ဆံုး႐ံႈးသြားေသာ မဲသန္းေပါင္းမ်ားစြာ

ျမန္မာအလုပ္သမားအမ်ားဆံုးရွိရာ ထုိင္းရွိ ငါးဖမ္းစက္႐ံုတစ္ခုတြင္ လုပ္ငန္းခြင္ဝင္ေနေသာ ျမန္မာလုပ္သားမ်ား/ဓာတ္ပံု − အီးပီေအ

ေရြးေကာက္ပြဲမက်င္းပမီ ရက္ေပါင္း ၅၀ အလိုကတည္းကပင္ မဲအေရအတြက္ သံုးသန္းခန္႔ ဆံုး႐ံႈးဖြယ္ရွိေနပါသည္။အေၾကာင္း မွာ ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားတြင္ တရား၀င္ သြားေရာက္လုပ္ကုိင္ေနၿပီး မဲေပးခြင့္ရွိေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံသား သံုးသန္းခန္႔အနက္ ၾသဂုတ္လကုန္ အထိ လူဦးေရႏွစ္ေသာင္းခန္႔သာ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မဲေပးရန္ စာရင္းေပးသြင္းထားျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ သည္။

ယင္းသို႔ မဲအေရအတြက္ သံုးသန္းခန္႔ ေပ်ာက္ဆံုးေနရျခင္းမွာ အေၾကာင္းရင္းအခ်က္ သံုးခ်က္ရွိပါသည္။ ျမန္မာသံ႐ံုးမ်ားတြင္ ႀကိဳတင္မဲေပးရျခင္းကို အယံုအၾကည္မရွိျခင္း၊ ႀကိဳတင္မဲေပး ရန္ သံ႐ံုးတြင္ ကနဦးစာရင္းသြားေပးရန္ႏွင့္ မဲသြားေပးရန္ အခ်ိန္ ႏွစ္ရက္ကုန္ျခင္း၊ သက္ဆိုင္ရာ သံ႐ံုးမ်ားက မဲသတင္းဆိုင္ရာ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္အားနည္း ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္ပ ေရာက္ျမန္မာမ်ားက ေျပာသည္။

‘‘သံ႐ံုးထဲကိုသြားၿပီး မဲေပးရတာကိုမယံုၾကတာပဲ။ ကိုယ္က ေပးလိုက္တာအမွန္။ ျမန္မာျပည္ကိုေရာက္သြားေတာ့ အမွားဆိုရင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ။ ျဖစ္ေစခ်င္တာက ၿမိဳ႕လယ္ေကာင္မွာ မဲ႐ံု ေဆာက္ၿပီး တစ္ခါတည္းပဲ မဲေပး၊ တစ္ခါတည္းဖြင့္ေဖာက္ဆိုရင္ လူ ေတြက မဲေပးၾကမွာပါ’’ဟု မေလးရွားႏိုင္ငံ ကပ္ပုန္း(၇)ရက္မိသားစု နာေရးကူညီမႈအသင္း ဥကၠ႒ ဦးဆန္း၀င္းကေျပာသည္။

ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ားအနက္ အစိုးရ၏ခြင့္ျပဳ ခ်က္ျဖင့္ တရား၀င္သြားေရာက္ေနေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္ ကိုင္ေဆာင္ထားသူမ်ားသာ လာမည့္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မဲေပးခြင့္ ရရွိမည္ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား အမ်ားဆံုးရွိေသာ ထိုင္းႏုိင္ငံတြင္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသားေလးသန္းခန္႔ရွိရာ ယင္း အနက္မွ ႏွစ္သန္းသည္ တရား၀င္ ေနထိုင္သူမ်ားျဖစ္ၿပီးက်န္ႏွစ္သန္းသည္ တရားမ၀င္ေနထိုင္သူမ်ား ျဖစ္သည္။ ထိုကဲ့သို႔ သန္းႏွင့္ခ်ီရွိ ေနေသာ ထိုင္းႏုိင္ငံတြင္ ႀကိဳတင္ မဲေပးရန္ စာရင္းေပးသြင္းထားေသာ လူဦးေရမွာ ၃၀၀ ခန္႔သာရွိ ေနေသးေၾကာင္း ထိုင္းႏုိင္ငံဆိုင္ ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီး ဦး၀င္း ေမာင္ကေျပာသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဒုတိယအ မ်ားဆံုးေရာက္ရွိေနေသာ မေလးရွားႏိုင္ငံတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ကိုးသိန္းခန္႔ရွိရာ ယင္းအနက္ တရား၀င္ေနထိုင္သူ သံုးသိန္းခန္႔ရွိၿပီး ေျခာက္သိန္းခန္႔က တရားမ၀င္ေန ထိုင္ၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။မဲေပးခြင့္ ရွိေသာ တရား၀င္ျမန္မာႏိုင္ငံသား သံုးသိန္းအနက္ ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ ႀကိဳတင္မဲေပးရန္ စာရင္း ေပးသြင္းထားေသာ လူဦးေရမွာ ၁၆၀ ခန္႔သာ ရွိေနေၾကာင္း မေလးရွားႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံ႐ံုးမွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးကေျပာသည္။ ေရႊ႕ေျပာင္းျမန္မာလုပ္သားအမ်ား စုေရာက္ရွိေနသည့္ ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ မေလးရွားႏိုင္ငံတို႔မွ မဲေပးခြင့္ရွိ ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ႏွစ္သန္း သံုးသိန္းအနက္မွ ႀကိဳတင္မဲေပးရန္ ေလွ်ာက္ထားေသာ ျမန္မာႏိုင္ ငံသားဦးေရမွာ ၅၀၀ ပင္ မျပည့္ ေသးေပ။

ယင္းႏွစ္ႏိုင္ငံတြင္ တရား၀င္ ေနထိုင္သူေရာ၊ တရားမ၀င္ေနထိုင္သူေရာ ေပါင္းပါက စုစုေပါင္း ငါး သန္းခန္႔ရွိရာ ယင္းငါးသန္းအနက္ လူဦးေရ ၄၆၀ ခန္႔သာ မဲေပးရန္ စာရင္းေပးသြင္းထားျခင္း ျဖစ္ သည္။ ထိုင္းႏုိင္ငံႏွင့္ မေလးရွား ႏုိင္ငံတို႔တြင္ သြားေရာက္လုပ္္ကိုင္ ေနေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံသားအမ်ားစုမွာ အိမ္အကူအလုပ္ႏွင့္ စက္႐ံု အလုပ္႐ံုမ်ားတြင္ အလုပ္ၾကမ္း မ်ား လုပ္ကိုင္ေနရသူမ်ားျဖစ္ၿပီး လုပ္အားခရရွိမႈမွာလည္း နည္း ပါးလွသည္။

‘‘ကြၽန္ေတာ္တုိ႔လည္း အဲဒါကို အေျဖရွာေနတာပါ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔မွန္းထားတာကေထာင္ဂဏန္း မွန္းထားတာ။ အခုေတာ့ ရာဂဏန္းပဲ ျဖစ္ေနတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔ ဒီလိုျဖစ္တာလဲဆိုေတာ့ ဘယ္လို ေျပာမလဲ။ အဓိကကဗ်ာ ဒီမွာရွိ တဲ့ သူေတြက ဒီဟာကို မဲေပးဖို႔အ တြက္ တစ္ရက္သက္သက္ မလာႏိုင္တဲ့သေဘာေပါ့ဗ်ာ။ အခ်ိန္ပိုေၾကးေတြပ်က္မွာေၾကာက္လို႔ မ လာတာလည္းပါတယ္ဗ်။ တခ်ိဳ႕ ေတြကလည္း လာရတာေ၀းေတာ့ ေလ။ သံ႐ံုးကေတာ့ မဲေပးဖို႔အ တြက္ သံ႐ံုးေပ့ခ်္မွာ အၿမဲတင္ေပး ေနပါတယ္။ သံ႐ံုးမွာလည္း ေၾကာ္ျငာကပ္ထားပါတယ္’’ ဟု မေလးရွားႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံ႐ံုးမွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးကေျပာသည္။

ႀကိဳတင္မဲေပးမည့္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသားတစ္ဦးသည္ ျမန္မာသံ႐ံုးထံ ႀကိဳတင္မဲစာရင္းသြားေပးရန္ ႏွင့္ မဲေပးရမည့္ရက္တြင္ မဲသြားေပးရန္ အခ်ိန္ႏွစ္ရက္ လိုအပ္မည္ ျဖစ္သည္။ အလုပ္ရွင္ထံမွခြင့္မရရွိ ျခင္းႏွင့္ ေငြကုန္က်ျခင္းမ်ား ရွိႏုိင္ ေသာေၾကာင့္ ႀကိဳတင္မဲေပးရန္ စိတ္မ၀င္စားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေလ့လာသူ ဦးေက်ာ္ လင္းဦးကေျပာသည္။

