ေမာ့ဆက္ဖြန္ ဆီကာတဲ့။ ထိုအဖြဲ႕ မွ ၁၁ ဒသမ ၅ သန္းမွ်ရွိသည့္ စာ႐ြက္စာတမ္း မ်ား ေပါက္ၾကား ေသာအခါ ကမၻာ တစ္ဝန္းလံုး ရွိ သတင္းစာ မ်ား၏ သတင္းထူး သတင္း ဦး ျဖစ္လာသည္။ မည္သို႔ မည္ပံု ေပါက္ၾကားလာသည္၊ စာ႐ြက္စာ တမ္းပါ အခ်က္မ်ားမွာ ဘယ္ေလာက္ ထိမွန္သည္ မွားသည္မ်ားကို မည္ သူမွ တိတိက်က်မေျပာႏိုင္။ မည္ သို႔ဆိုေစျငင္းခ်က္ ထုတ္ျခင္း၊ ေဝဖန္ ျခင္း မ်ားျဖင့္ တေလာကလံုး ဆူညံ ပြက္ထေန၏။
ေမာ့ဆက္ဖြန္ ဆီကာသည္ ပင္လယ္ရပ္ျခား တိုင္းတစ္ပါးမွ စီရင္ခြင့္ အာဏာပိုင္ အဖြဲ႕အစည္း မ်ားႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ေသာ လုပ္ငန္း ရွင္မ်ား ကို အေထာက္အကူ ျပဳရန္ သီးသန္႔ ဖြဲ႕ထားေသာ အုပ္စုျဖစ္ သည္။ အိုင္စီအိုင္ေဂ်၏ စာအရ လုပ္ငန္း သက္တမ္းကပင္ အႏွစ္သံုး ဆယ္ ရွိၿပီ။ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ အၾကမ္း ဖက္ အဖြဲ႕အစည္းေပါင္း ၂ဝဝ အတြက္ ကမ္းလြန္ကုမၸဏီ ၂၄ဝဝဝဝ ေက်ာ္ တည္ေထာင္ထား၏။ ေမာ့ ဆက္ဖြန္ ဆီကာကို ပင္လယ္ရပ္ျခား တိုင္းတပါးရွိ အလွ်ိဳ႕ဝွက္ဆံုးႏွင့္ ကမၻာ့ အႀကီးဆံုး လက္ကားလုပ္ ငန္းအုပ္စုႀကီးအျဖစ္ ေဖာ္ၫႊန္း ထား သည္။ တစ္ကမၻာလံုးတြင္ ႐ံုးခြဲ ၄ဝ ခန္႔ ဖြင့္ထား၏။ အမ်ားစုက တ႐ုတ္ ျပည္မႀကီးတြင္ တည္ထား ၿပီးအျခား ႐ံုးခြဲ မ်ားမွာ ဥေရာ ပ ေကာ္မရွင္က အခြန္တိမ္းေရွာင္ လြယ္သည့္ ေကာင္းကင္ဘံု အျဖစ္ တင္စားထားေသာ တိုင္းျပည္မ်ား ႏွင့္ေဒသ မ်ားတြင္ျဖစ္သည္။
ဘဟား မားလို၊ ၿဗိတိသွ်ဗားဂ်င္း ကြၽန္းစု လို၊ ဆီဆယ္လတ္စ္ႏွင့္ အန္ဂူလီ လာတို႔လိုေနရာ မ်ားျဖစ္၏။ ရာမြန္ ဖြန္ဆီကာ သည္ ထိုအဖြဲ႕ကို ပူးတြဲ တည္ေထာင္သူ တစ္ဦးျဖစ္၏။ အဖြဲ႔ အေၾကာင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပံုႏွိပ္ ထုတ္ေဝခဲ့သည့္ သတင္း အခ်က္ အလက္ မ်ား မွားယြင္း ခဲ့ေၾကာင္း သူက စီအင္အင္ကို ေျပာျပ၏။ အစီရင္ခံစာ တစ္ခုတြင္ အဖြဲ႕အေန ျဖင့္ မည္သို႔ေသာ အမွားအယြင္း မွ မလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ သတင္း ပို႔ခ်က္ မ်ားကသာ ႏိုင္ငံျခား တိုင္းျပည္ တစ္ျပည္၏ ဘ႑ာေရးကို ႐ႈပ္ေထြး ေအာင္ ဖန္တီးခဲ့ လိမ့္မည္ ျဖစ္ ေၾကာင္း ဆိုခဲ့သည္။ စီအင္အင္ ၏ ေဖာ္ထုတ္ခ်က္ တစ္ခုအရ သတင္းမ်ား၌ ေဖာ္ျပထားသည့္ လူမ်ား၏ အမည္မ်ားမွာ ထိုအဖြဲ႕၏ ေဖာက္ သည္ မ်ားျဖစ္ျခင္း ဆိုသည္ ကို ထို အဖြဲ႕က ျငင္းဆန္ခဲ့သည္။
ေနာက္ဆံုး အေျခအေနက ေတာ့ ႐ႈပ္ေထြးေနသည္။ လြန္ခဲ့သည့္ တစ္ပတ္ေက်ာ္တြင္ ေငြေၾကး ပြဲစားလို ေနရာတြင္ ယူထား သည့္ ေမာ့ ဆက္ ဖြန္ဆီကာကို အဂၤလန္ ႏိုင္ငံရွိဘဏ္ႀကီး မ်ားႏွင့္ အျခားေငြ ေရးေၾကးေရး အဖြဲ႕မ်ားက အဆက္ အသြယ္ ရပ္ထားေၾကာင္း ထုတ္ ေျပာခဲ့သည္။ ေျမာက္ျမား လွေသာ ဘဏ္ႀကီး မ်ားက တိုင္း တစ္ပါးတြင္ လွ်ိဳ႕ဝွက္စြာ သိမ္းဆည္း ထား လိုေသာ ေငြမ်ား အတြက္ သူတို႔ ၏ေဖာက္သည္ မ်ားကို တရားမဝင္ အကူအညီေပး ေနေၾကာင္း အစီရင္ခံစာ တစ္ေစာင္ တြင္ေဖာ္ျပထားသည္။ ယူဘီအက္စ္၊ ကရက္ဒစ္ ဆူဆီႏွင့္ အိပ္ခ်္အက္စ္ ဘီစီလို ဘဏ္ႀကီးေတြပါသည္။ ယင္းအစီရင္ခံစာမွာ ေစ့စပ္ညိႇႏႈိင္း ေရး သမား ပြဲစားမ်ား၏ ေတာင္းဆို မႈမ်ားေၾကာင့္ ေပၚလာျခင္းျဖစ္ သည္။ ေငြမည္း မ်ားကို တရားမဝင္ ခဝါခ်ျခင္း မလုပ္ေၾကာင္း အဂၤါေန႔ တြင္ ဘဏ္ႀကီး မ်ားက ျငင္းဆန္ခဲ့ ၾကသည္။
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု တြင္ လပ္စ္ေဗးဂတ္စ္ အေျခစိုက္ ကုမၸဏီခြဲ မ်ားျဖစ္သည့္ အမ္ဖက္ ဝန္ေဆာင္မႈ အဖြဲ႕အုပ္စုႀကီး မ်ားမွ တစ္ ဆင့္ ကုမၸဏီ စုစုေပါင္းတစ္ ေထာင္ေက်ာ္ ဖန္တီးေပးရာ၌ ဥပေဒ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက အကူ အညီေပးခဲ့ေၾကာင္း လုပ္ငန္း မွတ္ပံု တင္ ထား သည့္ စာရြက္ စာတမ္းမ်ား တြင္ေတြ႕ရသည္။ အိုက္စ္လန္ႏိုင္ငံ သည္ မိမိတို႔ မွတ္ထင္ထားသည္ ထက္ ပိုမို စိတ္ဝင္ စားစရာေကာင္း ေနသည္။ အိုက္စ္လန္ႏိုင္ငံတြင္ အိုင္စီအိုင္ေဂ် အစီရင္ခံစာပံုႏွိပ္ ထုတ္ေဝျခင္းေၾကာင့္ အစိုးရ ၏ျပႆနာကို မီးေမာင္း ထိုးျပသလို ျဖစ္၍ အဂၤါေန႔၌ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဆစ္ မန္ဒါေဒးဗစ္ဂန္း လူးဆန္အား ႏုတ္ ထြက္သြားဖို႔ ဖိအားေပးျခင္းခံေန ရ၏။ အိုက္စ္လန္ႏိုင္ငံ ၏ဘဏ္ စနစ္ တစ္စစီၿပိဳကြဲသြား၏။
