ေဆးဖက္ဝင္တဲ့ သေျပသီးမွည့္ေလးမ်ား

သေျပသီးႏွင့္ က်န္းမာေရး

(၁) သေျပသီးမွည့္ထဲရွိ သဘာဝဓာတ္တုိးဆန္႔က်င္ပစၥည္းမ်ားနဲ႔ Anthocyanin ဓာတ္တုိ႔က ရင္ သားကင္ဆာ မျဖစ္ေအာင္ကာကြယ္ေပးႏုိင္တဲ့အျပင္၊ ရင္သားကင္ဆာ ေဝဒနာသည္မ်ား စားသုံးေပး ျခင္းျဖင့္ ကင္ဆာဆဲလ္မ်ား ဆက္လက္မျပန္႔ပြားႏုိင္ေအာင္ သေျပသီးမွည့္ေတြက ဟန္႔တားေပးႏုိင္ ေၾကာင္း ၂၀၀၇ ခုႏွစ္က အိႏၵိယႏုိင္ငံ၏ Journal of Physiology and Pharmacology (ေခၚ) ေဆး ပညာဂ်ာနယ္မွာ အက်ယ္တဝင့္ ေရးသားေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါတင္မကေသးပါဘူး။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရွိ University of Rhode Island (ေခၚ) ေဆးဝါးတကၠသုိလ္မွာ သေျပသီး မွည့္ေတြကုိ ဓာတ္ခြဲစမ္းသပ္ခဲ့ရာ၊ ရင္သားကင္ဆာျဖစ္မလာေအာင္ ထိထိေရာက္ေရာက္ကာကြယ္ေပး ႏုိင္တယ္လုိ႔ အေျဖထြက္ရွိခဲ့ပါတယ္။

(၂) ၂၀၀၉ ခုႏွစ္က အိႏၵိယႏုိင္ငံမွာ သေျပသီးမွည့္ျဖင့္ ႂကြက္မ်ားကုိေဆးသုေတသနျပဳခဲ့ရာ၊ ေသြး ထဲရွိဂလူးကုိ႔စ္ပမာဏကုိ က်ေစ႐ုံမွ်မက၊ အစာအိမ္အက္ဆစ္ အထြက္မ်ားျခင္းတုိ႔ကုိပါ ကာကြယ္ေပး ႏုိင္တယ္လုိ႔ အိႏၵိယေဆးဂ်ာနယ္မ်ားမွာ မွတ္တမ္းတင္ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

(၃) အစာမေက် ရင္ျပည့္ျခင္းအတြက္ သေျပသီးကုိ ဆားအနည္းငယ္တုိ႔၍ စားေပးပါ။

(၄) သေျပသီးမွည့္မ်ားဟာ ခႏၶာကုိယ္အတြက္ မရွိမျဖစ္လုိအပ္ေနတဲ့ အင္ဆူလင္ထုတ္ေပးႏုိင္ ေသာ ပန္ကရိယကုိအားေကာင္းေစပါတယ္။ အဲဒီလုိပန္ကရိယကုိ က်န္းမာေစႏုိင္တာေၾကာင့္ ဆီးခ်ဳိ ေရာဂါေဝဒနာသည္မ်ား သေျပသီးမွည့္ကုိ မၾကာခဏ စားသုံးေပးသင့္ပါတယ္။

(၅) လိပ္ေခါင္း ေသြးယုိစီးသူမ်ားအေနျဖင့္ နံနက္ေစာေစာ သေျပသီးမွည့္ကုိ ပ်ားရည္ျဖင့္ စားေပး ျခင္းျဖင့္ လြန္စြာေဆးစြမ္းထက္ေစပါတယ္။

(၆) သေျပသီးထဲရွိ အင္ဇုိင္းဓာတ္မ်ားက အသည္းကုိက်န္းမာေစၿပီး အသည္းႀကီးျခင္းမွလည္း ကာ ကြယ္ေပးပါတယ္။

(၇) ဦးေရျပားႏွင့္ အေရျပားယားနာမႈိစြဲျခင္းတို႔အတြက္ သေျပသီးသတၱဳရည္ကုိ ယုံၾကည္စိတ္ခ်စြာ လိမ္းေပးပါ။

(၈) သေျပသီးရဲ႕ သဘာဝခ်ဳိေအးဓာတ္က လည္ေခ်ာင္းနာျခင္းကုိ သက္သာေပ်ာက္ကင္းေစပါ တယ္။

(၉) ဝမ္းဗုိက္အတြင္းထဲသုိ႔ မေတာ္တဆ ဆံပင္၊ ဆံစမ်ားနဲ႔ သံမႈံ၊ သံစမ်ား ဝင္သြားတဲ့အခါ သေျပ သီးစားေပးျခင္းျဖင့္ ၎တုိ႔ကုိ သူ႔အလုိလုိ ေက်ပ်က္သြားေစေၾကာင္း ျမန္မာ့ေဆးက်မ္းမ်ားမွာ ညႊန္းဆုိ ထားပါတယ္။

