သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ ကမၻာ့အၾကီးဆံုး ေရေၾကာင္း စစ္ပြဲ

AD 208 က ျဖစ္ခဲ့တဲ့ တရုတ္ျပည္က Red Cliff စစ္ပြဲက စစ္သည္အင္အား အေရအတြက္ အားျဖင့္ ယွဥ္ရင္ သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ အၾကီးဆံုးစစ္ပြဲ အျဖစ္ မွတ္တမ္းတင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ယေန႔ေခတ္ ကုန္က်စရိတ္ အားျဖင့္နဲ႔ အျခား နည္းလမ္းမ်ားနဲ႔ တုိင္းတာလိုက္ရင္ ဖိလစ္ပိုင္ သမုဒၵရာမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ Battle of Leyte Gulf က အၾကီးဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။

ဒုတိယ ကမၻာစစ္ (၁၉၄၄ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တုိဘာလ ၂၃ ရက္ေန႔ကေန ၂၆ ရက္ေန႔ အထိ) မနားတမ္း ျဖစ္ခဲ့ တဲ့ စစ္ပြဲ ျဖစ္ျပီး အေမရိကန္နဲ႔ ၾသစေတးလ် တို႔မွ ပူးေပါင္းလို႔ ဂ်ပန္ကို တိုက္ခိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိ ကန္ႏွင့္ ၾသစေတးလ် ဘက္မွ ေသဆံုးသူ ၂၈၀၀၊ စစ္သည္ႏွင့္ လက္နက္တင္ သေဘၤာ ၃ စီး၊ ဖ်က္သေဘၤာ ၃ စီးနဲ႔ ေလယာဥ္ေပါင္း အစီး ၃၀၀ ေက်ာ္ ပ်က္ဆီးခဲ့ ပါတယ္။

ဂ်ပန္ဘက္က အပ်က္အဆီးက ပိုမ်ားပါတယ္။ စစ္သည္အင္အား ၁၂၅၀၀ (၁ေသာင္း၂ေထာင္၅ရာေက်ာ္) ေသဆံုးျပီး ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာ တစ္စီး၊ အျခား စစ္လက္နက္တင္ သေဘၤာတစ္စီး၊ စစ္သေဘၤာ ၃ စီး၊ ဖ်က္သေဘၤာ ၁၁ စီး၊ ခရူဆာ သေဘၤာ ၁၀ စီး အစရွိသျဖင့္တို႔ အျပင္ ေလယာဥ္ အစီး ၃၀၀ ေက်ာ္ ပ်က္ဆီးခဲ့ပါတယ္။

အင္အားအသံုးျပဳမွုအေနနဲ႔ကလည္း အေမရိကန္နဲ႔ ၾသစေတး ပူးေပါင္း စစ္အင္အင္အားမွာ ေရငုပ္သေဘၤာ အပါအဝင္ စစ္သေဘၤာ အမ်ိဳးအစား ေပါင္းစံုနဲ႔ စုစုေပါင္း အစီးေရ ၃၀၀ ေက်ာ္ ပါဝင္ျပီး တိုက္ေလယာဥ္က အစီးေရ ၁၅၀၀ ေက်ာ္ ပါဝင္ပါတယ္။

ဂ်ပန္ဘက္မွာေတာ့ တိုက္ေလယာဥ္ အစီး ၃၀၀ ေက်ာ္ပါျပီး အစီးေရ ၃၀၀ ေက်ာ္စလံုး ဆံုးရွံးကုန္ပါတယ္။ ဂ်ပန္ရဲ႕ သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္မွာလည္း တိုက္ေလယာဥ္မ်ားမွ အေသခံျပီး ေလယာဥ္နဲ႔ ရန္သူသေဘၤာကို ဝင္တိုက္ ထိုးခ်တဲ့ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ခဲ့ ပါတယ္။ စစ္ေဘၤာ အေရအတြက္ အားျဖင့္ ကေတာ့ ၆၇ စီးပဲ ပါခဲ့တာပါ။ အင္အားခ်င္း ၾကည့္လိုက္ရင္ သိသိသာသာကြာေနခဲ့ေပမယ့္ စစ္ပြဲကို ၄ ရက္ၾကာ ေတာင့္ခံျပီး တိုက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဂ်ပန္အင္ပါယာကို အာရွဘက္မွာ ခါးဆက္ပ်က္ေအာင္ အေမရိကန္နဲ႔ ၾသစေတးလ်တို႔ ပူးေပါင္း တိုက္ခိုက္ တဲ့ စစ္ဆင္ေရး ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ေၾကာင္း သံုးခုထက္မက ခ်ီတက္ရျပီး စစ္ျဖစ္တဲ့ ေနရာမွာ ပင္လယ္ျပင္ထဲ မွာ ေလးခုေလာက္ ကြဲသြားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဖိလစ္ပိုင္မွာ ေျခကုပ္ယူထားတဲ့ တပ္ဟာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွမွာ ဂ်ပန္ၾကီးစုိးဖို႔ အမ်ားၾကီး ေထာက္ပံ့တဲ့ ေနရာ တစ္ခုျဖစ္ျပီး သူ႔ကို သိမ္းလိုက္ႏိုင္ရင္ ဂ်ပန္ အင္ပါ ယာအတြက္ မ်ားစြာ အထိနာ ေစမယ့္ စစ္ပြဲမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။

တိုက္ပြဲဟာ ေရထဲမွာ ေလးရက္ၾကာ ျဖစ္ျပီး ေသဆံုးသူ အေရအတြက္က ၂ ဘက္ေပါင္းလိုက္ရင္ ၁ ေသာင္းခြဲမက ရွိခဲ့ ပါတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ ၾသစေတး ပူးေပါင္း တပ္ဖြဲ႔မွ အေရအတြက္ ၂၈၀၀ ေက်ာ္သာ ေသဆံုးေပမယ့္ ဂ်ပန္ဘက္က ၁ေသာင္း၂ ေထာင္မက ရွိခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ယေန႔တိုင္ ေအာက္တုိဘာလ ၂၀ ဝန္းက်င္ ေရာက္တိုင္း ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံ Leyte ျပည္နယ္က Palo ျမိဳ႕မွာ က်ဆံုးသြားတဲ့ စစ္သည္မ်ားအတြက္ အမွတ္ရ ဂုဏ္ျပဳပြဲမ်ား ျပုလုပ္ေၾကာင္း သိရ ပါတယ္။

ေအာင္ခမ္း (ရိုးရာေလး)