဆံုးျဖတ္ထားတယ္'' ဟု အသက္ ၁၆ ႏွစ္ရွိ နဝမတန္းေက်ာင္းသား ေမာင္သန္းေနာင္က ေျပာသည္။

ပအုိဝ္းတုိင္းရင္းသားအမ်ားဆုံး ေနထုိင္ေသာ လုိက္ခါးရြာမွာ အိမ္ ေျခ ၂၅ဝ ခန္႔ရွိၿပီး ေနာင္ဘုိ၊ လုံရွိန္ စသည့္ ပအုိဝ္းရြာမွ လူငယ္မ်ားကို လည္းေခၚေဆာင္သြားရာ မိန္းကေလး ဆုိလွ်င္ အသက္ ၁၅ ႏွစ္မွ ၃ဝ အတြင္း ေခၚေဆာင္ေသာေၾကာင့္ လုံရွိန္ရြာမွ မိန္းကေလး ၁ဝ ဦး ပါ သြားၿပီး ေနာင္ဘုိ၊ လုံရွိန္ရြာမွ လူငယ္အခ်ဳိ႕ကုိ ေခၚသြားေၾကာင္း၊ လုိက္ခါးရြာရွိ လူစာရင္းအတုိင္း လက္ နက္ကုိင္အဖဲြ႕ကေတာင္းရာျဖစ္စဥ္ ကုိ ႀကိဳတင္သိထားေသာေၾကာင့္ ရြာ မွ လူငယ္မ်ားၿမိဳ႕ေပၚသုိ႔ ထြက္ေျပး လာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

''၂ဝ ရက္ ည ၁၁ နာရီခဲြမွာ လူတစ္ဦး စာသင္တုိက္ကုိ တံခါး လာေခါက္ၿပီး ရြာသားေတြအတြက္ ေနရာေပးပါလုိ႔ ေျပာတဲ့အတြက္ ပထမအႀကိမ္ေရာက္လာတဲ့လူငယ္ ၁၉ ဦးကုိ ဦးပဥၥင္းနားမွာပဲ ေနရာ ေပးပါတယ္။ ၂၁ ရက္ ေန႔မွာ ၁ဝ ဦး ထပ္ေရာက္လာၿပီး ညေနမွာ ၃၂ ဦး ထပ္ေရာက္လာတယ္။ အမ်ဳိးသမီး ေတြပါလာသလုိ အိမ္ေထာင္စု အခ်ဳိ႕လည္း ပါလာတယ္။ သူတို႔ကို ႐ုံးက အစားအစာ၊ အဝတ္အစား၊ အိပ္ရာေတြကအစ စီစဥ္ေပးေပမယ့္ ရြာမွာက်န္ခဲ့တဲ့ သက္ႀကီးရြယ္အုိ နဲ႔ ေတာင္ယာထဲမွာ ပစ္ထားခဲ့ရတဲ့ ပစၥည္းေတြအတြက္ စုိးရိမ္ေနၾက တယ္။ အခုခ်ိန္ ေတာင္ယာ မစ ႏုိင္ရင္ လာမယ့္ႏွစ္ စားစရာအတြက္ အခက္အခဲၾကံဳရႏုိင္တယ္။ ဒါဟာ ေတာင္ယာလုပ္စားလုိ႔မရေအာင္နဲ႔ လူသစ္လည္းရေအာင္ တစ္ခ်က္ ခုတ္ႏွစ္ခ်က္ျပတ္ လုပ္သလုိျဖစ္ေန တယ္။ တုိင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္း တစ္ဦးနဲ႔ တစ္ဦးစာနာေထာက္ထား သင့္တယ္။ ေနာင္ဘုိရြာထဲကုိ လက္ နက္ကုိင္ေတြ မၾကာခဏဝင္ထြက္ေန ေပမယ့္ မႏွစ္ကလုိ သတင္းပဲထြက္ မယ္ထင္ၾကတာ၊ ေတာင္ယာလုပ္ခ်ိန္ မွ လူအင္အားေတာင္းေတာ့ ရြာေတြ အတြက္ အခက္ၾကံဳရပါတယ္'' ဟု နမ့္စန္ၿမိဳ႕မွ စာခ်ဆရာေတာ္တစ္ပါး က မိန္႔ၾကားသည္။

''ကြၽန္ေတာ္ ရြာကေန ေမ ၂၄ ရက္ က ထြက္ေျပးခဲ့တယ္။ သားသမီး ငါးဦးမွာ ႏွစ္ဦးက အိမ္ေထာင္ သည္ေတြ။ ၂၃ ရက္မွာ ရြာလူႀကီးက လြယ္ကုန္းခမ္း ေတာင္ေပၚေစတီ မွာရွိတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းက ေခါင္းေဆာင္ နဲ႔ေတြ႕ေပးတယ္။ ပထမ ဒသမတန္း ေက်ာင္းသားကုိေမးေတာ့ သာသနာ့ ေဘာင္ဝင္ေနတယ္လို႔ ေျပာေတာ့ အိမ္က ၂၁ ႏွစ္ရွိတဲ့ သားငယ္ကို ေခၚခုိင္းလုိ႔ ေခၚလာျပရတယ္။ က်န္း မာေရးသိပ္မေကာင္းတာသိလို႔ ျပန္ လႊတ္တယ္။ ေနာက္ေန႔သားလတ္ကို ေခၚလာပါလို႔ေျပာတာနဲ႔ မိသားစု လုိက္ ထြက္ေျပးလာတာ၊ အိမ္ေထာင္ သည္သားေတြနဲ႔ အဆက္အသြယ္ မရေသးဘူး။ ရြာနဲ႔ အဆက္အသြယ္ မရၾကေတာ့ မျပန္ရဲေသးဘူး။ ေတာင္ ယာအတြက္ အရဲစြန္႔ၿပီး ျပန္တဲ့သူ အခ်ဳိ႕ရွိေပမယ့္သားေတြအတြက္ စိုး ရိမ္ရေတာ့ မျပန္ေသးဘူး။ မေအး ခ်မ္းေသးရင္ ဟိုပုံးကိုပဲ ျပန္မယ္'' ဟု ရြာအေျခအေနကို ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းတြင္ လာေရာက္စံုစမ္းေသာ ဦးလန္ရွမ္း အသက္(၅၅ႏွစ္)က ေျပာ သည္။

