ဆန္းစစ္မႈမ်ားေအာက္က ျမန္မာသူေဌးႀကီး ဦးေတဇ

‘‘သူတုိ႔က ကမၻာ့ပုလိပ္ႀကီး လုပ္ေန တာေလ’’

ျမန္မာသူေဌးႀကီး ဦးေတဇ က ဆိုဖာေနာက္ကို မွီခ်လိုက္ရင္း အေမရိကန္အစိုးရကို ျပစ္တင္ေဝ ဖန္လုိက္သည္။ သူထိုင္ေနသည့္ မိေက်ာင္းသားေရ ဆိုဖာေပၚကို သူေမြးထားသည့္ ဝက္ဝံေပါက္ ေလး က ကုပ္တက္ဖို႔ႀကိဳးစားေန သည္။အေမရိကန္ႏုိင္ ငံက သူ႔စီး ပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို တင္းက်ပ္ေန သည့္အေပၚႏွင့္ အရာရွိမ်ားက သူ၏ ေငြလႊဲေျပာင္း မႈမွန္သမွ်ကိုေစာင့္ၾကည့္ေနသည့္ အေပၚ သူကေျပာဆိုလိုက္သည္။ ဦးေတဇစကားေျပာခ်ိန္တြင္ အနားတြင္ မ်က္ျခည္မျပတ္ေစာင့္ၾကည့္ေနသည့္ဝန္ထမ္းက ဝက္ဝံေပါက္စ ႏွစ္ေကာင္ေၾကာင့္ ေကာ္ေဇာမ ပ်က္စီးရန္ အခါအားေလ်ာ္စြာ ဝင္ထိန္းေနသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ ေျမာက္ဖ်ားတြင္ ဝက္ဝံအေမႀကီးကိုေဒသခံတစ္ဦးက သတ္ျဖတ္ လိုက္ၿပီးသည့္ေနာက္ ထို ဝက္ဝံသားေပါက္ႏွစ္ေကာင္ကို ဦးေတဇက ယူေမြးခဲ့သည္။ ထူးဆန္းရွား ပါးေသာ တိရစၧာန္မ်ားႏွင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က သူ၏ခမ္းနားထည္ဝါသည့္ အိမ္ေတာ္ႀကီး၏ ေနာက္ကြယ္တြင္ေတာ့ သူ၏စီးပြားေရးအင္ ပါယာႀကီးသည္ စီးပြားေရးက်ဴး ေက်ာ္မႈမ်ားခံေနရသည္ဟု ဦး ေတဇက ဆုိသည္။ အေမရိကန္ အရာရွိမ်ားက သူ႔ကို ေႏွာင့္ယွက္ ေပးေနသည္ဟု သူကစြပ္စြဲလုိက္သည္။

ယင္းအထဲတြင္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ ပတ္သက္ေနသည့္ ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ေငြလႊဲေျပာင္းခဲ့သည္ဟု သံသယရွိသည့္ စင္ကာပူက သူ၏ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဘဏ္စာရင္းကိုလည္း အပိတ္ခံခဲ့ရသည္။

အသက္(၅၀)အရြယ္ ဦးေတ ဇသည္ ဝါရွင္တန္အတြက္ ျပႆနာတစ္ရပ္ျဖစ္သည္။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ ႏွံသူမ်ားႏွင့္ ေလ့လာသူမ်ား အဆိုအရ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အင္အားအႀကီးဆံုး စီးပြားေရးသမားမ်ားကို စီးပြားေရးဆက္လက္ပိတ္ဆို႔အ ေရးယူျခင္းက ႏွစ္ ၅၀ နီးပါး အထီးက်န္အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္မႈမွ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး ပစ္မွတ္ကို ျပည့္မီရန္ ေႏွာင့္ေႏွးေစမည္ဟု ဆုိ သည္။