ေနာက္ဆံုး အေျခအေနက ေတာ့ ႐ႈပ္ေထြးေနသည္။ လြန္ခဲ့သည့္ တစ္ပတ္ေက်ာ္တြင္ ေငြေၾကး ပြဲစားလို ေနရာတြင္ ယူထား သည့္ ေမာ့ ဆက္ ဖြန္ဆီကာကို အဂၤလန္ ႏိုင္ငံရွိဘဏ္ႀကီး မ်ားႏွင့္ အျခားေငြ ေရးေၾကးေရး အဖြဲ႕မ်ားက အဆက္ အသြယ္ ရပ္ထားေၾကာင္း ထုတ္ ေျပာခဲ့သည္။ ေျမာက္ျမား လွေသာ ဘဏ္ႀကီး မ်ားက တိုင္း တစ္ပါးတြင္ လွ်ိဳ႕ဝွက္စြာ သိမ္းဆည္း ထား လိုေသာ ေငြမ်ား အတြက္ သူတို႔ ၏ေဖာက္သည္ မ်ားကို တရားမဝင္ အကူအညီေပး ေနေၾကာင္း အစီရင္ခံစာ တစ္ေစာင္ တြင္ေဖာ္ျပထားသည္။ ယူဘီအက္စ္၊ ကရက္ဒစ္ ဆူဆီႏွင့္ အိပ္ခ်္အက္စ္ ဘီစီလို ဘဏ္ႀကီးေတြပါသည္။ ယင္းအစီရင္ခံစာမွာ ေစ့စပ္ညိႇႏႈိင္း ေရး သမား ပြဲစားမ်ား၏ ေတာင္းဆို မႈမ်ားေၾကာင့္ ေပၚလာျခင္းျဖစ္ သည္။ ေငြမည္း မ်ားကို တရားမဝင္ ခဝါခ်ျခင္း မလုပ္ေၾကာင္း အဂၤါေန႔ တြင္ ဘဏ္ႀကီး မ်ားက ျငင္းဆန္ခဲ့ ၾကသည္။
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု တြင္ လပ္စ္ေဗးဂတ္စ္ အေျခစိုက္ ကုမၸဏီခြဲ မ်ားျဖစ္သည့္ အမ္ဖက္ ဝန္ေဆာင္မႈ အဖြဲ႕အုပ္စုႀကီး မ်ားမွ တစ္ ဆင့္ ကုမၸဏီ စုစုေပါင္းတစ္ ေထာင္ေက်ာ္ ဖန္တီးေပးရာ၌ ဥပေဒ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက အကူ အညီေပးခဲ့ေၾကာင္း လုပ္ငန္း မွတ္ပံု တင္ ထား သည့္ စာရြက္ စာတမ္းမ်ား တြင္ေတြ႕ရသည္။ အိုက္စ္လန္ႏိုင္ငံ သည္ မိမိတို႔ မွတ္ထင္ထားသည္ ထက္ ပိုမို စိတ္ဝင္ စားစရာေကာင္း ေနသည္။ အိုက္စ္လန္ႏိုင္ငံတြင္ အိုင္စီအိုင္ေဂ် အစီရင္ခံစာပံုႏွိပ္ ထုတ္ေဝျခင္းေၾကာင့္ အစိုးရ ၏ျပႆနာကို မီးေမာင္း ထိုးျပသလို ျဖစ္၍ အဂၤါေန႔၌ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဆစ္ မန္ဒါေဒးဗစ္ဂန္း လူးဆန္အား ႏုတ္ ထြက္သြားဖို႔ ဖိအားေပးျခင္းခံေန ရ၏။ အိုက္စ္လန္ႏိုင္ငံ ၏ဘဏ္ စနစ္ တစ္စစီၿပိဳကြဲသြား၏။
အမွန္ ေတာ့ ဆကင္ဒီေနဗီယမ္း ညီအစ္ ကို တစ္ဝမ္းကြဲေတြလို အိုက္စ္လန္ ႏိုင္ငံသားမ်ားသည္ ႐ိုးသားၾက၏။ ကိုယ္ႏႈတ္ အမူအရာ ယဥ္ေက်းၾက ၏။ ထို႔ျပင္သစၥာရွိ၍ စိတ္ခ်ယံု ၾကည္ႏိုင္၏။ ထို အေနအထား ေၾကာင့္ သာယာ လွပ မႈႏွင့္ ထင္ေပၚ ေက်ာ္ၾကားမႈ တို႔ကို ယခုအခ်ိန္အ ထိ တစ္စံုတစ္ရာ ေစာဒကမတက္ ဘဲလက္ခံေနၾကဆဲ ရွိေန၏။ သို႔ျဖစ္ သည့္တိုင္ သူတို႔ ၏ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကို စြပ္စြဲေျပာဆိုမႈေပါင္း အသိန္းအ ေသာင္းျဖင့္ ႏုတ္ထြက္ေစၿပီးျဖစ္ သည္။ အိုက္စ္လန္ႏိုင္ငံ ၿပိဳကြဲ ေတာ့မည့္ ဘဏ္မ်ားရွိ တန္ဖိုး ရွိသည့္ အရင္းႏွင့္ ပင္လယ္ရပ္ျခားမွ ကုမၸဏီ တစ္ခုတရားမဝင္ ဆက္ဆံ ခဲ့သည့္ အေၾကာင္းမ်ားကို အစီရင္ ခံစာမ်ား က ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၾကသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ႏိုင္ငံ၏ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏံွမႈမ်ား ကို ကာကြယ္ရန္ လူထု ဆႏၵျပပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားလာသည္။
အခြန္ တိမ္းေရွာင္သူတို႔ အတြက္ အဆင္ေျပေနသည္ မွာမူျငင္း ၍မရ။။ ခ်မ္းသာ ၾကြယ္ဝသူေတြ အႀကိဳက္ျဖစ္၏။ လာဘ္ေပး လာဘ္ ယူ၍ ရရွိလာေသာေငြမ်ား ကိုလံုၿခံဳ စြာသိမ္းေပးသည္။ ထို႔ျပင္ အမႈ အခင္းျဖစ္၍ ယူေဆာင္ လာေသာ ေငြမည္း မ်ားကိုလည္း ဖြက္ ထား ေပး၏။ သူတို႔၏မ႐ိုးမသားလုပ္၍ ရရွိလာေသာ အျမတ္အစြန္းမ်ား အားလံုးကို ဖံုးကြယ္ရန္ေနရာ မ်ား ရွိ၏။သို႕ေသာ္လည္း ၄င္း ပင္လယ္ ရပ္ျခား ဘ႑ာေရး ႒ာနဟု ေခၚ ေနေသာေနရာ ကနည္းနည္းပိုသာ ၏။ စြပ္စြဲေျပာဆိုမႈမ်ား မေရ မတြက္ႏိုင္။ ဒီလိုေျပာ သည္ မ်ားမွာ ႐ိုးလြန္းလွ၏။ သက္ေသ အေထာက္ အထား အၿမဲတေစမေပၚ။ ‘ေအး ေဆးဘဲ’။
ႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕၏ ‘ဘ႑ာေရး တြင္ အထူးကြၽမ္းက်င္မႈ’၊ ‘အခြန္ ကိုခြဲေဝ စီမံေဆာင္ရြက္မႈ မ်ား’ ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အရည္အခ်င္း ရွိသည့္ အေၾကာင္းကို သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံ မ်ား ကိုယ္တိုင္ေရပက္ မဝင္ေအာင္ ေျပာတတ္ၾကသည္။ ထိုအခ်က္ မ်ားကို ထုႀကီးထည္ ႀကီး ျဖစ္ ပြား ေသာ အမႈ အခင္း မ်ားအတြက္ ထိပ္ တိုက္ ရင္ဆိုင္ေတြ႕ရန္ အသံုးျပဳ သည္ဟု ထိုအေတာ အတြင္း သူတုိ႔ ကိုယ္တိုင္ ပင္ ေဝ ဖန္ေျပာ ဆိုၾက ေနၾကျပန္၏။ ေမာ့ဆက္ဖြန္ဆီကာ မွ စာရြက္စာတမ္း မ်ားေပါက္ၾကားမႈ ဂယက္သည္ ပမာဏႀကီး၏။ ကြဲ ေၾကလြယ္၏။ ယခု ပင္ျဖစ္ ပ်က္ သြားခဲ့သည့္ ဥပမာ အျဖစ္အပ်က္ အေထာင္အေသာင္း မကတို႔က မိမိတို႔ အားလံုးကို သိျမင္လာေစ သည္။ ၄င္းသည္ အ႐ႈပ္ အေထြး ျပႆနာမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစမည့္ အေျခအေန ျဖစ္သည္ ဆိုျခင္း ကိုမူ မိမိတို႔ အၿမဲတမ္း သံသယ ထားခဲ့၏။ ယခုေတာ့ အဖံုးကို လွပ္ၾကည့္ လိုက္ လွ်င္ ဘာေတြ ဆိုသည္ကို မိမိတို႔ ေသခ်ာေပါက္ သိမည္။ ‘အဖံုးကို လွပ္ၾကည့္ဖို႔ေတာ့ သတၱိလိုမည္။’
အေျဖာင့္ အတိုင္း မဟုတ္ဘဲ ႐ႈပ္႐ႈပ္ေထြေထြး ျဖစ္ေနေသာ ေလာကႀကီး သည္ အခြန္ေရွာင္သူ မ်ားအတြက္ နိဗၺာန္ဘံုမ်ား ျဖစ္ သည္။ တ႐ုတ္ျပည္တြင္ အြန္လိုင္း ဆင္ဆာသမား မ်ားကို ‘ပနာမား သတင္း’၊’ပနားမား’၊ ဟူေသာစကားလံုး မ်ားသံုး၍ လူမႈေရးမီဒီယာ အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးျခင္း၊ အေျဖ ရွာျခင္းမ်ား မျပဳလုပ္ရန္ ကန္႔သတ္ ထားသည္။ ယင္းသတင္း မ်ားတြင္ ပါရွိသည့္ ယခင္ တ႐ုတ္ေခါင္း ေဆာင္မ်ားႏွင့္ ယခု ေဆြစဥ္မ်ိဳး ဆက္မ်ား၏ အမည္မ်ား သံုးစြဲေဖာ္ ျပျခင္းကိုလည္း ပိတ္ပင္ တားျမစ္ ထားသည္။ သမၼတ ရီွက်င့္ဖ်င္ အမည္လည္း ပါဝင္သည္ေပါ့။ ယင္းသို႔ တားျမစ္ထားစဥ္၌ ၿဗိတိန္၊ ျပင္သစ္၊ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ၊ ၾသစႀတီး ယား၊ မကၠစီကိုႏိုင္ငံ အစိုးရ အဖြဲ႕ မ်ားသည္ ျဖစ္လာႏိုင္ေသာ အခြန္ တိမ္းေရွာင္မႈ မ်ားကို စံုစမ္း ေထာက္လွမ္းရန္ ကတိေပးခဲ့ၾက သည္။
မည္သည့္ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ား၏ အမည္မ်ား ၄င္းသတင္းမွာ ပါလာ သလဲဆိုသည္ကို လူတိုင္း သိလိုၾက ၏။ ထိုစာ႐ြက္ စာတမ္းမ်ား၌ လက္ ရွိႏွင့္ ယခင္ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ ၁၂ ဦး ပါဝင္ လာသကဲ့သို႔ အျခား ႏိုင္ငံေရး သမားႏွင့္ အရပ္ဘက္ အရာရွိေပါင္း ၁၂၈ ဦးအထိပါ သည္။ ယင္းသို႔ တရားမဝင္ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္းေနသည္ဟု စြပ္စြဲခံရသူ မ်ားထဲတြင္ အထင္ကရပုဂၢိဳလ္ အ ေျမာက္အျမား ပါလာ၏။ ႐ုရွား သမၼတ ဗလာ ဒီမာပူတင္သည္ မည္သည့္ စာ႐ြက္စာတမ္းတြင္ မွနာမည္ မပါ ေအာင္ သူကိုယ္တိုင္ လုပ္ႏိုင္စြမ္း မရွိခဲ့ဟုယူဆရမည္။ပူတင္ အမည္ သာမက ဖီဖာ၊ အာဂ်င္တီးနား သမၼတ ေမာ္ရီစိ ယိုမက္ရီ၊ ၿဗိတိန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဒးဗစ္ ကင္မ႐ြန္း၏ဖခင္၊ တ႐ုတ္အရာရွိႀကီး အမ်ား အျပား အျပင္ ယူကရိန္း သမၼတ ပူထ႐ိုရွန္ကိုႏွင့္ အျခားသူမ်ား လည္း ပါလာ၏။
အခြန္ တိမ္းေရွာင္သူတို႔ အတြက္ အဆင္ေျပေနသည္ မွာမူျငင္း ၍မရ။။ ခ်မ္းသာ ၾကြယ္ဝသူေတြ အႀကိဳက္ျဖစ္၏။ လာဘ္ေပး လာဘ္ ယူ၍ ရရွိလာေသာေငြမ်ား ကိုလံုၿခံဳ စြာသိမ္းေပးသည္။ ထို႔ျပင္ အမႈ အခင္းျဖစ္၍ ယူေဆာင္ လာေသာ ေငြမည္း မ်ားကိုလည္း ဖြက္ ထား ေပး၏။ သူတို႔၏မ႐ိုးမသားလုပ္၍ ရရွိလာေသာ အျမတ္အစြန္းမ်ား အားလံုးကို ဖံုးကြယ္ရန္ေနရာ မ်ား ရွိ၏။သို႕ေသာ္လည္း ၄င္း ပင္လယ္ ရပ္ျခား ဘ႑ာေရး ႒ာနဟု ေခၚ ေနေသာေနရာ ကနည္းနည္းပိုသာ ၏။ စြပ္စြဲေျပာဆိုမႈမ်ား မေရ မတြက္ႏိုင္။ ဒီလိုေျပာ သည္ မ်ားမွာ ႐ိုးလြန္းလွ၏။ သက္ေသ အေထာက္ အထား အၿမဲတေစမေပၚ။ ‘ေအး ေဆးဘဲ’။
ႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕၏ ‘ဘ႑ာေရး တြင္ အထူးကြၽမ္းက်င္မႈ’၊ ‘အခြန္ ကိုခြဲေဝ စီမံေဆာင္ရြက္မႈ မ်ား’ ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အရည္အခ်င္း ရွိသည့္ အေၾကာင္းကို သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံ မ်ား ကိုယ္တိုင္ေရပက္ မဝင္ေအာင္ ေျပာတတ္ၾကသည္။ ထိုအခ်က္ မ်ားကို ထုႀကီးထည္ ႀကီး ျဖစ္ ပြား ေသာ အမႈ အခင္း မ်ားအတြက္ ထိပ္ တိုက္ ရင္ဆိုင္ေတြ႕ရန္ အသံုးျပဳ သည္ဟု ထိုအေတာ အတြင္း သူတုိ႔ ကိုယ္တိုင္ ပင္ ေဝ ဖန္ေျပာ ဆိုၾက ေနၾကျပန္၏။ ေမာ့ဆက္ဖြန္ဆီကာ မွ စာရြက္စာတမ္း မ်ားေပါက္ၾကားမႈ ဂယက္သည္ ပမာဏႀကီး၏။ ကြဲ ေၾကလြယ္၏။ ယခု ပင္ျဖစ္ ပ်က္ သြားခဲ့သည့္ ဥပမာ အျဖစ္အပ်က္ အေထာင္အေသာင္း မကတို႔က မိမိတို႔ အားလံုးကို သိျမင္လာေစ သည္။ ၄င္းသည္ အ႐ႈပ္ အေထြး ျပႆနာမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစမည့္ အေျခအေန ျဖစ္သည္ ဆိုျခင္း ကိုမူ မိမိတို႔ အၿမဲတမ္း သံသယ ထားခဲ့၏။ ယခုေတာ့ အဖံုးကို လွပ္ၾကည့္ လိုက္ လွ်င္ ဘာေတြ ဆိုသည္ကို မိမိတို႔ ေသခ်ာေပါက္ သိမည္။ ‘အဖံုးကို လွပ္ၾကည့္ဖို႔ေတာ့ သတၱိလိုမည္။’
အေျဖာင့္ အတိုင္း မဟုတ္ဘဲ ႐ႈပ္႐ႈပ္ေထြေထြး ျဖစ္ေနေသာ ေလာကႀကီး သည္ အခြန္ေရွာင္သူ မ်ားအတြက္ နိဗၺာန္ဘံုမ်ား ျဖစ္ သည္။ တ႐ုတ္ျပည္တြင္ အြန္လိုင္း ဆင္ဆာသမား မ်ားကို ‘ပနာမား သတင္း’၊’ပနားမား’၊ ဟူေသာစကားလံုး မ်ားသံုး၍ လူမႈေရးမီဒီယာ အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးျခင္း၊ အေျဖ ရွာျခင္းမ်ား မျပဳလုပ္ရန္ ကန္႔သတ္ ထားသည္။ ယင္းသတင္း မ်ားတြင္ ပါရွိသည့္ ယခင္ တ႐ုတ္ေခါင္း ေဆာင္မ်ားႏွင့္ ယခု ေဆြစဥ္မ်ိဳး ဆက္မ်ား၏ အမည္မ်ား သံုးစြဲေဖာ္ ျပျခင္းကိုလည္း ပိတ္ပင္ တားျမစ္ ထားသည္။ သမၼတ ရီွက်င့္ဖ်င္ အမည္လည္း ပါဝင္သည္ေပါ့။ ယင္းသို႔ တားျမစ္ထားစဥ္၌ ၿဗိတိန္၊ ျပင္သစ္၊ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ၊ ၾသစႀတီး ယား၊ မကၠစီကိုႏိုင္ငံ အစိုးရ အဖြဲ႕ မ်ားသည္ ျဖစ္လာႏိုင္ေသာ အခြန္ တိမ္းေရွာင္မႈ မ်ားကို စံုစမ္း ေထာက္လွမ္းရန္ ကတိေပးခဲ့ၾက သည္။
မည္သည့္ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ား၏ အမည္မ်ား ၄င္းသတင္းမွာ ပါလာ သလဲဆိုသည္ကို လူတိုင္း သိလိုၾက ၏။ ထိုစာ႐ြက္ စာတမ္းမ်ား၌ လက္ ရွိႏွင့္ ယခင္ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ ၁၂ ဦး ပါဝင္ လာသကဲ့သို႔ အျခား ႏိုင္ငံေရး သမားႏွင့္ အရပ္ဘက္ အရာရွိေပါင္း ၁၂၈ ဦးအထိပါ သည္။ ယင္းသို႔ တရားမဝင္ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္းေနသည္ဟု စြပ္စြဲခံရသူ မ်ားထဲတြင္ အထင္ကရပုဂၢိဳလ္ အ ေျမာက္အျမား ပါလာ၏။ ႐ုရွား သမၼတ ဗလာ ဒီမာပူတင္သည္ မည္သည့္ စာ႐ြက္စာတမ္းတြင္ မွနာမည္ မပါ ေအာင္ သူကိုယ္တိုင္ လုပ္ႏိုင္စြမ္း မရွိခဲ့ဟုယူဆရမည္။ပူတင္ အမည္ သာမက ဖီဖာ၊ အာဂ်င္တီးနား သမၼတ ေမာ္ရီစိ ယိုမက္ရီ၊ ၿဗိတိန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဒးဗစ္ ကင္မ႐ြန္း၏ဖခင္၊ တ႐ုတ္အရာရွိႀကီး အမ်ား အျပား အျပင္ ယူကရိန္း သမၼတ ပူထ႐ိုရွန္ကိုႏွင့္ အျခားသူမ်ား လည္း ပါလာ၏။
သတင္းမ်ားတြင္ အမည္ ပါလာသည့္ အရာရွိႀကီး မ်ား ႏွင့္ လူထုေခါင္းေဆာင္ မ်ားအနက္ ေဒါသတႀကီး ကန္႔ကြက္သူမ်ား လည္း ရွိ၏။ ျငင္းဆန္ သူမ်ားလည္း ရွိ၏။ သူတို႔ အမ်ားမသိေအာင္ ပင္လယ္ ရပ္ျခား ကုမၸဏီမ်ားကို အသံုးျပဳထားၾက၏။ ေဒၚလာဘီ လ်ံမ်ားစြာရွိေသာ ေငြမည္း မ်ားကို ဖြက္ထားႏိုင္ရန္ ေငြစာရင္းမ်ား ဖြင့္ထား ၏။ ထိုသို႔ေသာ တရားမဝင္ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို အမ်ိဳးမ်ိဳး တုံ႔ ျပန္ၾကသည္။ ‘ဒီလို ကိစၥမ်ိဳးတြင္ သူ တို႔ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရေသာ မိတ္ေဆြ အသိုင္း အဝိုင္း လူတိုင္းလိုသည္။’
ကရင္မလင္းက ‘ေနာက္ ေျပာင္ထားေသာ စကားေပါ့မ်ား’ အျဖစ္ေျပာကာ ျငင္းပယ္ခဲ့သည္။ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ အႀကိဳ ကာလျဖစ္၍ ပူတင္ကို အပုပ္ခ် လိုသည့္ ရည္ရြယ္ ခ်က္ျဖင့္ေကာလာဟလ ထုတ္လႊင့္ ျခင္းျဖစ္ႏိုင္သည္ ဟုလည္း ေဝဖန္ ထားသည္။ ဗလာဒီမာပူတင္ တြင္ အနီးကပ္ မိတ္ေဆြရွိသည္။ ဆာဂ်ီ ႐ိုလ္ဒူဂင္တဲ့။ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္တြင္ အတူတြဲကာ ဓာတ္ပံု႐ိုက္ ထားၾက ေသး၏။ ႐ုရွားႏိုင္ငံမွ အခြန္လြတ္ ကင္းေသာ နတ္ဘံုနတ္နန္းသို႔ စီး ထြက္သြားေသာေငြ မ်ား၌ သမၼတ ပူတင္ပို င္ဆိုင္သည့္ ေငြတစ္ျပားမွ မရွိပါ။ ‘ရဲရဲႀကီး အာမခံႏိုင္ သည္တဲ့။’ သို႔ ေသာ္လည္း ‘အဲ’၊ တစ္ခုေတာ့ ေျပာရဦးမည္။
