မျမင္ခ်င္ေယာင္ေဆာင္ထားသည့္ ျမန္မာ့ေက်ာက္စိမ္းအနာဂတ္

စစ္တပ္ထိပ္ပိုင္းဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား၏ မိသားစုမ်ား၊ ေဆြမ်ိဳးမ်ား၊ ထိပ္သီးစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးမ်ား၏အသည္း
ႏွ ႏွလံုးမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ဖ်ားပိုင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ တစ္ေနရာတြင္ ရွိပါသည္။

ေဆာင္းရာသီတြင္ ဆီးႏွင္းမ်ား ထူထပ္စြာက်ဆင္းၿပီး မိုးကာလ၌ မိုးသည္းထန္စြာ ရြာသြန္းေလ့ရွိသည့္ ကခ်င္
ျပည္နယ္ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တန္ဖိုးျမင့္ တြင္းထြက္သယံဇာတျဖစ္ေသာ ေက်ာက္စိမ္းအဓိက ထြက္ရွိရာ ေဒသျဖစ္သည္။

ႏိုင္ငံ၏ တန္ဖိုးအျမင့္ဆံုး တြင္းထြက္သယံဇာတျဖစ္သည့္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ ေက်ာက္စိမ္းကို တ႐ုတ္သို႔
ႏွစ္စဥ္တင္ပို႔ေရာင္းခ်လ်က္ရွိၿပီး တရားမ၀င္လမ္းေၾကာင္းမွ အမ်ားဆံုး တင္ပို႔ေရာင္းခ်ေနေသာ ပမာဏကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ အစိုးရကမ်က္ကြယ္ျပဳထားဆဲျဖစ္သည္ဟု ႏိုင္ငံတကာမွ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူမ်ား၏ ေ၀ဖန္
ေထာက္ျပမႈကို မျပတ္ခံေနရသည္။

‘‘အဲဒီေဒသမွာ စစ္တပ္က သယံဇာတနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တရားမ၀င္လမ္းေၾကာင္း တင္ပို႔မႈေတြကေန အက်ိဳးအ
ျမတ္ အမ်ားႀကီးရထားတာေတြရွိတယ္’’ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ၏သယံဇာတအေၾကာင္းမ်ားကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေလ့ လာခဲ့ၿပီး သုေတသနလုပ္ေဆာင္ေနသူ ျပင္သစ္လူမ်ိဳးတစ္ဦးကဆိုသည္။

တရားမ၀င္ႏွင့္ တရား၀င္တင္ပို႔သည့္ ကုန္သြယ္မႈလမ္းေၾကာင္း ႏွစ္ခုေပါင္းမည္ဆိုပါက ကန္ေဒၚလာ ၈ ဘီ လီယံမွ ၉ ဘီလီယံအထိရွိႏိုင္ၿပီး တိက်ေသခ်ာသည့္ စစ္တမ္းကိုမူ မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေသးေၾကာင္း အထက္ပါ သုေတသနလုပ္ေဆာင္ေနသူက ခန္႔မွန္းေျပာဆုိသည္။

ႏွစ္စဥ္ ေနျပည္ေတာ္တြင္ သံုးႀကိမ္ထက္မနည္း ျပဳလုပ္ေလ့ရွိသည့္ ေက်ာက္စိမ္းျပပဲြမွရရွိသည့္ အခြန္ပမာ ဏႏွင့္ ေက်ာက္စိမ္းအေရအတြက္ကို အစိုးရကထုတ္ျပန္ေျပာဆိုေလ့ရွိေသာ္လည္းတရားမ၀င္လမ္းေၾကာင္း မ်ားမွ အမ်ားဆံုးထြက္ရွိသည့္ ေက်ာက္စိမ္းအေရအတြက္မွာ ကိန္းဂဏန္းမ်ားမရွိဘဲ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အခြန္မ်ား စြာဆံုး႐ံႈးေနရေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ သဘာ၀သယံဇာတအရင္းအျမစ္ တူးေဖာ္ထုတ္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ေဆာင္ရြက္ေရးအဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုျဖစ္သည့္ MEITI ညိႇႏႈိင္းေရးမွဴး႐ံုးမွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ ဦးကဆုိသည္။