‘‘အဲဒီႏုိင္ငံေတြမွာက ေတာထဲေတာင္ထဲမွာ လုပ္ကိုင္ေနသူေတြမ်ားတယ္။ ပံုစံ(၁၅)နဲ႔ မဲေပးရမယ္ဆိုတာ သူတို႔မသိၾကဘူး။ ရွိ ေနတဲ့အလုပ္ကေန ခြင့္ယူၿပီးသြား ျဖည့္ဖို႔ဆိုတာလည္း မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ ဖူးခက္မွာေနတဲ့ သူတစ္ေယာက္ က ဘန္ေကာက္ကိုသြားၿပီး ပံုစံ (၁၅) သြားျဖည့္ဖို႔ဆိုတာ မလုပ္ႏိုင္ဘူး။ အလုပ္ကေန ခြင့္ယူၿပီး သူ လုပ္မွာလည္းမဟုတ္ဘူး။ ေနာက္တစ္ခါ မဲသြားေပးရဦးမယ္။ စရိတ္စကနဲ႔ အခ်ိန္အခက္အခဲေတြေပါ့။ ေနာက္ၿပီး သံ႐ံုးေတြကလည္း ေၾကညာမႈအားနည္းတယ္လို႔ထင္ တယ္’’ဟု ဦးေက်ာ္လင္းဦးကေျပာ သည္။

ေခတ္ပညာတတ္မ်ားအမ်ား စု သြားေရာက္လုပ္ကုိင္ေနထိုင္ၿပီး ေငြေၾကးအရ ပုိအဆင္ေျပေသာ စင္ကာပူႏိုင္ငံတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား တစ္သိန္းခြဲခန္႔ရွိရာ ရွစ္ ေထာင္ေက်ာ္သည္ ႀကိဳတင္မဲေပး ရန္ စာရင္းေပးသြင္းထားသည္။ ထို႔အျပင္ လူဦးေရ သံုးေထာင္ ေက်ာ္ ျပည္တြင္းသို႔ ျပန္လာ၍ မဲေပးရန္ စီစဥ္ေနၾကသည္။

စင္ကာပူေရာက္ျမန္မာမ်ားသည္ ေလယာဥ္စင္းလံုးငွား၍ ျပန္လာၿပီးမဲေပးမည့္သူမ်ားရွိသကဲ့သို႔ ကိုယ္ပိုင္အစီအစဥ္ျဖင့္ မဲေပးမည့္ သူမ်ားလည္းရွိေၾကာင္း စင္းလံုး ငွားေလယာဥ္ျဖင့္ ျပန္လာၿပီး မဲေပးရန္ စီစဥ္ေနေသာ Fly to Vote အဖဲြ႕မွ မီဒီယာတာ၀န္ခံ ကိုသိန္းျမင့္၀င္းကေျပာသည္။

‘‘စင္ကာပူမွာရွိတဲ့သူေတြက မ်ားေသာအားျဖင့္ အဆင္ေျပေနၾကပါတယ္ဗ်ာ။ ကိုယ့္ႏိုင္ငံမွာရွိ ေနတဲ့ဟာေတြကို ဘာသိဘာသာ ေနေနၾကတဲ့သူေတြရွိတယ္။တခ်ိဳ႕ က်ေတာ့လည္း အားတက္သေရာ ေပါ့။ ေျပာင္းလဲခ်င္ေနၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ေတြက်ေတာ့လည္း ရွင္းရွင္း ေျပာရရင္ သံ႐ံုးကိုမဲသြားေပးတာ မယံုဘူးေပါ့ေနာ္။ အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕ေတြက မလႈပ္ရွား ခ်င္ဘူး။ ဒီအတိုင္းပဲေနၾကတယ္ ေပါ့။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့လည္း ခြင့္ယူ မယ့္ရက္ကို မဲေပးမယ့္လကိုယူ ထားၾကတယ္။ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္ ၿပီးေတာ့ မဲေပးၾကမယ္ေပါ့။ တခ်ိဳ႕ က်ေတာ့လည္း ခြင့္ယူမယ့္ရက္ကို ယူၿပီးသြားၾကၿပီ။ မဲကိုပဲ သက္သက္ သြားေပးမယ့္သူေတြလည္း ရွိေနၾကပါတယ္’’ဟု စင္ကာပူႏိုင္ ငံမွ ကိုယ္ပိုင္အစီအစဥ္ျဖင့္ ျပန္ လာၿပီး မဲေပးမည့္သူ ဦးေအာင္ မင္းေဆြကေျပာသည္။