၄င္းေငြ ဘီလ်ံေပါင္း မ်ားစြာကို သူ႔မိတ္ေဆြမ်ား ကဝိုင္း၍ ပိုင္ဆိုင္ ေပးထားပံုရ၏။ ပူတင္ကို ယုံၾကည္ ကိုးကြယ္မႈေၾကာင့္ လူသိ ရွင္ၾကား ျဖစ္သြားသည္ ဟု ေျပာရမည္ထင္၏။ ကရင္မလင္း အတြက္မူ ယင္းအျဖစ္ သည္ အံ့အားသင့္စရာ နိမိတ္ တစ္ခုျဖစ္၏။ ႐ုရွား ကိုလဲက်သြား ေအာင္ အဆံုးအျဖတ္ ျပဳသြားႏိုင္ ၏။ သမၼတႀကီးသည္ သူ႕ေငြမ်ား ကို ခဝါခ်ရန္ သူယံုၾကည္ရေသာ မိတ္ေဆြ မ်ားကို အသံုး ခ်ေနပံုရ သည္ဟု အျခားလူအမ်ားစုက ထင္ျမင္သြားႏိုင္၏။
ကရင္မလင္းက ‘ေနာက္ ေျပာင္ထားေသာ စကားေပါ့မ်ား’ အျဖစ္ေျပာကာ ျငင္းပယ္ခဲ့သည္။ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ အႀကိဳ ကာလျဖစ္၍ ပူတင္ကို အပုပ္ခ် လိုသည့္ ရည္ရြယ္ ခ်က္ျဖင့္ေကာလာဟလ ထုတ္လႊင့္ ျခင္းျဖစ္ႏိုင္သည္ ဟုလည္း ေဝဖန္ ထားသည္။ ဗလာဒီမာပူတင္ တြင္ အနီးကပ္ မိတ္ေဆြရွိသည္။ ဆာဂ်ီ ႐ိုလ္ဒူဂင္တဲ့။ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္တြင္ အတူတြဲကာ ဓာတ္ပံု႐ိုက္ ထားၾက ေသး၏။ ႐ုရွားႏိုင္ငံမွ အခြန္လြတ္ ကင္းေသာ နတ္ဘံုနတ္နန္းသို႔ စီး ထြက္သြားေသာေငြ မ်ား၌ သမၼတ ပူတင္ပို င္ဆိုင္သည့္ ေငြတစ္ျပားမွ မရွိပါ။ ‘ရဲရဲႀကီး အာမခံႏိုင္ သည္တဲ့။’ သို႔ ေသာ္လည္း ‘အဲ’၊ တစ္ခုေတာ့ ေျပာရဦးမည္။
၄င္းေငြ ဘီလ်ံေပါင္း မ်ားစြာကို သူ႔မိတ္ေဆြမ်ား ကဝိုင္း၍ ပိုင္ဆိုင္ ေပးထားပံုရ၏။ ပူတင္ကို ယုံၾကည္ ကိုးကြယ္မႈေၾကာင့္ လူသိ ရွင္ၾကား ျဖစ္သြားသည္ ဟု ေျပာရမည္ထင္၏။ ကရင္မလင္း အတြက္မူ ယင္းအျဖစ္ သည္ အံ့အားသင့္စရာ နိမိတ္ တစ္ခုျဖစ္၏။ ႐ုရွား ကိုလဲက်သြား ေအာင္ အဆံုးအျဖတ္ ျပဳသြားႏိုင္ ၏။ သမၼတႀကီးသည္ သူ႕ေငြမ်ား ကို ခဝါခ်ရန္ သူယံုၾကည္ရေသာ မိတ္ေဆြ မ်ားကို အသံုး ခ်ေနပံုရ သည္ဟု အျခားလူအမ်ားစုက ထင္ျမင္သြားႏိုင္၏။
မတူျခားနား သည့္ ေရြးစရာမ်ားထဲမွ သင္ လိုရာကို ေရြးႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ လည္း အကယ္၍ သမၼတႀကီး ပူတင္ကို လွ်ိဳ႕ဝွက္ ေထာက္လွမ္း ေနသည္ဟု သင္ထင္ျမင္သြားခဲ့ လွ်င္ သူ၏ အခင္မင္ဆံုး သူငယ္ခ်င္း တစ္ဦး၊ ႐ုရွားဂီတဝိုင္းမွ ဂုဏ္သေရ ရွိ တီးဝိုင္းအဖြဲ႕သား တစ္ဦးျဖစ္ လွ်င္ျဖစ္မည္။ သူသည္ ဒီေလာက္ မ်ားသည့္ ေငြပမာဏႀကီး ကို ဘာ ေၾကာင့္ အႀကံအဖန္ လုပ္သည္ဆို သည္ကို သင္ရွင္းျပဖို႔ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနရမည္။
ႏိုင္ငံတကာ ေဘာလံုး အား ကစားကို ႀကီးၾကပ္ စီစဥ္ေနသည့္ အဖဲြ႕ ဖီဖာကမူ သူတို႔ကို ‘က်ိဳး ေၾကာင္း ခိုင္မာမႈမရွိဘဲ ႐ိုင္းစိုင္း မိုက္မဲ သည့္ အျပဳအမူ’ အျဖစ္ ေခၚေဝၚခဲ့၏။ တ႐ုတ္အရာရွိႀကီး မ်ားက ‘ဘယ္ေနရာမွာမွ သံုးမရ ေတာ့၍ ဖယ္ထုတ္လိုက္ရမည့္ စာမ်က္ႏွာမ်ား’ အျဖစ္ သတင္းစာ မ်ားတြင္ တိုက္ခိုက္ေရးသားခဲ့ သည္။ အာဂ်င္တီးနားမွ သမၼတ ႀကီးသည္ သူဆက္ဆံရသည့္ စီပြား ေရး အဖြဲ႕ အစည္း မ်ား၌ မည္သည့္ ရွယ္ယာမွ် မပိုင္ဆိုင္ထားပါ ေၾကာင္း ေမာ္ရီစိယိုမက္ရီ ၏ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ရွိသူက ေျဖရွင္းထားသည္။ ”သူဟာ ကိုယ္ပိုင္ အရင္း အႏွီးေတြ ေၾကညာဖို႕ ဖိအားေပးတာ၊ အခြန္ ေတြေပးေဆာင္တာ၊ အတိုးႏႈန္း ကိစၥေတြမွာ သေဘာထား ကြဲျပားမႈ ေတြကို အေလးအနက္ ထားတာ၊ ယူကရိန္းမွာ ပထမဦးဆံုး ထိပ္ တန္းအရာရွိ တစ္ဦးျဖစ္လိမ့္မယ္” ဟုေျပာရင္း ပိုရွင္ကို ကလည္း စြပ္စြဲ ေျပာဆို မႈမ်ားကိုပယ္ခ်ခဲ့၏။
”ငါ့မွာ ရွယ္ယာ တစ္ခုမွ မရွိ ဘူး။ ပင္လယ္ရပ္ျခား တိုင္းျပည္ ေတြမွာ ေငြေၾကး အရင္းအႏွီး မရွိဘူး။ ရန္ပံုေငြ မထားဘူး။ ဒါမ်ိဳး ေတြ လံုးလံုး ကင္းတယ္။ ဒါဟာ အရွင္းလင္းဆံုး ေဖာ္ထုတ္ခ်က္လို႔ ငါထင္ပါတယ္” ဟု ကယ္မ႐ြန္က လည္းေျပာခဲ့၏။ ဤသို႔ဆိုလွ်င္ အကာ အကြယ္ ကုမၸဏီတစ္ခုခုကို တည္ေထာင္ထားျခင္း သို႔တည္း မဟုတ္ ပင္လယ္ရပ္ျခား တိုင္းတစ္ ပါးတြင္ ေငြစာရင္းထားျခင္းမ်ား သည္ တရားမဝင္ ဘူးလားဟု ေမး ရမည္လို ျဖစ္ေနသည္။