အရပ္သားတစ္ပိုင္းအစိုးရ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးတစ္ပိုင္း အစိုးရက အာဏာရေနေသာ္လည္း အေမရိကန္အရာရွိမ်ားက လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈႀကီးမားစြာ က်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ ယခင္စစ္အစိုး ရကို ေထာက္ခံပံ့ပိုးေပးခဲ့သည့္ စီး ပြားေရးသမားမ်ားကို လုပ္ခြင့္ေပး လုိသည့္ပံု မေတြ႕ရပါ။

‘‘ခ႐ိုနီေတြက သူတို႔အိတ္ ကပ္အတြက္ပဲ ၾကည့္ေနတာပါ။ သူတို႔က လူထုအက်ိဳးစီးပြားအ တြက္ ဘာမွလုပ္ေပးမွာမဟုတ္ ဘူး’’ဟု ရီပက္ဘေလကန္အမတ္ စတိဗ္ရွာေဘာ့က ေျပာဆိုလုိက္ သည္။ သူက ျမန္မာအရာရွိမ်ား ႏွင့္ ကန္႔သတ္ဆက္ဆံမႈျပဳေရး မူၾကမ္းကို တင္သြင္းသူျဖစ္သည္။

ဦးေတဇကမူ အေမရိကန္ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈ၏ ေနာက္ဆက္တြဲ႐ိုက္ခတ္မႈက သူ႔ ကိုယ္ပိုင္မိသားစုႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ ပတ္သက္ေနသူမ်ားကိုသာမက သူပိုင္ဆိုင္သည့္ ထူးကုမၸဏီမွ ဝန္ ထမ္းသံုးေသာင္းကိုပါ ထိခိုက္ေစ သည္ဟု ဆုိသည္။ ယင္းသည္ စီးပြားေရး၏ က႑တုိင္းလုိလုိအ ေပၚ သက္ေရာက္သည္ဟု ဆုိ သည္။

ဥပမာအားျဖင့္ဆိုလွ်င္ အ ေမရိကန္လုပ္ စက္ပိုင္းအပိုပစၥည္း မ်ားကို ေဈးကြက္တြင္ေပါက္သည့္ေဈးျဖင့္ သူဝယ္ယူခြင့္မရခဲ့သည့္ အတြက္လည္း ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း ေဒၚလာသန္း ၉၀ ေက်ာ္ အ႐ႈံးေပၚခဲ့သည့္ အဲပုဂံေလေၾကာင္းလုိင္းကို ပိတ္ပစ္ဖို႔ ျဖစ္လာႏုိင္သည္ဟု သူက ေျပာဆိုသည္။

ဧၿပီ ၁၇ ရက္စြဲျဖင့္ စင္ကာ ပူရွိ United Oversea Bank က ေပးပို႔လာသည့္စာကို သူက ထုတ္ ျပသည္။ သူ၏ ဘဏ္စာရင္းကိုးခု ကို ပိတ္လိုက္ေၾကာင္း အေၾကာင္း ၾကားစာျဖစ္သည္။ စာတြင္ အ ေၾကာင္းျပခ်က္ကို ေပးမ ထားပါ။ ယင္းကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေမးျမန္းခ်က္ကိုလည္း ဘဏ္က တုံ႔ျပန္ေျဖၾကားခဲ့ျခင္းမရွိပါ။ ဦးေတဇကေတာ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရွိ ကုမၸဏီမ်ားသို႔ သူေငြလႊဲေျပာင္းသည့္ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္အရာရွိမ်ားက ေမးခြန္းထုတ္လာ သည့္အေပၚ စင္ကာပူဘဏ္က စိုးရိမ္ေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။ ယင္းတ႐ုတ္ကုမၸဏီမ်ားက ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ေနသည္ ဟု ယူဆရသည္။