(၁၀) သေျပသီးမွည့္သတၱဳရည္ကုိ အဝတ္ျဖင့္စစ္၍ ပုလင္းတြင္ထည့္ၿပီး ငါးရက္ခန္႔ၾကာတဲ့အခါမွာ အခ်ဥ္ေပါက္လာပါတယ္။ ၎ကုိ သေျပသီးပုန္းရည္ကုိ ေလထုိးေလေအာင့္၊ သရက္ရြက္ႀကီးျခင္းႏွင့္ ကာလဝမ္းေရာဂါတုိ႔အတြက္ ေသာက္သုံးေပးႏုိင္ပါတယ္။

(၁၁) သေျပသီးမွည့္ ငါးလုံးကုိနံနက္တုိင္း ၁၅ ရက္တိတိ စားေပးရင္း၊ သေျပပင္စည္အေခါက္မႈန္႔ တစ္က်ပ္သားကုိ ေန႔စဥ္ေရေအးျဖင့္ ေသာက္ေပးပါ။ အဲဒီလုိအသီးေရာ၊ ပင္စည္အေခါက္မႈန္႔တုိ႔ကုိပါ ေန႔စဥ္တြဲစားေပးျခင္းျဖင့္ ဆီးခ်ဳိေရာဂါကုိ အျမစ္ျပတ္ေပ်ာက္ကင္းေစႏုိင္ပါတယ္။

သေျပသီးအေစ့ႏွင့္ က်န္းမာေရး (သေျပသီးအေစ့က အတန္ငယ္ခ်ဳိဖန္ေသာ အရသာရွိပါတယ္။)

သေျပတစ္ပင္လုံး၏ ေဆးဖက္အဝင္ဆုံး အစိတ္အပိုင္းဟာ သေျပသီးအေစ့ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာ့ေဆး က်မ္းမ်ားတြင္သာမက၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဆးက်မ္းမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာသိပၸံေဆးသုေတသီမ်ားက အႀကံျပဳထားၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သေျပသီးစားတဲ့အခါတုိင္း အေစ့ကုိပါ ဝါးစားသင့္ပါတယ္။

(၁) ဝမ္းပ်က္၊ ဝမ္းသြားျခင္း၊ မီးယပ္ဝမ္း၊ ေသြးဝမ္းစတဲ့ ဝမ္းေရာဂါအမ်ဳိးမ်ဳိးအတြက္ သေျပသီးအ ေစ့၊ သရက္ေစ့၊ ၾကစုသီးတုိ႔ကုိ ဆတူေရာေလွာ္၍ အမႈန္႔ႀကိတ္ေခ်ကာ တစ္ေန႔ႏွစ္ႀကိမ္ေသာက္ေပးပါ။

(၂) ေသြးဝမ္းသြားျခင္းအတြက္ သေျပသီးအေစ့ ေျခာက္မႈန္႔ႏွင့္ သၾကားဆတူေရာ၍ တစ္ေန႔ႏွစ္ ႀကိမ္ေသာက္ေပးပါ။

(၃) အေရျပားေပၚရွိ ထိခုိက္ဒဏ္ရာမ်ားႏွင့္ ခြဲစိပ္နာမ်ားေတာ္ေတာ္ႏွင့္ မက်က္ပါက သေျပသီးအ ေစ့ကုိ ေရျဖင့္ႀကိတ္၍လိမ္းေပးပါ။

(၄) သေျပသီးအေစ့ေျခာက္ကုိ အမႈန္႔ျပဳကာ၊ ေရက်က္ေအးျဖင့္ ေန႔စဥ္ေသာက္ေပးျခင္းျဖင့္ ဆီးခ်ဳိ ေရာဂါကုိ ဒိဌေပ်ာက္ကင္းေစပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ဆီးခ်ဳိေၾကာင့္ အာခံတြင္းေျခာက္၍ ေရငတ္ျခင္းမွလည္း သက္သာလာေစပါတယ္။

(၅) သေျပေစ့ေျခာက္မႈန္႔ကုိ တစ္ေန႔ႏွစ္ႀကိမ္က် ႏွစ္ဂရမ္စီေသာက္ေပးျခင္းျဖင့္ ကုိလက္စထေရာနဲ႔ အဆီမ်ားကုိက်ေစပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာေဆးသုေတသီမ်ားကလည္း သေျပသီးေစ့ဟာ ကုိလက္စထ ေရာက်ေစတဲ့ အျခားပဋိဇီဝေဆးမ်ားႏွင့္အၿပိဳင္ အစြမ္းထက္ျမက္လွေၾကာင္း အႀကံျပဳထားၾကပါတယ္။

(၆) ဆီးလြန္ေရာဂါ၊ အစာအိမ္အက္ဆစ္စိမ့္ထြက္လြန္၍ အစာအိမ္လမ္းေၾကာင္း ျပည္တည္နာမ်ား အတြက္ သေျပသီးအေစ့ေျခာက္မႈန္႔ကုိ တ႐ုတ္တုိင္းရင္းေဆးမ်ားမွာ အသုံးျပဳေလ့ရွိပါတယ္။

သေျပပင္အရြက္ႏွင့္ က်န္းမာေရး (သေျပရြက္၏ အရသာဓာတ္က ေအးျမေစပါတယ္။)

