မစင္ကေျပာျပေသာ သင့္က်န္းမာေရးအေၾကာင္း

ေနထိုင္စားေသာက္မႈပံုစံနစ္ႏွင့္ ဇီဝကမၼျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး မစင္အေရာင္၊ အနည္းအမ်ားႏွင့္ အသြင္သဏၭာန္ မတူညီၾကေပ။

ခႏၶာကိုယ္တြင္းအစာခ်က္ေပးေသာ ဝါ စိမ္းေရာင္သည္းေျခရည္ေၾကာင့္ က်န္းမာေရးေကာင္းသူ ၏ ပံုမွန္မ စင္အေရာင္မွာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ စိမ္းညိဳေရာင္ ျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္ မိမိတစ္ေန႔တာစားခဲ့သမွ် အစာအာ ဟာရအေပၚမူတည္ကာ မစင္အေရာင္ေျပာင္းလဲမႈရွိတတ္ ပါသည္။ ဥပမာ မုန္လာဥနီ (ဝါ)ခရမ္းခ်ဥ္သီးအစားမ်ား ျခင္းေၾကာင့္ မစင္မွာ အနီေရာင္သမ္းေနတတ္သလို ကန္ စြန္းဥ(ဝါ)ပိႏၷဲသီးအစားမ်ားျခင္းေၾကာင့္ မစင္မွာ အဝါ ေရာင္သမ္းေနတတ္ၿပီး ဝက္ေသြးခဲ(ဝါ)ဘလူး ဘယ္ရီ(ဝါ) သံဓာတ္ျဖည့္စြက္စာ ေဆးဝါးမ်ားေသာက္သံုးျခင္းေၾကာင့္ မစင္မွာအမည္းေရာင္ျဖစ္ေနတတ္ ၏။

အဆိုပါအစားအ ေသာက္မ်ားေၾကာင့္ တစ္ရက္ခြဲမွ်ၾကာ ယာယီမစင္အေရာင္ ေျပာင္းလဲျခင္းသည္ ျပႆနာ မဟုတ္ေသာ္လည္း သံုးရက္ ခန္႔အထိ မူလအေရာင္ႏွင့္ မတူ သိသိသာသာေျပာင္းလဲ ေနပါက သင့္က်န္း မာေရးအေျခအေန တစ္စံုတစ္ရာ ခ်ဳိ႕ ယြင္းေနပါၿပီ။

အေရာင္ေျပာင္းျခင္း။ အစာအိမ္အနာျဖစ္၍ ေသြးယိုျခင္း၊ အစာျပြန္ေရာဂါ၊ စိတ္က်ေဝဒနာ၊ အူသိမ္အူမအ ပါအဝင္ ကိုယ္တြင္းကလီစာမ်ား ပံုမွန္ေသြး လည္ပတ္စီးဆင္းမႈမရွိျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ဝမ္းအမည္းသြားေစ၏။ စအိုကြဲအက္ျခင္း၊ အူလမ္းေၾကာင္း ပိုးဝင္ျခင္း၊ အူတီဘီ၊ အူ သိမ္အူမေရာင္ျခင္း၊ အက်ိတ္၊ အူမႀကီး ကင္ ဆာတို႔ ေၾကာင့္ ညိဳ ပုပ္ပုပ္(ဝါ)ၾကက္ ေသြး နီေရာင္ ဝမ္းသြားေစ၏။

အူေရာင္ျခင္းေၾကာင့္ ဝမ္းသြား လွ်င္ ေသြးပါတတ္၏။ ပန္ကရိယကင္ဆာ၊ အသည္းေရာင္ အသားဝါေရာဂါ၊ ဆီးအိမ္ေရာဂါႏွင့္ဝမ္းထဲတြင္သန္မ်ား ျခင္းေၾကာင့္ ဝမ္းအေရာင္ျဖဴေစ၏။ ဝမ္းပိတ္ေဆးဝါးမ်ား ေၾကာင့္ လည္း ဝမ္းအေရာင္ေဖ်ာ့ေတာ့ကာ ျဖဴဝါေရာင္ သမ္းေနတတ္သည္။

ပံုသဏၭာန္။ အူမႀကီးတစ္ေနရာပိတ္ဆို႔ျခင္းေၾကာင့္ ဝမ္း အသြင္သဏၭာန္္သည္ ခဲတံလို ေသးေသးမွ်င္ မွ်င္ျဖစ္ေနၿပီး အူမႀကီးကင္ဆာ၏ ေရွ႕ေျပးနိမိတ္လည္းျဖစ္သည္။

ပန္က ရိယတြင္ ျပႆနာရွိျခင္းေၾကာင့္ အစာထဲရွိအဆီဓာတ္ကို ေကာင္းစြာ စုပ္ယူႏိုင္စြမ္းမရွိေတာ့ဘဲ ဝမ္းေပ်ာ့၍ေစးကပ္ ေနရျခင္းျဖစ္သည္။ မစင္ထဲတြင္လိုအပ္သည္ထက္ပို၍အခြၽဲပါျခင္းသည္ အူေရာင္ျခင္း လကၡဏာျဖစ္သည္။