ထို႔အျပင္ ကိုရီးယားတြင္ ျမန္ မာႏွစ္ေသာင္းေက်ာ္ ရွိသည့္အနက္မွ လူဦးေရငါးေထာင္ေက်ာ္သည္ ေရြးေကာက္ပြဲ၌ ႀကိဳတင္ မဲေပးရန္ ျမန္မာသံ႐ံုး၌ စာရင္း မ်ားေပးသြင္းထားၾကေၾကာင္း ကိုရီးယားေရာက္ ျမန္မာမ်ားအား ေရြးေကာက္္ပြဲတြင္ မဲေပးရန္ လံႈ႔ေဆာ္ေနသူ ကိုစိုးမိုးသူကေျပာသည္။

‘‘အခုေနာက္ပိုင္း ကိုရီးယား ကိုေရာက္လာတဲ့သူေတြက ႏွစ္ ႏုိင္ငံသေဘာတူ MoU စာခ်ဳပ္နဲ႔ လာတဲ့သူေတြ အရမ္းမ်ားေနေတာ့ ပညာအရည္အခ်င္းနဲ႔လာၿပီး အ လုပ္လုပ္ေနတဲ့သူဆိုတာ နည္း လာတာေပါ့။ အရင္ကဟုတ္ေပ မယ့္ အခုေတာ့ မဟုတ္ေတာ့ပါ ဘူး။ သံ႐ံုးရွိတဲ့ၿမိဳ႕ကို တက္လာၿပီး မဲေပးတာ လမ္းစရိတ္္ေတြေစ်းႀကီး တယ္။ အခ်ိန္္မေပးႏုိုင္တာရယ္၊ ေနာက္တစ္ခ်က္က အစိုးရကိုမယံု ၾကည္တာေပါ့။ အဲဒါေၾကာင့္ ႀကိဳ တင္မဲဆုိတာ မထည့္ၾကဘူး’’ဟု ကိုစိုးမိုးသူကေျပာသည္။

ကိုရီးယားေရာက္ျမန္မာမ်ား ကို ႀကိဳတင္မဲေပးႏိုင္ရန္ နယ္ၿမိဳ႕ မ်ားတြင္ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရး လုပ္ကိုင္ေနၾကသူမ်ားထံ စာ တိုက္မ်ားမွတစ္ဆင့္ ပံုစံ (၁၅)မ်ား ေပးသြင္း၍ လုပ္ေဆာင္ေနရ ေၾကာင္း ကိုစိုးမိုးသူကဆိုသည္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ၂၀၁၀ သန္းေခါင္စာရင္းမ်ားအရ အေမရိကန္ႏုိင္ငံတြင္ ေနထိုင္ၾက ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံကလာသည့္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားမွာ စုစု ေပါင္း လူဦးေရ ၁၀၀,၂၀၀ ေက်ာ္ ရွိသည္ဟု ဆိုပါသည္။ ၎တို႔အား လံုးနီးပါးသည္ ဒုကၡသည္အျဖစ္ လာေရာက္ေနထိုင္ၾကသူမ်ားျဖစ္ ၿပီး အေမရိကန္ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ ခံယူထားၾကသူမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း အေမရိကန္ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ခံယူ ထားသူ ၀ါရွင္တန္ၿမိဳ႕ရွိ အသက္ (၅၀)အရြယ္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦး ကေျပာသည္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ေရာက္ ျမန္မာမ်ားအနက္မွ လူဦးေရ ၂၀၀ ခန္႔ မဲေပးရန္ စာရင္းသြင္းထားေၾကာင္း ျမန္မာသံ႐ံုးႏွင့္နီးစပ္သူတစ္ဦးကေျပာသည္။

