အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ့နာမည္အေက်ာ္ၾကားဆုံးတကၠသိုလ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ မက္ဆာခ်ဴးဆက္နည္းပညာတကၠသိုလ္ (MIT) က အဖြဲ ့တစ္ဖြဲ ့ဟာ အလြယ္တကူသယ္ေဆာင္လုိ ့ရျပီး၊ ကမၻာတစ္၀န္းလုံးကလူေတြ အသုံးျပဳႏိုင္မယ့္ ပင္လယ္ေရကိုေရခ်ဳိခ်က္စနစ္တစ္ခုကို တီထြင္လုိက္ႏိုင္ပါတယ္။
ကုန္က်စရိတ္လည္း မမ်ားတဲ့ ဒီနည္းပညာဟာ ဖြံ ့ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြမွာ ေသာက္သုံးေရျပတ္လပ္မွဳကို ေျဖရွင္းေပးႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းေတြကို အားေပးမွဳျပဳဖုိ ့အတြက္ USAID အဖြဲ ့ကက်င္းပတဲ့ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေဒၚလာတစ္သိန္းေလးေသာင္းတန္ Desal Prize ဆုကိုလည္း ရရွိခဲ့ပါတယ္။
MIT က သိပၸံသုေတသနပညာရွင္ေတြနဲ ့အေမရိကန္အေျခစိုက္ထုတ္လုပ္ေရးကုမၸဏီ Jain Irrigation Systems တုိ ့ပူးေပါင္းတီထြင္ခဲ့တဲ့နည္းပညာမွာ ဆုိလာျပားေတြကိုအသုံးျပဳထားျပီး ဘက္ထရီကေနတဆင့္ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္သုံးသန္ ့စင္စက္ကို စြမ္းအင္ေပးကာ ပင္လယ္ေရထဲက ဆားဓာတ္ေတြကိုဖယ္ရွားေပးျပီး အဆင္သင့္ေသာက္သုံးႏိုင္တဲ့ ေသာက္ေရျဖစ္ေအာင္ျပဳလုပ္ေပးတာျဖစ္ပါတယ္။
“Electrodialysis လွ်ပ္စစ္သန္ ့စင္နည္းပညာဟာ အဖုိ၊အမလွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားရွိတဲ့ အီလက္ထရုတ္လွ်ပ္ေခါင္းႏွစ္ခုထဲကို ပင္လယ္ေရစီးေၾကာင္းတစ္ခုကိုစီး၀င္ေစတာျဖစ္ပါတယ္။ ပင္လယ္ေရမွာ အဖုိနဲ ့အမ အုိင္ယြန္ေတြေပ်ာ္၀င္ပါရွိျပီး၊ ဒီလွ်ပ္ေခါင္းေတြက ေရထဲက အုိင္ယြန္ေတြက ဆြဲငင္ယူလုိက္ပါတယ္။ ဒီနည္းနဲ ့လွ်ပ္ေခါင္းႏွစ္ခုၾကား ျဖတ္သန္းစီးဆင္းေနတဲ့ပင္လယ္ေရစီးေၾကာင္းရဲ့ အလယ္မွာ ေရခ်ိဳေတြသာ က်န္ရွိေတာ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္မွာေတာ့ အလႊားပါးအခ်ပ္ကိုသုံးျပီး ေရခ်ိဳ ေရစီးေၾကာင္းနဲ ့ဆားငန္ဓာတ္ပါ၀င္တဲ့ေရစီးေၾကာင္းေတြကို သီးျခားခြဲထုတ္ေပးလုိက္တာျဖစ္ပါတယ္” လုိ ့အဖြဲ ့ဦးေဆာင္သူ David L.Chandler က ရွင္းျပပါတယ္။
ေနေရာင္ျခည္စြမ္းအင္သုံးပင္လယ္ေရသန္ ့စက္ေတြဟာ အထူးအဆန္းေတာ့မဟုတ္ေတာ့ဘဲ၊ လက္ရွိမွာ အာဏာပုိင္အစိုးရေတြဟာ ေသာက္သုံးေရရွားပါးတဲ့ ခ်ီလီတုိ ့ကယ္လီဖုိးနီးယားျပည္နယ္တုိ ့လို ေဒသေတြမွာ ေလ့လာစမ္းသပ္မွဳေတြျပဳလုပ္လ်က္ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကမၻာမွာ လက္ရွိသုံးေနတဲ့နည္းပညာဟာ ကုန္က်စရိတ္အလြန္ျမင့္မားတာေၾကာင့္ ဖြံ ့ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြအေနနဲ ့အသုံးျပဳဖုိ ့အခက္အခဲေတြ ့မွာ ျဖစ္တယ္လုိ ့Chandler က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
MIT စနစ္ဟာ ပင္လယ္ေရ ၉၀ ရာခိုင္ႏွဳန္းကို ေသာက္ေရအျဖစ္ေျပာင္းလဲေပးႏိုင္ျပီး လက္ရွိ ေရသန္ ့နည္းပညာျဖစ္တဲ့ reverse-osmosis စနစ္ကေတာ့ ၄၀ ကေန ၆၀ ရာခိုင္ႏွဳန္းသာ ေျပာင္းလဲေပးႏိုင္ပါတယ္။
Ye Wint - သစ္ထူးလြင္
Ref: Sciencealert
Sign up here with your email
ConversionConversion EmoticonEmoticon