အနံ႔။ မစင္ဆိုသည္မွာ မေၾကညက္ေသာအစားအစာ၊ ဗက္ တီးရီးယားမ်ား၊ အက်ိအခြၽဲ၊ ဆဲလ္ေသမ်ားႏွင့္ အူသိမ္အူမ ထဲရွိကပ္ပါးပိုးမ်ားျဖင့္ဖြဲ႕စည္းထား၍ သေဘာသဘာဝအရ အနံ႔အသက္မေကာင္းပါ။ အူပုပ္ျခင္း၊ ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ မစင္ရနံ႔ သိသိသာသာဆိုးရြားတတ္ေစသလို ထူးျခားမႈအ ေနျဖင့္ ဝမ္းထဲေသြးပါလွ်င္ မစင္အနံ႔အသက္လံုးဝရွိမေန ပါ။

က်န္းမာေရးအတြက္ ျဖည့္စြက္စာ အိမ္သံုးေဆးဝါး အခ်ဳိ႕ကလည္း မစင္နံ႔ကိုေျပာင္းလဲေစသျဖင့္ မိမိကိုယ္ ကိုယ္ ဆင္ျခင္သံုးသပ္ပါ။

ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္း။ အေညာင္းမိ အထိုင္မ်ားျခင္း၊ ေရ ေသာက္နည္းျခင္းတို႔ေၾကာင့္ လူအေတာ္မ်ားမ်ား ဝမ္းခ်ဳပ္
ေလ့ရွိၾကသည္။ သင့္တင့္ေသာကိုယ္ လက္လႈပ္ရွားမႈလုပ္ကာ အမွ်င္ဓာတ္မ်ားၿပီး အရည္ရႊမ္းေသာ သီးႏွံ မ်ားစားသံုးျခင္း၊ ဝမ္းခ်ဳပ္မခံဘဲ အခ်ိန္ယူ၍အိမ္သာထိုင္ ေပးျခင္းျဖင့္ ဝမ္းခ်ဳပ္ ျခင္းမွ ကာ ကြယ္ႏိုင္သည္။

နာတာရွည္ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္းသည္ ဟိုက္ပါသိုင္း႐ိြဳက္၊ အေၾကာအားနည္း၍ ေျခလက္တုန္ ေရာဂါ၊ ဆီးခ်ိဳ၊ အစာ အိမ္ႏွင့္ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါတို႔ႏွင့္ လည္း ဆက္စပ္မႈရွိေနတတ္၏။

ဝမ္းသြားျခင္း။ ဝမ္းႏူးစာစားမိ၍ဝမ္းသြားျခင္း၊ အပူဝမ္း သြားျခင္း၊ ေရငတ္ဝမ္းသြားျခင္းတို႔သည္ ျပႆနာ ႀကီးႀကီး မားမားမဟုတ္ေသာ္လည္း အူႏွင့္အစာအိမ္ပိုးဝင္ေရာင္ ရမ္းျခင္းေၾကာင့္ ေရကဲ့သို႔ဝမ္းသြားျခင္း၊ ႏွစ္ရက္သံုးရက္ ထက္ပို၍ ဝမ္းသက္ျခင္း၊ အူေရာင္ျခင္း၊ နာတာရွည္ဝမ္း သြားျခင္းတို႔ျဖစ္ကာ အားအင္ ဆုတ္ယုတ္ေစသည္။ မသန္႔ ရွင္းေသာ ယင္နားစာမ်ား၊ အဆီမ်ားေသာ အစားအစာ မ်ား၊ ကဖိန္းဓာတ္ႏွင့္ အယ္လ္ကိုေဟာပါေသာ အေဖ်ာ္ ယမကာမ်ားေရွာင္၍ ဝမ္းမသြားေအာင္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ ႏိုင္သည္။

'ဝမ္းတစ္လံုးေကာင္းရင္ ေခါင္းမခဲ'ဟူေသာ ဆို႐ိုးစကားရွိသည္။

ခႏၶာကိုယ္ယႏၲရားႀကီးလည္ပတ္ေစ ရန္၊ သမုဒၵရာဝမ္းတစ္ထြာအတြက္ ေန႔စဥ္စားေပးရသလို အစာေဟာင္း အညစ္အေၾကးမ်ားလည္း ပံုမွန္ထြက္ေပး ေနရပါမည္။ ဝမ္းပ်က္ျခင္းေရာဂါအမ်ဳိးမ်ဳိးတို႔သည္ အ ရက္၊ မူးယစ္ေဆးဝါး၊ ေဆးလိပ္ႏွင့္ အက္စပရင္(ေခၚ) ဓာတုေဆးဝါးတို႔ ႏွင့္လည္း ဆက္ႏႊယ္ မႈရွိေနျပန္ရာ အထက္ေဖာ္ျပ ပါ ေရာဂါ အမ်ဳိးမ်ဳိးမွကင္း ေဝးၿပီး ခ်မ္းသာ သုခရေစရန္ မွန္ကန္ စြာေနထိုင္စားေသာက္ရန္ အေရးႀကီးပါေၾကာင္း သတိေပး လုိက္ရပါသည္။

ေပါက္ေပါက္ - ရန္ကုန္တိုင္းမ္ဂ်ာနယ္
မွီျငမ္း။ Dr. Jean-Pierre Raufman ( agastroenterologist at University of Maryland School of Medicine )