အမွန္ေတာ့ ယင္းသို႔ေမးခြန္း ထုတ္ရန္ပင္မလို။ ကုမၸဏီတစ္ခုခု ကို အကာအကြယ္ သေဘာထားၿပီး တည္ေထာင္ထားျခင္း ဥပေဒႏွင့္ ညီၫြတ္ေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ ျဖစ္သည္။ ဥပမာ ဆိုလွ်င္ ႏိုင္ငံ တကာ လုပ္ငန္းတစ္ခုကို လုပ္ကိုင္ ေနသည္ ဟုေျပာလွ်င္ ဘယ္ လို ေစာဒက တက္မလဲ။ သို႕ရာတြင္ ကုမၸဏီမ်ားကို အကာအကြယ္ ယူထားျခင္းႏွင့္ ပင္လယ္ရပ္ျခား တိုင္းျပည္ မ်ားတြင္ သြားေရာက္ေငြ စာရင္း ဖြင့္ထားျခင္းသည္ ေငြပင္ ေငြရင္း အစစ္အမွန္ကို ဖံုးကြယ္ လို၍ အသံုးခ် ထားသည္လည္း ျဖစ္ႏိုင္၏။
ႏိုင္ငံတကာ ေဘာလံုး အား ကစားကို ႀကီးၾကပ္ စီစဥ္ေနသည့္ အဖဲြ႕ ဖီဖာကမူ သူတို႔ကို ‘က်ိဳး ေၾကာင္း ခိုင္မာမႈမရွိဘဲ ႐ိုင္းစိုင္း မိုက္မဲ သည့္ အျပဳအမူ’ အျဖစ္ ေခၚေဝၚခဲ့၏။ တ႐ုတ္အရာရွိႀကီး မ်ားက ‘ဘယ္ေနရာမွာမွ သံုးမရ ေတာ့၍ ဖယ္ထုတ္လိုက္ရမည့္ စာမ်က္ႏွာမ်ား’ အျဖစ္ သတင္းစာ မ်ားတြင္ တိုက္ခိုက္ေရးသားခဲ့ သည္။ အာဂ်င္တီးနားမွ သမၼတ ႀကီးသည္ သူဆက္ဆံရသည့္ စီပြား ေရး အဖြဲ႕ အစည္း မ်ား၌ မည္သည့္ ရွယ္ယာမွ် မပိုင္ဆိုင္ထားပါ ေၾကာင္း ေမာ္ရီစိယိုမက္ရီ ၏ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ရွိသူက ေျဖရွင္းထားသည္။ ”သူဟာ ကိုယ္ပိုင္ အရင္း အႏွီးေတြ ေၾကညာဖို႕ ဖိအားေပးတာ၊ အခြန္ ေတြေပးေဆာင္တာ၊ အတိုးႏႈန္း ကိစၥေတြမွာ သေဘာထား ကြဲျပားမႈ ေတြကို အေလးအနက္ ထားတာ၊ ယူကရိန္းမွာ ပထမဦးဆံုး ထိပ္ တန္းအရာရွိ တစ္ဦးျဖစ္လိမ့္မယ္” ဟုေျပာရင္း ပိုရွင္ကို ကလည္း စြပ္စြဲ ေျပာဆို မႈမ်ားကိုပယ္ခ်ခဲ့၏။
”ငါ့မွာ ရွယ္ယာ တစ္ခုမွ မရွိ ဘူး။ ပင္လယ္ရပ္ျခား တိုင္းျပည္ ေတြမွာ ေငြေၾကး အရင္းအႏွီး မရွိဘူး။ ရန္ပံုေငြ မထားဘူး။ ဒါမ်ိဳး ေတြ လံုးလံုး ကင္းတယ္။ ဒါဟာ အရွင္းလင္းဆံုး ေဖာ္ထုတ္ခ်က္လို႔ ငါထင္ပါတယ္” ဟု ကယ္မ႐ြန္က လည္းေျပာခဲ့၏။ ဤသို႔ဆိုလွ်င္ အကာ အကြယ္ ကုမၸဏီတစ္ခုခုကို တည္ေထာင္ထားျခင္း သို႔တည္း မဟုတ္ ပင္လယ္ရပ္ျခား တိုင္းတစ္ ပါးတြင္ ေငြစာရင္းထားျခင္းမ်ား သည္ တရားမဝင္ ဘူးလားဟု ေမး ရမည္လို ျဖစ္ေနသည္။
အမွန္ေတာ့ ယင္းသို႔ေမးခြန္း ထုတ္ရန္ပင္မလို။ ကုမၸဏီတစ္ခုခု ကို အကာအကြယ္ သေဘာထားၿပီး တည္ေထာင္ထားျခင္း ဥပေဒႏွင့္ ညီၫြတ္ေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ ျဖစ္သည္။ ဥပမာ ဆိုလွ်င္ ႏိုင္ငံ တကာ လုပ္ငန္းတစ္ခုကို လုပ္ကိုင္ ေနသည္ ဟုေျပာလွ်င္ ဘယ္ လို ေစာဒက တက္မလဲ။ သို႕ရာတြင္ ကုမၸဏီမ်ားကို အကာအကြယ္ ယူထားျခင္းႏွင့္ ပင္လယ္ရပ္ျခား တိုင္းျပည္ မ်ားတြင္ သြားေရာက္ေငြ စာရင္း ဖြင့္ထားျခင္းသည္ ေငြပင္ ေငြရင္း အစစ္အမွန္ကို ဖံုးကြယ္ လို၍ အသံုးခ် ထားသည္လည္း ျဖစ္ႏိုင္၏။
ဘဏ္မ်ားႏွင့္ သီးျခား လုပ္ငန္း မ်ားျပ၍ ေငြမည္းမ်ား ကစားရန္ အသံုးခ် ထားသည္လည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္မည္။ ဘာမွအပ္ခ် မတ္ခ် မေျပာႏိုင္။ ေမာ့ဆက္ဖြန္ ဆီကာ၏ ေဖာက္သည္လုပ္ငန္းရွင္ ေပါင္းအနည္းဆံုး ၃၃ ဦး၊ ထိုထဲ တြင္ လူမ်ားလည္းပါသည္။ ကုမၸဏီ မ်ားလည္း ပါသည္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရက ၄င္းလူႏွင့္ ကုမၸဏီ မ်ားသည္ မူးယစ္ေဆးဝါး ေမွာင္ခို ေရာင္းဝယ္ေရးႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈ မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ ဆက္စပ္ေနေၾကာင္း အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ စံုစမ္း ေထာက္လွမ္းေရး ဂ်ာနယ္လစ္မ်ား အဖြဲ႕ႀကီး (ICIJ) အစီရင္ခံစာတြင္ ရွင္း ထားသည္။