စင္ကာပူအေျခစုိက္ သူ၏ ကုမၸဏီ 4G Investment ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး သူ႔အားဆက္သြယ္ ေမးျမန္းလာသည့္ အေမရိကန္ အရာရွိမ်ားက ယင္းေငြေၾကးလႊဲ ေျပာင္းမႈအခ်ိဳ႕ကို ေတြ႕ရွိသြားခဲ့ သည္။ ဦးေတဇ၏ညီျဖစ္သူ ဦး သီဟက ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇြန္လထဲတြင္ အေမရိကန္သံ႐ံုးကိုယ္စားလွယ္ႏွစ္ဦးႏွင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ သည္။

‘‘သူတို႔က ေျမာက္ကိုရီးယား အေၾကာင္းေမးတယ္။ ေျမာက္ကို ရီးယားနဲ႔ တစ္နည္းနည္းပတ္သက္ မႈရွိသလားဆုိတာ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ က တကယ္ပဲမသိတာပါ’’

ရန္ကုန္ရွိ အေမရိကန္သံ႐ံုး ကို ယင္းေတြ႕ဆံုမႈႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေမးျမန္းရာတြင္ တစ္စံုတစ္ရာ ေျပာဆို ရန္ ျငင္းဆိုလုိက္ၿပီး အေမရိကန္ဘ႑ာေရးဌာနသို႔ စံုစမ္းေမးျမန္းရန္ လႊဲေပးလုိက္သည္။ ‘‘တခ်ိဳ႕ကိစၥရပ္မ်ားအေပၚ တစ္စံုတစ္ရာေျပာဆိုျခင္းမျပဳရန္ ဟူ ေသာမူဝါဒ’’အရဟု ဆုိသည္။

ဦးေတဇက သူ၏ 4G ႏွင့္ အျခားကုမၸဏီမ်ားျဖစ္သည့္ Asia Pioneer Impex၊ တ႐ုတ္ကုမၸဏီ မ်ားျဖစ္သည့္ Fanwell, Goldtec Trading Group, Win Trade World Wide, Ocean Wide Trading (Hong Kong), Fortune Sun International Trading မ်ားသို႔ ေငြလႊဲေျပာင္းမႈ မွတ္တမ္းမ်ားကို Forbes Asia ကို ထုတ္ျပသည္။

အေမရိကန္ဘ႑ာေရးဝန္ ႀကီးဌာနက ယင္းကုမၸဏီမ်ားထဲ မွ အနည္းဆံုး တစ္ခုျဖစ္သည့္ Fortune Sun သည္ ေျမာက္ကိုရီး ယား Tunchon စီးပြားေရးဘဏ္မွ တည္ေထာင္ထားသည့္ ႐ုပ္ျပ ကုမၸဏီျဖစ္ေၾကာင္း ဝိကီလိခ္က ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္ သံတမန္ေၾကး နန္းသတင္း ထုတ္ေဖာ္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ကုလသမဂၢက Tunchon ကို ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ စီးပြားေရးအရ အေရးယူပိတ္ဆုိ႔ ထားၿပီးယင္းသည္ ‘‘လက္နက္ မ်ား၊ ဒံုးက်ည္မ်ားႏွင့္ ယင္းတုိ႔ကို ထုတ္လုပ္ရာတြင္ အသံုးျပဳသည့္ ကုန္ပစၥည္းမ်ားေရာင္း ခ်မႈတြင္ ေငြေၾကးအရ အဓိကတာဝန္ရွိ သည္’’ ဟု ဆိုသည္။