(၁) အပူေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ လွ်ာနဲ႔လည္ေခ်ာင္းကဲြျခင္းတုိ႔အတြက္ သေျပရြက္ႏုလတ္လတ္ဆတ္ ဆတ္ကုိ ေရႏွင့္ေရာႀကိတ္ၿပီး အာခံတြင္းထဲ ငုံထားေပးပါ။

(၂) ျမင္းသ႐ုိက္နာမ်ားအတြက္ သေျပရြက္ႏုသတၱဳရည္ကုိ ႏြားႏုိ႔ေရာ၍ခုႏွစ္ရက္ဆက္တုိက္ ေသာက္သုံးေပးပါ။

(၃) ကင္းကုိက္ခံရတဲ့အခါ သေျပရြက္သတၱဳရည္လိမ္းေပးျခင္းျဖင့္ ကင္းဆိပ္က်ေစပါတယ္။

(၄) မွတ္၊ ျခင္မ်ားကိုက္ျခင္းမွ ႀကိဳတင္ကာကြယ္တဲ့အေနျဖင့္ သေျပရြက္ကုိႀကိတ္ေျခ၍ ရလာတဲ့ သတၱဳရည္ကုိ ေျခ၊ လက္မ်ားမွာ လိမ္းက်ံေပးပါ။

(၅) အိႏၵိယႏုိင္ငံ ေဆးက်မ္းမ်ားမွာ အသည္းအားေဆးအျဖစ္ သေျပရြက္ျပဳတ္ရည္ကုိ တုိက္ေကၽြး ေလ့ရွိပါတယ္။

သေျပပင္စည္အေခါက္ႏွင့္ က်န္းမာေရး (သေျပေခါက္အရသာက ဖန္ခ်ဳိသည့္အတြက္ ႏႈတ္ၿမိန္ေစပါ တယ္။)

(၁) ဆီးခ်ဳိေရာဂါသည္မ်ားအတြက္ ပင္စည္အတြင္းသားေခါက္ကုိ မီးၿမႇိဳက္ျပာခ်၍ နံနက္၊ ေန႔၊ ည အစာစားၿပီးတုိင္း ေရျဖင့္ေသာက္ပါ။

(၂) သေျပေခါက္ကုိျပဳတ္၍ ငုံေဆးအျဖစ္ ငုံေပးျခင္းျဖင့္ ခံတြင္းထဲရွိ အပူဖု၊ အပူနာမ်ား ေပ်ာက္ ကင္းကာ သြားမ်ားပါခုိင္မာလာပါလိမ့္မယ္။

(၃) အပူလြန္၍ ေဖာက္ျပန္ျခင္းႏွင့္ မီးယပ္ျဖဴဆင္းျခင္းတုိ႔အတြက္ သေျပေခါက္ကုိ သုံးခြက္ႏွစ္ခြက္ တင္က်ဳိ၍ ေထာပတ္၊ ပ်ားရည္၊ သၾကားေရာကာ တစ္ေန႔ႏွစ္ႀကိမ္ေသာက္ပါ။

(၄) သေျပေခါက္ကုိ ႏြားႏုိ႔ႏွင့္ေရာျပဳတ္၍ တစ္ေန႔ႏွစ္ႀကိမ္ေသာက္ၿပီးတုိင္း ေထာပတ္စားပါ။ သည္း ေျခေဖာက္ျပန္ေသာ ေရာဂါအတြက္ အေကာင္းဆုံးေဆး ျဖစ္ပါတယ္။်

သတိျပဳရန္

(က) သေျပသီးမွည့္ကုိ ႀကိဳက္တုိင္းအလြန္အကၽြံ မစားပါႏွင့္ခၽြဲသလိပ္ထ၍ ေလခ်ဳပ္ေစပါတယ္။

(ခ) ကုိယ္ဝန္ေဆာင္သည္မ်ား မစားသင့္ပါဘူး။ ဓာတ္မတည့္၍ ကုိယ္ဝန္ပ်က္က်ေစတတ္လို႔ပါ။

(ဂ) သေျပသီးစားၿပီး အီလည္လည္ခံစားရတဲ့အခါ၊ ခ်င္းစားေပးပါ။

(ဃ) အမွည့္လြန္အသီးမ်ား စားမိပါက အစာအိမ္အခ်ဥ္ေပါက္ ေစတတ္ပါတယ္။ အခ်ဥ္ေပါက္တဲ့ အခါ၊ ဇီယာမႈန္႔ကုိ ဆားပုပ္ႏွင့္ ေရာေလွာ္၍ေသာက္ေပးပါ။

(င) သေျပသီးႏွင့္ ပီေလာပီနံတုိ႔ကုိ တြဲမစားသင့္ပါဘူး အဆိပ္ျဖစ္ေစပါတယ္။

(စ) မၾကာခဏ အစာမေၾက ဝမ္းေၾကာတင္းသူမ်ားအဖုိ႔ သေျပရြက္ႏွင့္ (လုံးဝ) မတည့္ပါဘူး။

ေၾကးမုံသတင္းစာ