တစ္ကမၻာလံုး အခြန္တိမ္း ေရွာင္မႈျဖစ္ေန၏။ ေငြမည္းကို ေငြျဖဴ ျဖစ္ လာေအာင္ ေငြေၾကးခဝါ ခ်မႈမ်ားေပၚလာ၏။ ယင္းသို႔ တစ္စစီ ၿပိဳ ကြဲျခင္း မ်ား အစျပဳလာ ရာမွ ဖိအားတိုးလာသည္။ သတင္း ေဖာ္ထုတ္ျခင္း မ်ား ကလည္း အခိ်န္ကိုက္ ထြက္လာ၍ ဗုံးေပါက္ ကြဲ သလိုျဖစ္ သြား၏။ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္း မ်ားက ေငြေၾကးလႊဲ ေျပာင္းမႈ စည္းမ်ဥ္း အသစ္ကို သေဘာတူထားၾကသည္။ ႏိုင္ငံေရး သမားမ်ား ကလည္း ၾကြယ္ဝ ခ်မ္းသာသူမ်ား အေပၚ သူတို႔၏ ေတာင္းဆိုခ်က္ မ်ားကို တစ္ဆင့္ ထပ္တိုးသည္။ ေငြေၾကးခ်မ္းသာသူ မ်ားက အခြန္ေပးေဆာင္ျခင္း မ်ား၌ သင့္တင့္မွ်တစြာ ေပးေဆာင္ရမည္ တဲ့။ ပင္လယ္ ရပ္ျခားတြင္ျဖစ္ေပၚေန ေသာ ဘ႑ာေငြျပႆနာႀကီး ထြားမႈ ကို ပနားမား သတင္းမ်ားက ေဖာ္ထုတ္လိုက္သည္။
”ဒီ ျပႆနာေတြသည္ အဘယ္ေၾကာင့္ ပနားမားႏိုင္ငံမွ ဒီလိုျဖစ္လာရသလဲ’ ေမးသင့္ေသာ ေမးခြန္း ပင္တည္း။ လြန္ခဲ့သည္ ႏွစ္ႏွစ္ တြင္ ႏိုင္ငံ တကာ ေငြေၾကး ရန္ပံုေငြအဖြဲ႕ကေျပာခဲ့၏။ ပနား မား၏ ေစ်းကြက္ ဖြင့္လာသည့္ စီးပြားေရး၊ မဟာဗ်ဴဟာ က်ေသာ တည္ေန ရာႏွင့္ တိုးတက္လာေသာ ပင္လယ္ရပ္ျခား ေငြေၾကးဝန္ ေဆာင္မႈ က႑မ်ားက ႏိုင္ငံကို တစ္ဆင့္ျမင့္သည့္ အေျခအေန သို႔ ဆြဲတင္ လိုက္သည္ တဲ့။ ေငြေၾကး ခဝါခ်ရာ၌ အသံုးခ်ခံရသည္ကမူ ေတာ္ေတာ္ စြန္႔စားရျခင္းျဖစ္၏။
ေငြေၾကး ခဝါခ်မႈကို ဆန္႔က်င္ ေသာ ဥပေဒ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္း မ်ားကို သံုးစြဲရာတြင္ အားနည္း ေသာ တိုင္းျပည္ အခ်ိဳ႕ရွိ သည္။ ႏိုင္ငံတကာ က ေစာင့္ၾကည့္ေန သည့္စာရင္းတြင္ ဗဟိုအေမရိက တိုင္းျပည္မ်ားက ေဖေဖာ္ဝါရီ လတိုင္ေအာင္ ပါဝင္ေနသည္။ ဥေရာပေကာ္မရွင္၏ နာမည္ပ်က္ စာရင္းတြင္လည္း က်န္ရွိေနေသး သည္။ ယင္းႏိုင္ငံမ်ားက အခြန္ ကင္းလြတ္ေသာ နတ္ဘံုနတ္နန္း သဖြယ္ျဖစ္ေနသည္။ တရားဝင္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို ဥပေဒစည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းသို႔ေျပာင္းရာ၌ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္မႈမရွိ။ တနလၤာေန႔ အစီ ရင္ခံစာ တစ္ခုတြင္ ပနားမား သည္ အျခား တိုင္းျပည္မ်ားက ကန္႔ကြက္ေနေသာ္ လည္း ဥပေဒႏွင့္ အညီ လုပ္ေဆာင္ ရေသာ အာဏာ ပိုင္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းကာ အခြန္မ်ား ကို ဖံုးကြယ္ဖို႕ ရန္ပံုေငြမ်ား အျဖစ္ ေျပာင္းရန္ ခြင့္ျပဳေနေသာ ေနာက္ဆံုး က်န္ရွိသည့္ အဓိ ကႏိုင္ ငံျဖစ္ ေၾကာင္း အိုအီးစီဒီ၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး အင္ဂယ္ဂူရီယာက ေျပာခဲ့သည္။
ယင္းသတင္းမ်ားသည္ ကန ဦးအစသာရွိေသး၏။ ပနားမား စာ႐ြက္စာတမ္းမ်ား ေပါက္ၾကား မႈက အိုက္စ္လန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ကို ႏုတ္ ထြက္ေစၿပီးေနာက္ ၿဗိတိသွ် ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ကင္မရြန္သည္ လည္း အတိုက္အခံမ်ား၏ ေဝဖန္ မႈမ်ားကို ရင္ဆိုင္ေနရသည္။ ႐ုရွား သမၼတ ဗလာဒီမာပူတင္ကမူ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္၌ ဝင္ေငြေဒၚလာ ၁၃၄ဝဝဝ ရွိေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့ သည္။ စပိန္ စက္မႈဝန္ႀကီး သည္ လည္း ေလာေလာ လတ္လတ္ ရာထူးမွ ႏုတ္ထြက္ရသည့္ ႏိုင္ငံ ေရးသားေကာင္ျဖစ္၏။ ထပ္မံႏုတ္ ထြက္ရမည့္ သူရွိဦးမလား။
မိမိတို႔၏ သာမန္လူထုမ်ား ကား ယင္းပနားမား သတင္းမ်ား ေပါက္ၾကား လာသည့္တိုင္ မိမိူတို႔ ႏွင့္ မဆိုင္၊ အအိပ္အစားမပ်က္၊ အပူ အပန္ မရွိ၊ ေနေတာ့လည္း က်ဴးေက်ာ္ ရပ္ကြက္၊ စားေတာ့ လည္း ႀကံဳရာက်ရာ၊ ဝတ္ေတာ့ လည္း အႏုတ္စုတ္ဂုတ္စုတ္၊ လက္လႈပ္လွ်င္ ပါးစပ္ လႈပ္မည္။ ကားက်ပ္ မွာလည္း မပူရ။ ေျခ ေထာက္ အားကိုးႏိုင္သည္။ တစ္ခုေတာ့ ရွိသည္။ သူတို႔ ေရာင့္ရဲ ႏိုင္၏။ သူတို႕လို စိတ္ေအးခ်မ္း သာမႈ မပိုင္ဆိုင္ရသည္မွာ ဘာမွ မဆန္းေခ်တကား။
စာကိုး။ Panama Papers: 7 things to know by Ivana Kottasova and Jethro Mullen @ CNN Money April 7, 2016 ESifh Panama Papers: 10 things we’ve learned. By Jonty Bloom Business correspondent, BBC News