ဦးေတဇကေတာ့ သူသည္ ျမန္မာအစိုးရကိုယ္စား ေငြေပးေခ်ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။ အစိုးရအတြက္ ေလာင္စာမ်ားတင္ သြင္းျခင္းလုပ္ငန္းတြင္ သူက ဦး ေဆာင္ေနၿပီး ကမၻာ့ေဈးကြက္မွ ဝယ္ယူခြင့္ပိတ္ပင္ခံထားရသည့္ ျမန္မာအစိုးရအတြက္ ေဒၚလာ ေငြသန္း ၃၀၀ လႊဲေျပာင္းေပး ခဲ့ ေၾကာင္း ေျပာ ဆိုသည္။ ေငြလႊဲ ေျပာင္းမႈမွတ္တမ္းမ်ားအရ For-tune Sun သုိ႔ ေငြေပးေခ်မႈ အမ်ားစုသည္ ယခင္စစ္အစိုးရလက္ ေအာက္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ ေသာ္လည္း ေပးေခ်မႈတစ္ခုကမူ အစိုးရသစ္တက္လာ သည့္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ သည္။

အတိတ္က သတင္းအခ်က္ အလက္မ်ား (သို႔မဟုတ္) လက္ရွိ အခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္ ၿပီး ျမန္မာ၏ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ပတ္သက္မႈက ဖံုးဖိ မရျဖစ္ေနသည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ ေစ သူ႔မွာေရြးစရာလမ္းမရွိခဲ့ဘဲ အရာရွိမ်ားခုိင္းသလို လုပ္ေနရ ေၾကာင္း ဦးေတဇက တစ္စိုက္ မတ္မတ္ဆိုေနသည္။ ‘‘အစိုးရက ဘာပဲခုိင္းခိုင္း ကြၽန္ေတာ္က လုပ္ ရတာပဲ’’

ျမန္မာႏုိင္ငံ ယခင္စစ္အစိုးရ အာဏာပိုင္မ်ားက ဦးေတဇတုိ႔လို လုပ္ငန္းရွင္သူေဌးမ်ိဳးအေပၚ မွီခို ၿပီး စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကသည္။ လူအမ်ားက ခ႐ိုနီဟုသိထားၾက ၿပီး သူတို႔သည္ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔ မႈကို တစ္ပတ္႐ိုက္ၿပီး လွည့္ပတ္ လုပ္ကိုင္သည့္ ကြၽမ္းက်င္သူမ်ား ျဖစ္လာသည္။ စစ္အစိုးရ၏ သူ ေကာင္းျပဳမႈ မ်ားစြာရရွိခဲ့ၿပီး သစ္ ေတာထုတ္ကုန္မွ ကားတင္သြင္း မႈအထိ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား လိႈင္လိႈင္ ရခဲ့သူမ်ားျဖစ္သည္။

ဩစေၾတးလ်ႏုိင္ငံ မက္ကြာ ဟာတကၠသိုလ္မွ ျမန္မာ့စီးပြား ေရးဆိုင္ရာ ကြၽမ္းက်င္သူေရွာင္ တားနားက ဦးေတဇ နဝတဟု လူသိမ်ားသည့္ ျမန္မာစစ္အစိုးရ ကိုယ္စား ယခုလို ေျမာက္ကိုရီး ယားႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ေနသည့္ ကုမၸဏီကို ေငြေပးေခ်ျခင္းသည္ အံ့ဩစရာလံုးဝမရွိပါေၾကာင္း ေျပာဆိုလုိက္သည္။

‘‘အစိုးရကိုယ္စား ဒီလိုေငြ လႊဲေျပာင္းမႈမ်ိဳးလုပ္တယ္ဆုိတာ က နဝတေခတ္တစ္ေလွ်ာက္လံုး မွာ ခ႐ိုနီကုမၸဏီေတြအတြက္ ပံုမွန္လုပ္ငန္းတစ္ခုျဖစ္ေနပါတယ္’’ဟု ေရွာင္တားနားက ေျပာ သည္။ ေသခ်ာမသိေသးသည္မွာ ထိုကဲ့သို႔ ၿပံဳးယန္းႏွင့္ျမန္မာ အဆက္အဆံ ဆက္လက္ရွိ၊ မရွိဆို တာပဲ ျဖစ္သည္။