တရားမ၀င္လမ္းေၾကာင္းမ်ားမွ ေက်ာက္စိမ္းမ်ား တင္ပို႔ေရာင္းခ်ေနရျခင္းမွာ အစိုးရ၏ တိက်ေသခ်ာခိုင္မာ သည့္ ဥပေဒပိုင္းအားနည္းျခင္း၊ အခြန္ေဆာင္ရသည္မွာ ပိုမိုမ်ားျပားေနျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ႏွစ္စဥ္တရားမ၀င္ လမ္းေၾကာင္း မွ တင္ပို႔ေနရသည္ဟု လုပ္ငန္းရွင္အခ်ိဳ႕က ျပစ္တင္ေျပာၾကားေလ့ရွိသည္။

‘‘တရား၀င္လမ္းေၾကာင္းကပို႔ရင္ အခြန္ကအရမ္းမ်ားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ားစုက ဘလက္လမ္းေၾကာင္းက ပဲ ပို႔ၾကတယ္’’ဟု JADE & Garden ကုမၸဏီမန္ေနဂ်င္းဒါ႐ိုက္တာ ဦးစိုးျမင့္ႏိုင္ကဆုိသည္။

၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္မွစတင္၍ ပုဂၢလိတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ခြင့္ျပဳေပးခဲ့သည့္ ျမန္မာ့ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္း သည္ အေမရိကန္၏စီးပြားေရးအရ ပိတ္ဆို႔အေရးယူထားမႈမ်ားေၾကာင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔သာ အဓိကတင္ပို႔ေန ရၿပီး ႏိုင္ငံမွထြက္ရွိသည့္ ေက်ာက္စိမ္း ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းက တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသုိ႔ အေျမာက္အျမား စီး၀င္ေနေၾကာင္း ကမၻာေက်ာ္မက္ကင္ေဆးတကၠသိုလ္၏ သုေတသနျပဳထားခ်က္ကို နယူးေယာက္တိုင္းမ္သတင္းစာက ကိုး ကားေရးသားထားသည္။

ေစ်းကြက္တြင္လည္း လုပ္ငန္းရွင္အမ်ားစု၏ဆႏၵမွာ ေက်ာက္စိမ္းသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္သာ ေစ်းကြက္ျဖစ္
ေပၚေနၿပီး လက္ရွိ အေမရိကန္၏ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔ထားမႈမွာ သက္ေရာက္မႈမရွိဟု ဆိုၾကသည္။

တ႐ုတ္လူမ်ိဳးအမ်ားစု ႀကိဳက္ႏွစ္သက္သည့္ ေက်ာက္စိမ္းသည္ ပံုမွန္ေစ်းကြက္ရွိေသာေၾကာင့္ အေမရိကန္၏ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈက ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းကို အဟန္႔အတားမျဖစ္ႏိုင္ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္း အတြင္းေရးမွဴး ဦးထြန္းလွေအာင္က ေျပာသည္။

တရားမ၀င္လမ္းေၾကာင္းမ်ား အားေကာင္းေနရျခင္းမွာ တူးေဖာ္သည့္ ေနရာတြင္ရွိေသာ ရာျဖတ္အခြန္
ေကာက္သည့္ သတၱဳတြင္း၀န္ထမ္းမ်ားက တူးေဖာ္သူမ်ားႏွင့္ပူးေပါင္းၿပီး အဂတိလိုက္စားေနသည္မွစတင္ ကာ တရားမ၀င္ လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း တင္ပို႔ေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု ျပည္တြင္းအေျခစိုက္ NGO အဖြဲ႕ NRGI မွ မက္သ႐ူးေဆာ္လမြန္ကေျပာသည္။

ေျမေအာက္မွသည္ တြင္းထိပ္သို႔ စတင္တူးေဖာ္စဥ္မွ တင္ပို႔ေရာင္းခ်သည္အထိ အဆက္မျပတ္စီမံခန္႔ခဲြသည့္ စနစ္မွာ အစိုးရတြင္ မ်ားစြာအားနည္းေနေၾကာင္း မက္သ႐ူးေဆာ္လမြန္က ေထာက္ျပသည္။

ထို႔ျပင္ တရားမ၀င္လမ္းေၾကာင္းမွတစ္ဆင့္ ေက်ာက္စိမ္းကိုတင္ပို႔ရန္ တြန္းအားေပးေစသည့္ အခ်က္တစ္ ခ်က္မွာ ကာလရွည္ ျပည္တြင္းစစ္တစ္ခုျဖစ္သည့္ သံုးႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ ျမန္မာစစ္တပ္ႏွင့္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္
ေရးတပ္မေတာ္တုိ႔အၾကား တိုက္ပဲြမ်ားေၾကာင့္လည္းျဖစ္သည္။