‘‘အဲဒီအက်ိဳးဆက္ကို ကြၽန္မတို႔ႏုိင္ငံပဲ ခံရမွာေပါ့ေနာ္။ ႏုိင္ငံ ေတာ္နဲ႔ျပည္သူမ်ားပဲ ခံရမွာပဲ။ ဒါ ဟာ အားလံုးမွာတာ၀န္ရွိပါတယ္။ ႏုိင္ငံသားတစ္ေယာက္က သူ႔မွာမဲ ေပးဖို႔ တာ၀န္ရွိတယ္။ တာ၀န္ကို သူ မထမ္းေဆာင္ႏိိုင္ဘူး။ သူ႔မွာ လည္းတာ၀န္ရွိသလို အဲဒီႏုိင္ငံ သားကို တာ၀န္မထမ္းေဆာင္ႏုိင္ ေအာင္ ဖန္တီးထားတဲ့သူေတြမွာလည္း တာ၀န္ရွိတယ္။ အစိုးရမွာ ေရာ ကြၽန္မတို႔ႏုိုင္ငံေရးသမားေတြ ရဲ႕ ညံ့ဖ်င္းမႈလည္းပါပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြက ျပည္သူလူ ထုကို မဲလာေပးခ်င္ေအာင္မဆြဲ ေဆာင္ႏိုင္တာေပါ’’ဟု ျပည္ပ ေရာက္ မဲေပးခြင့္ရွိသူ ျမန္မာႏုိုင္ငံ သားအေရအတြက္ နည္းပါးေန ျခင္းအေပၚ ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္ စားလွယ္ ေဒါက္တာညိဳညိဳသင္းက မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။

ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ားက ႀကိဳတင္မဲမ်ားေပးရန္ ျဖည့္စြက္ရမည့္ ပံုစံမ်ားကို ေပး သြင္းရန္ ရက္သတ္မွတ္ခ်က္ကို ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္္ပြဲေကာ္ မရွင္က စက္တင္ဘာ ၂၀ ရက္ထိ ရက္တိုးျမႇင့္ထားသည္။

မူလက ဇူလိိုင္လကုန္တြင္ အထက္ပါ စာရင္းမ်ားအၿပီးေပး သြင္းရန္ သက္ဆိိုင္ရာႏိုင္ငံမ်ားရွိ ျမန္မာသံ႐ံုးမ်ားက ေၾကညာထား ခဲ့ေသာ္လည္း စာရင္းလာေရာက္ ေပးသည့္ လူဦးေရနည္းပါးေန ေသာေၾကာင့္ စက္တင္ဘာ ၂၀ ရက္အထိ ထပ္တိုးေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ ေၾကာင္း ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္မွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာ သည္။

‘‘ရက္ေတြ ထပ္တိုးေပးထားေတာ့ မဲေပးမယ့္လူဦးေရေတြ မ်ားလာဦးမွာပါ’’ဟုထိုင္းႏုိင္ငံဆိုင္ရာ သံအမတ္ႀကီး ဦး၀င္းေမာင္က ေျပာသည္။

အျခားႏုိုင္ငံမ်ားလည္း ေရြး ေကာက္ပြဲအတြက္ ႀကိဳတင္မဲမ်ား ကို သက္ဆိုင္ရာသံ႐ံုးမ်ားမွတစ္ ဆင့္ လုပ္ေဆာင္ေနၾကေၾကာင္း ဦးေက်ာ္လင္းဦးကဆိုသည္။

‘‘တစ္ခုေတာ့ရွိတယ္။ လူ တစ္ေယာက္က ႏိုင္ငံျခားမွာ ေရာက္ေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီ လူက သူ႔ရဲ႕ၿမိဳ႕က မဲစာရင္းမွာလည္းပါေနတယ္ဆိုရင္ ဘယ္လို ျဖစ္လာမလဲ မေျပာတတ္ဘူး။ ေကာ္မရွင္ေပၚ မူတည္တာေပါ့။ အဲဒီလူေနရာမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က အစားထိုးထည့္သြင္း ရင္ေတာ့ အဲဒီမဲကႏုိင္သြားမွာေပါ့’’ ဟု ဦးေက်ာ္လင္းဦးကေျပာသည္။

၂၀၁၅ အေထြေထြေရြး ေကာက္ပြဲကို ႏို၀င္ဘာ ၈ ရက္တြင္ က်င္းပမည္ျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံေရးပါတီ ေပါင္း ၉၂ ပါတီမွ လႊတ္ေတာ္ ကိိုယ္စားလွယ္ေပါင္း ေျခာက္ေထာင္ေက်ာ္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ ၾကမည္ျဖစ္သည္။

7day daily