အေမရိကန္ဘ႑ာေရးဝန္ ႀကီးဌာနက ဦးေတဇကို အေရးယူ ပိတ္ဆုိ႔မႈအတြက္ အထူးသတ္ မွတ္ထားသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားစာရင္း တြင္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က ထည့္သြင္း ထားသည္။ စစ္အစိုးရအတြက္ စစ္တပ္အတြက္ စစ္သံုး ပစၥည္း မ်ားႏွင့္ ေလယာဥ္မ်ားဝယ္ယူျခင္း အပါအဝင္ ပံ့ပိုးေပးမႈ မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း ထိုစဥ္က ထုတ္ျပန္ခဲ့ သည့္ စာမ်ားအရ သိရသည္။

ေနာက္ထပ္ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈစာရင္းဝင္ပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦးျဖစ္သူ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ရွင္ဦးဝင္းေအာင္က အေမရိကန္ သည္ ေကာလာဟလမ်ားအေပၚ အေျခခံၿပီး လူမ်ားကို စာရင္းျပဳ စုေနသည္ဟု ေျပာဆိုလိုက္သည္။ ‘‘ေမးစရာကေတာ့ အေတာ္မ်ား တာပဲ။ ဘယ္ကသတင္းေတြကိုရသလဲ။ အဲဒီရတဲ့သတင္းေတြ ဘယ္ေလာက္အထိမွန္ကန္စိတ္ ခ်ရသလဲ’’ဟု သူက ေမးခြန္းထုတ္ သည္။

ဦးေတဇက ႐ုရွားလုပ္ MI-17 ရဟတ္ယာဥ္မ်ားကို ေရာင္းခ် ေၾကာင္း ဝန္ခံေျပာဆုိသည္။ ျမန္မာစစ္တပ္ အတြက္ အပိုပစၥည္းကို ဆက္လက္ပံ့ပိုးေပးေနၿပီး စက္ပိုင္းဆုိင္ရာဝန္ေဆာင္မႈစာခ်ဳပ္ကို ဆက္လက္ခ်ဳပ္ဆို ထားေၾကာင္းလည္း ေျပာဆိုလုိက္သည္။ သို႔ရာတြင္ အျခားလက္နက္ေရာင္းခ်မႈမ်ား မျပဳလုပ္ေၾကာင္း ျငင္း ဆိုလိုက္သည္။ ႐ုရွားမ်ားကို ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ မိတ္ဆက္ေပးခဲ့ၿပီးသည့္ေနာက္ ညႇိႏႈိင္းမႈမ်ားကို သူတို႔ဘာသာဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ၾကျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။

‘‘သူတို႔က အစိုးရတစ္ခုနဲ႔ တစ္ခုအၾကား တုိက္႐ိုက္လုပ္ခဲ့ ၾကတာပါ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က အစည္းအေဝးခန္းထဲ ကိုေတာင္ မဝင္ရဘူး’’

ဝိကီလိခ္က ထုတ္ျပန္လုိက္ သည့္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ သံတမန္ေၾကး နန္းသတင္းတြင္ ဦးေတဇကို ယခင္စစ္အစိုးရ၏ အတြင္းလူအျဖစ္ ေဖာ္ျပထားသည္။ သူ႔ကို ‘‘နံပါတ္၁ ခ႐ိုနီစီးပြားေရးသမား’’ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ သူသည္ စစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေဖာေဖာသီသီဧည့္ခံၿပီး အျမတ္အစြန္းမ်ားေသာ စီးပြားေရးသေဘာတူညီခ်က္အမ်ားစုကို ရယူခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။

ပါေမာကၡေရွာင္တားနားက ေတာ့ ဦးေတဇ၏ ခ႐ိုနီသူေဌးပံု ရိပ္မွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးလွသည့္ စီးပြားေရးရွိ သည့္ႏုိင္ငံတစ္ခုတြင္ သူ၏ဟိတ္ဟန္ႀကီးလွသည့္ ေနထိုင္ပံုေၾကာင့္ ပိုႀကီးသေယာင္ခ်ဲ႕ ကားခံထား ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းဆုိသည္။ ‘‘သူ႔ရဲ႕ၿပိဳးၿပိဳးျပက္ျပက္ေနပံုေတြေၾကာင့္ သူ႔ကို လူဆိုးအခန္းမွာ ထည့္ျပလို႔ သိပ္ေကာင္းသြားတာေပါ့’’