မိုးနံ႔သင္းခ်ိန္ ေတာင္ယာလုပ္ ငန္းကို ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ စတင္ေန ၿပီး ေနာင္ဘုိ၊ လုိက္ခါး၊ ေစ်းကုန္း၊ လံုရွိန္၊ ဟိုနား၊ ေကာင္စိုင္း၊ ဝမ္ခိုင္း၊ ေဟြ႕ဆိုင္း စသည့္ရြာမ်ားမွာ ေျပာင္း၊ စပါး၊ ပန္းႏွမ္း၊ အာလူး၊ ခရမ္းခ်ဥ္ သီးကို စီးပြားျဖစ္စိုက္ပ်ဳိးကာ ဟင္း သီးဟင္းရြက္လည္း စတင္စိုက္ပ်ဳိးေန ၿပီျဖစ္သည္။ ရြာအခ်ဳိ႕မွာ ပအိုဝ္းရြာ အျဖစ္ သီးသန္႔ရွိၿပီး ရွမ္း၊ ပအုိဝ္း၊ ကယန္း၊ ဗမာ စုေပါင္းေနထုိင္ေသာ ရြာမ်ားလည္းရွိေၾကာင္း၊ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္လာေသာရြာမ်ားတြင္ ဇြန္ လမွသာ ထြန္ယက္စိုက္ပ်ဳိးပါက အသီး သီးေသာ္လည္း ထြက္ႏႈန္း မေကာင္း တတ္ေသာေၾကာင့္ စိုက္ပ်ဳိးေရး အ တြက္ စိုးရိမ္ပူပန္ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ရြာသားအခ်ဳိ႕ထံမွ သိရသည္။

''ေမ ၂၈ ရက္က ေန႔လယ္ပိုင္းမွာ နမ့္စန္ေလတပ္ဌာနခ်ဳပ္ တပ္မွဴးက ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမွာရွိတဲ့ ရြာ သားေတြကို အားေပးစကားေျပာၿပီး ေထာက္ပံ့မႈေတြ ေဆာင္ရြက္ေပးပါ တယ္။ ေထာက္ပို႔တပ္ကလည္း ကူညီ သလုိ ေဆးတပ္ကလည္းက်န္းမာ ေရးေစာင့္ေရွာက္မႈလုပ္ေပးပါတယ္။တျဖည္းျဖည္းရြာသားေတြကို ျပန္ ခိုင္းေနပါၿပီ၊ ရြာေတြရဲ႕ အေျခအေန ကိုေစာင့္ၾကည့္ေနပါတယ္'' ဟု နမ့္ စန္ၿမိဳ႕ PNO ႐ံုးတာဝန္ခံက ေမ ၃၁ ရက္ နံနက္ပိုင္း၌ ေျပာသည္။

တိုင္းရင္းသားေက်းရြာမ်ားမွာ ႏွစ္စဥ္ လူသစ္စုေဆာင္းေပးရ သက့ဲသို႔ ရိကၡာအျဖစ္တစ္အိမ္ေထာင္ လွ်င္ ေျခာက္ျပည္ဝင္ပံုးျဖင့္ ဆန္ ႏွစ္ပံုး၊ ေငြက်ပ္ငါးေသာင္းေပးရၿပီး ရြာလူႀကီးႏွင့္ ရပ္မိရပ္ဖလူႀကီးမ်ား မေပးရေၾကာင္း၊ ဇြန္ ၁ ရက္တြင္ ေက်း ရြာမ်ားရွိ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား ဖြင့္ ေတာ့မည္ျဖစ္၍ ေအးခ်မ္းစြာ ပညာ သင္ၾကားႏိုင္ရန္ႏွင့္ေက်ာင္းသားမ်ား ပညာသင္ၾကားခြင့္ရရန္၊ ေတာင္ယာ လုပ္ငန္းကုိလည္း အပူအပင္ကင္းစြာ လုပ္ေဆာင္လုိၾကေၾကာင္း၊ တိုင္းရင္း သားအားလံုး စည္းလံုးညီညြတ္မႈသည္ ႏိုင္ငံအတြက္ အေရးႀကီးေသာေၾကာင့္ တုိင္းျပည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို ေဖာ္ ေဆာင္ရာတြင္ စည္းလံုးညီညြတ္မႈ သည္ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ရင္တြင္ ခုိင္ၿမဲေနရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း ပအုိဝ္း တိုင္းရင္းသူ ဝန္ထမ္းတစ္ဦးက မွတ္ ခ်က္ျပဳေျပာၾကားသည္။

သန္းထိုက္ (လိႈင္သာယာ) - Myanmaalinn