တစ္ကမၻာလံုး အခြန္တိမ္း ေရွာင္မႈျဖစ္ေန၏။ ေငြမည္းကို ေငြျဖဴ ျဖစ္ လာေအာင္ ေငြေၾကးခဝါ ခ်မႈမ်ားေပၚလာ၏။ ယင္းသို႔ တစ္စစီ ၿပိဳ ကြဲျခင္း မ်ား အစျပဳလာ ရာမွ ဖိအားတိုးလာသည္။ သတင္း ေဖာ္ထုတ္ျခင္း မ်ား ကလည္း အခိ်န္ကိုက္ ထြက္လာ၍ ဗုံးေပါက္ ကြဲ သလိုျဖစ္ သြား၏။ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္း မ်ားက ေငြေၾကးလႊဲ ေျပာင္းမႈ စည္းမ်ဥ္း အသစ္ကို သေဘာတူထားၾကသည္။ ႏိုင္ငံေရး သမားမ်ား ကလည္း ၾကြယ္ဝ ခ်မ္းသာသူမ်ား အေပၚ သူတို႔၏ ေတာင္းဆိုခ်က္ မ်ားကို တစ္ဆင့္ ထပ္တိုးသည္။ ေငြေၾကးခ်မ္းသာသူ မ်ားက အခြန္ေပးေဆာင္ျခင္း မ်ား၌ သင့္တင့္မွ်တစြာ ေပးေဆာင္ရမည္ တဲ့။ ပင္လယ္ ရပ္ျခားတြင္ျဖစ္ေပၚေန ေသာ ဘ႑ာေငြျပႆနာႀကီး ထြားမႈ ကို ပနားမား သတင္းမ်ားက ေဖာ္ထုတ္လိုက္သည္။
”ဒီ ျပႆနာေတြသည္ အဘယ္ေၾကာင့္ ပနားမားႏိုင္ငံမွ ဒီလိုျဖစ္လာရသလဲ’ ေမးသင့္ေသာ ေမးခြန္း ပင္တည္း။ လြန္ခဲ့သည္ ႏွစ္ႏွစ္ တြင္ ႏိုင္ငံ တကာ ေငြေၾကး ရန္ပံုေငြအဖြဲ႕ကေျပာခဲ့၏။ ပနား မား၏ ေစ်းကြက္ ဖြင့္လာသည့္ စီးပြားေရး၊ မဟာဗ်ဴဟာ က်ေသာ တည္ေန ရာႏွင့္ တိုးတက္လာေသာ ပင္လယ္ရပ္ျခား ေငြေၾကးဝန္ ေဆာင္မႈ က႑မ်ားက ႏိုင္ငံကို တစ္ဆင့္ျမင့္သည့္ အေျခအေန သို႔ ဆြဲတင္ လိုက္သည္ တဲ့။ ေငြေၾကး ခဝါခ်ရာ၌ အသံုးခ်ခံရသည္ကမူ ေတာ္ေတာ္ စြန္႔စားရျခင္းျဖစ္၏။
ေငြေၾကး ခဝါခ်မႈကို ဆန္႔က်င္ ေသာ ဥပေဒ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္း မ်ားကို သံုးစြဲရာတြင္ အားနည္း ေသာ တိုင္းျပည္ အခ်ိဳ႕ရွိ သည္။ ႏိုင္ငံတကာ က ေစာင့္ၾကည့္ေန သည့္စာရင္းတြင္ ဗဟိုအေမရိက တိုင္းျပည္မ်ားက ေဖေဖာ္ဝါရီ လတိုင္ေအာင္ ပါဝင္ေနသည္။ ဥေရာပေကာ္မရွင္၏ နာမည္ပ်က္ စာရင္းတြင္လည္း က်န္ရွိေနေသး သည္။ ယင္းႏိုင္ငံမ်ားက အခြန္ ကင္းလြတ္ေသာ နတ္ဘံုနတ္နန္း သဖြယ္ျဖစ္ေနသည္။ တရားဝင္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို ဥပေဒစည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းသို႔ေျပာင္းရာ၌ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္မႈမရွိ။ တနလၤာေန႔ အစီ ရင္ခံစာ တစ္ခုတြင္ ပနားမား သည္ အျခား တိုင္းျပည္မ်ားက ကန္႔ကြက္ေနေသာ္ လည္း ဥပေဒႏွင့္ အညီ လုပ္ေဆာင္ ရေသာ အာဏာ ပိုင္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းကာ အခြန္မ်ား ကို ဖံုးကြယ္ဖို႕ ရန္ပံုေငြမ်ား အျဖစ္ ေျပာင္းရန္ ခြင့္ျပဳေနေသာ ေနာက္ဆံုး က်န္ရွိသည့္ အဓိ ကႏိုင္ ငံျဖစ္ ေၾကာင္း အိုအီးစီဒီ၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး အင္ဂယ္ဂူရီယာက ေျပာခဲ့သည္။
ယင္းသတင္းမ်ားသည္ ကန ဦးအစသာရွိေသး၏။ ပနားမား စာ႐ြက္စာတမ္းမ်ား ေပါက္ၾကား မႈက အိုက္စ္လန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ကို ႏုတ္ ထြက္ေစၿပီးေနာက္ ၿဗိတိသွ် ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ကင္မရြန္သည္ လည္း အတိုက္အခံမ်ား၏ ေဝဖန္ မႈမ်ားကို ရင္ဆိုင္ေနရသည္။ ႐ုရွား သမၼတ ဗလာဒီမာပူတင္ကမူ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္၌ ဝင္ေငြေဒၚလာ ၁၃၄ဝဝဝ ရွိေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့ သည္။ စပိန္ စက္မႈဝန္ႀကီး သည္ လည္း ေလာေလာ လတ္လတ္ ရာထူးမွ ႏုတ္ထြက္ရသည့္ ႏိုင္ငံ ေရးသားေကာင္ျဖစ္၏။ ထပ္မံႏုတ္ ထြက္ရမည့္ သူရွိဦးမလား။
မိမိတို႔၏ သာမန္လူထုမ်ား ကား ယင္းပနားမား သတင္းမ်ား ေပါက္ၾကား လာသည့္တိုင္ မိမိူတို႔ ႏွင့္ မဆိုင္၊ အအိပ္အစားမပ်က္၊ အပူ အပန္ မရွိ၊ ေနေတာ့လည္း က်ဴးေက်ာ္ ရပ္ကြက္၊ စားေတာ့ လည္း ႀကံဳရာက်ရာ၊ ဝတ္ေတာ့ လည္း အႏုတ္စုတ္ဂုတ္စုတ္၊ လက္လႈပ္လွ်င္ ပါးစပ္ လႈပ္မည္။ ကားက်ပ္ မွာလည္း မပူရ။ ေျခ ေထာက္ အားကိုးႏိုင္သည္။ တစ္ခုေတာ့ ရွိသည္။ သူတို႔ ေရာင့္ရဲ ႏိုင္၏။ သူတို႕လို စိတ္ေအးခ်မ္း သာမႈ မပိုင္ဆိုင္ရသည္မွာ ဘာမွ မဆန္းေခ်တကား။
စာကိုး။ Panama Papers: 7 things to know by Ivana Kottasova and Jethro Mullen @ CNN Money April 7, 2016 ESifh Panama Papers: 10 things we’ve learned. By Jonty Bloom Business correspondent, BBC News
Sign up here with your email
ConversionConversion EmoticonEmoticon