အေမရိကန္အစိုးရက အရပ္ဘက္ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားသည့္ ယခင္စစ္အရာရွိမ်ားစြာကို သူတုိ႔၏ ပစ္မွတ္ထား ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူ သည့္ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားစာရင္းမွ ဖယ္ ရွားေပးခဲ့သည္။ ယင္းအထဲတြင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ တြင္ ၿပံဳးယန္းသို႔ သြားေရာက္ခဲ့ သည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းလႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ ဦးေရႊမန္းတုိ႔လည္း ပါဝင္ သည္။ သို႔ရာတြင္ ဦးေတဇႏွင့္ တျခားလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးမ်ား စာရင္းတြင္ က်န္ရစ္ေန သည္။ သူတို႔ကို ဖက္စပ္လုပ္ကိုင္မည့္သူမ်ားအျဖစ္ ျမင္ထားၾကသည့္ ဝင္ေရာက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ လိုသူ အေမရိကန္ စီးပြားေရးသမားအမ်ားအျပားအတြက္ အေတာ္ ပင္စိတ္ပ်က္စရာျဖစ္ေနသည္။

‘‘အေမရိကန္ကုမၸဏီအမ်ား စုက အဲဒီစာရင္းကို ျပန္ၿပီးျပင္ ဆင္ေစခ်င္တယ္။ အဲဒီလူပုဂၢိဳလ္ ေတြနဲ႔ ကုမၸဏီေတြကို စာရင္းက ဖယ္ေပးလုိ႔ရရင္ ပယ္ဖ်က္ေပးေစ ခ်င္ၾကတယ္’’ဟု DFDL ဥပေဒ အက်ိဳးေဆာင္အဖြဲ႕မွ ေရွ႕ေနစီလီ ယမ္ဂရင္းလီက ေျပာဆိုလိုက္ သည္။ သူက ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အေမ ရိကန္ကုန္သည္ႀကီးမ်ားအသင္း ၏ ဥကၠ႒လည္းျဖစ္သည္။

ဇန္နဝါရီလလယ္တြင္ ကုန္ သည္ႀကီးမ်ားအသင္းဝင္မ်ားက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ျပန္လည္မြမ္းမံျပင္ ဆင္ထားေသာ ၿဗိတိသွ်ေခတ္ အေဆာက္အအံုတစ္ခု၏ စား ေသာက္ဆိုင္၌ စုေဝးခဲ့ၾကသည္။ ထုိေနရာတြင္ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး ဒဲရစ္မစ္ခ်ယ္က သူ တုိ႔ကို သတင္းေကာင္းတခ်ိဳ႕ပါး လိုက္သည္။ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီး ဌာနက ပစ္မွတ္ထားပိတ္ဆို႔အေရးယူထားသူစာရင္းမွ တခ်ိဳ႕ကို မၾကာမီဖယ္ ရွားေပးေတာ့ ။ ‘‘ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီးဌာနနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္စကားေျပာေတာ့ သူတုိ႔က လပိုင္းေလာက္ပဲလုိေတာ့တယ္လုိ႔ ေျပာတယ္’’

ေျခာက္လၾကာၿပီးခ်ိန္တြင္ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကိုမွ် စာရင္းမွဖယ္ရွားျခင္းမရွိခဲ့။ ဝါရွင္ တန္အတြင္း သတင္းမ်ားအရ ယင္းသို႔ေရႊ႕ဆိုင္းျခင္းသည္ ဝါရွင္ တန္ႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္ ႏွစ္ရပ္ စလံုးတြင္ ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲမ်ားရွိေန၍ဟု ဆုိသည္။ ျမန္မာအစိုးရ ကတိျပဳထားသည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈလုပ္ငန္းစဥ္ မ်ားေနာက္ျပန္လွည့္ေနသည့္ အေပၚအေမရိကန္ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႕မ်ားက အျပစ္တင္ေနၾကသည္။