‘‘ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ကြက္က သတၱဳတြင္းကို အခြန္ေပးရတယ္။ ေကအိုင္ေအကလည္း မၾကာမၾကာ ဆက္ေၾကးသေဘာမ်ိဳး လာေကာက္တာေတြရွိေတာ့ လုပ္ငန္းရွင္ေတြအတြက္ ကုန္က်စရိတ္ပိုမ်ားေတာ့ လြယ္လြယ္နဲ႔ ပို႔လို႔ရတဲ့ တရားမ၀င္ လမ္းေၾကာင္းကို အမ်ားဆံုး ေရြးခ်ယ္ၾကတယ္’’ဟု ျမစ္ႀကီးနားေက်ာက္ မ်က္ရတနာလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္း အတြင္းေရးမွဴး ဦးလာခရီလာေအာင္က ေျပာသည္။

တရားမ၀င္လမ္းေၾကာင္းကို အစိုးရက ထိန္းခ်ဳပ္ဟန္႔တားလိုက္ပါက ၎တို႔ပိုင္ကုမၸဏီမ်ား၊ ၎တို႔ႏွင့္နီးစပ္ သူ ကုမၸဏီမ်ား၏ အက်ိဳးစီးပြားကို ထိခိုက္ဖြယ္ရွိေသာေၾကာင့္ ယေန႔တိုင္ ထိထိေရာက္ေရာက္ ဟန္႔တား မႈမျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဖားကန္႔ၿမိဳ႕နယ္မွ အမည္မေဖာ္လိုသူ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းရွင္တစ္ ဦးက ေျပာသည္။

ထို႔ျပင္ စစ္တပ္ႏွင့္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္တို႔က တရားမ၀င္လမ္းေၾကာင္းမွ တင္ပို႔ေနသူမ်ားကို အခေၾကးေငြယူလံုၿခံဳေရးေပးလုပ္ေဆာင္ေနျခင္းေၾကာင့္ တရားမ၀င္တင္ပို႔မႈ ရပ္ဆိုင္းသြားမည္ကို ၎တို႔က မလိုလားေၾကာင္း အထက္ပါလုပ္ငန္းရွင္ကဆိုသည္။

သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ၿပီးပါက ႏိုင္ငံ၏ ပို႔ကုန္က႑တြင္ ဒုတိယအဆင့္တြင္ရွိသည့္ ေက်ာက္စိမ္းသည္ တူးေဖာ္
ေရးအဆင့္မွာပင္ အိမ္နီးခ်င္းတ႐ုတ္သို႔ အ႐ိုင္းအဆင့္ျဖင့္ တင္ပို႔ေနျခင္းကို အစိုးရကမလိုလားဘဲ အေခ်ာ ထည္အဆင့္ျဖင့္ တင္ပို႔ရန္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနၿပီဟု သတၱဳတြင္း၀န္ႀကီးဌာနက မၾကာခဏ
ေျပာၾကားေလ့ရွိသည္။

သို႔ေသာ္ ေက်ာက္စိမ္းအ႐ိုင္းတံုးမ်ား ႏွစ္စဥ္ တရားမ၀င္ တင္ပို႔ေရာင္းခ်ေနမႈကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ဟန္႔ တားရန္ မူ၀ါဒမ်ား လ်င္ျမန္စြာခ်မွတ္ရန္ ၀န္ႀကီးဌာနက ေႏွာင့္ေႏွးေနဆဲျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ အစိုးရအပါအ၀င္ ထိပ္ပိုင္းစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ား၏ အက်ိဳး စီးပြားအျငင္းပြားမႈ၊ မသမာမႈမ်ားအၾကား ကခ်င္ျပည္နယ္မွ ကမၻာေက်ာ္ ေက်ာက္စိမ္းတံုးမ်ားသည္ အစိုးရ၏ စီမံခန္႔ခဲြမႈအလဲြႏွင့္ လ်စ္လ်ဴ႐ႈမႈမ်ားထဲတြင္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားႏိုင္သည့္ အေနအထားရွိေနၿပီျဖစ္သည္။

မိုးညိဳ | 7day