‘‘ၿပီးခဲ့တဲ့ ၁၈ လအတြင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ တုိးတက္မႈ နည္းနည္းေလးပဲရွိခဲ့တာေၾကာင့္ စာရင္းထဲကေန ဘယ္သူကိုမွပယ္ ဖ်က္မေပးဖို႔ ျပည္တြင္းမွာ ဖိအား ေတြမ်ားေနတယ္’’ဟု ဝါရွင္တန္ အေျခစိုက္ Project 2049 In-stitute အႀကံေပးအဖြဲ႕မွ ကယ္ လီကူရီးက ဆုိသည္။ ယင္းအဖြဲ႕ သည္အာရွ၏ လံုၿခံဳေရးကိစၥရပ္ မ်ားအေပၚ အဓိကေလ့လာေန သည့္အဖြဲ႕ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ဆက္လက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးကို ဆန္႔ က်င္ၿပီး စည္း႐ံုးေနသူမ်ားထဲတြင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ခ်ာေဘာ့ လည္းပါဝင္သည္။ သူက လူနည္းစုမြတ္စလင္မ်ားကို ဖိႏွိပ္ေနမႈကို ရပ္တန္႔ေရးျမန္မာအစိုးရအား ဖိအားမ်ားေပးရန္ေတာင္းဆိုသည့္ မူၾကမ္းကို တင္သြင္းခဲ့သူျဖစ္သည္။

ပစ္မွတ္ထားအေရးယူသူ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားကို စာရင္းမွပယ္ ဖ်က္ျခင္းက မွားယြင္းေသာ အဓိပၸာယ္ သက္ေရာက္ေစႏုိင္ သည္ဟု ခ်ာေဘာ့က ဆုိသည္။ ‘‘အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြက ဒီခ႐ို နီေတြနဲ႔ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းလုပ္မွာကို ကြၽန္ေတာ္မေထာက္ခံပါဘူး’’ဟု သူက ေျပာဆိုလုိက္သည္။

သို႔ေသာ္လည္း ၿပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လကုန္ပိုင္းတြင္ ပိတ္ဆို႔အေရး ယူခံထားရေသာ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားကို အေမရိကန္ဘ႑ာေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံ ျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ အရာရွိမ်ား က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ဖိတ္ေခၚ ၿပီး ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။ ယင္းစာရင္းမွ ပယ္ဖ်က္ခံရရန္ မည္သို႔မည္ပံု ေဆာင္ရြက္ရမည္ဆုိသည္ကို ရွင္းလင္းျပခဲ့သည္။ လိုအပ္ခ်က္ မ်ားမွာ စစ္တပ္ႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ပတ္ သက္ျခင္းမျပဳရန္၊ လုပ္ငန္းတြင္ ထင္သာျမင္သာရွိစြာ ေဆာင္ရြက္ ရန္တုိ႔ျဖစ္သည္။ ယင္းအခ်က္က ဦးေတဇတို႔လိုလုပ္ငန္းရွင္သူေဌး မ်ားအတြက္ ဝါရွင္တန္က အတုိက္အခံမ်ားထက္ပင္လွ်င္ စိန္ေခၚမႈ ႀကီးမားႏုိင္ပါသည္။

(Forbes magazine ပါ ေဆာင္းပါးရွင္ Jared Ferrie ၏ Burmese Tycoon Tay Za Under Scrutiny ေဆာင္းပါးကို မူရင္းအတိုင္း ခင္ေမေဇာ္ (ဝါရွင္တန္ဒီစီ) ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)

7Day