ASEAN လူငယ္ေခါင္းေဆာင္မႈ အိုဘားမားခ်ီးက်ဴး

အေမရိကန္သမၼတ Barack Obama ဟာ YSEALI ေခၚ အေရွ႕ေတာင္အာရွ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္မႈ ေရွ႕႐ႈေဆာင္ရြက္တဲ့အစီအစဥ္နဲ႔ ေရာက္ေနၾကတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအပါအဝင္ အာဆီယံ ၁၀ ႏုိင္ငံက လူငယ္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ သမၼတအိမ္ျဖဴေတာ္မွာျပဳလုပ္တဲ့ ေတြ႔ဆုံပြဲမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံေတြ ထူေထာင္ရာမွာ လူငယ္ေတြရဲ႕ အခန္းက႑က အေရးႀကီးတဲ့အေၾကာင္း၊ အဲဒီလူငယ္ေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ဖုိ႔အတြက္လည္း အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ေထာက္ပံ့ ကူညီေပးေနေၾကာင္း ထည့္သြင္း ေျပာၾကားသြားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြအေရးကုိလည္း သမၼတ အုိဘားမားက အေလးေပး ေျပာၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ကုိေဇာ္ဝင္းလႈိင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

အေမရိကန္သမၼတ အိမ္ျဖဴေတာ္မွာ ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔ ေန႔လည္က ျပဳလုပ္သြားတဲ့ သမၼတ အုိဘားမားနဲ႔ YSEALI ေခၚ အေရွ႕ေတာင္အာရွ လူငယ္ ေခါင္းေဆာင္မႈ ေရွ႕႐ႈေဆာင္ရြက္တဲ့ အစီအစဥ္နဲ႔ ေရာက္ေနၾကတဲ့ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံပြဲမွာ ျမန္မာ အမ်ဳိးသမီးလူငယ္တဦးျဖစ္တဲ့ မဇင္မာျမင့္က သမၼတအုိဘားမားနဲ႔ ပရိသတ္ကုိ မိတ္ဆက္စကား ေျပာၾကားေပးခဲ့ပါတယ္။

“မဂၤလာပါ။ က်မနံမည္က ဇင္မာျမင့္ပါ။ က်မကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က ျဖစ္ပါတယ္။ က်မဟာ ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝတဲ့ မိသားစုက ဆင္းသက္လာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီကေန႔မွာေတာ့ အေမရိကန္သမၼတရဲ႕အိမ္ကုိ ရွင္တုိ႔အားလုံးနဲ႔အတူ ေရာက္ေနပါတယ္။ က်မ မိဘေတြဟာ အစုိးရဝန္ထမ္းေတြပါ။ က်မဟာ ဘာကုိက်က္ရမယ္ဆုိတဲ့ ညြန္ၾကားမႈေပးတဲ့ ပညာေရးစံနစ္နဲ႔ ႀကီးျပင္းလာခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။”

အေရွ႕ေတာင္ အာရွတုိက္အတြင္း လူဦးေရ သန္း ၆ဝဝ ေလာက္ရွိတဲ့အထဲက ၃ ပုံ ၂ ပုံဟာ အသက္ ၃၅ ေအာက္ လူငယ္ေတြျဖစ္တဲ့အတြက္ လူငယ္ေတြကုိ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ဖုိ႔ YSEALI ေခၚ အေရွ႕ေတာင္အာရွ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္မႈ အစီအစဥ္ကုိ စတင္လုိက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ YSEALI လူငယ္ေခါင္းေဆာင္မႈ အစီအစဥ္အတြက္ လူငယ္ေတြ အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာ လာေရာက္ ေလ့လာႏုိင္ဖုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စတင္ ေၾကညာလုိက္တာလုိ႔ သမၼတ အုိဘားမားက ဒီအခမ္းအနားမွာ ျပန္လည္ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

“အေရွ႕ေတာင္အာရွတုိက္အတြင္းက လူငယ္ေတြရဲ႕ အရည္အေသြးကုိ ျမႇင့္တင္ေပးဖုိ႔အတြက္ အဲဒီ လူငယ္ေတြကုိ အေမရိကန္ႏုိင္ငံကုိ ေခၚလာေပးမယ့္ Fellowship အစီအစဥ္ကုိ မႏွစ္က ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ လူထုေတြ႔ဆုံပြဲအတြင္း အေစာပုိင္းက ဇင္မာ ေျပာခဲ့သလုိပဲ က်ေနာ္ ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ ၇၅ ေယာက္စာ ပထမအသုတ္အတြက္ လူေပါင္း ၁,ဝဝဝ ေက်ာ္ ေလွ်ာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ အႀကိတ္အနယ္ ၿပိဳင္ဆုိင္ခဲ့ရပါတယ္။ ဒီကေန႔ ခင္ဗ်ားတုိ႔ကုိ YSEALI အစီအစဥ္ရဲ႕ ပထမအသုတ္အျဖစ္နဲ႔ လက္ခံႀကိဳဆုိပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတုိ႔အတြက္ ဂုဏ္လည္း ယူပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတုိ႔တေတြ လုပ္ေဆာင္ေနၾကတဲ့ အံ့ၾသဖြယ္ရာ လုပ္ငန္းေတြကုိ က်ေနာ္ဖတ္ခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။”

ဒီ အာရွလူငယ္ေခါင္းေဆာင္ အစီအစဥ္ထဲမွာ ပါလာၾကတဲ့ လူငယ္ေတြ ကုိယ့္တုိင္းျပည္အသီးသီးမွာ လုပ္ေဆာင္ေနၾကတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကုိ ေလ့လာ၊ ဖတ္ၾကည့္ခြင့္ရေၾကာင္း သမၼတ အုိမားမားက ေျပာၾကားၿပီးတဲ့ေနာက္ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္တခ်ဳိ႕ရဲ႕ နာမည္ကုိေခၚၿပီး သူတုိ႔လုပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကုိ သမၼတက မီးေမာင္းထုိးေျပာၾကားခဲ့တာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက ေဒါက္တာ ခုိင္သစၥာေမာင္ လုပ္ေနတဲ့လုပ္ငန္းေတြကုိလည္း ထည့္သြင္း ေျပာၾကားသြားပါတယ္။

ဒီအစီအစဥ္အရ အာဆီယံ အဖြဲ႔ဝင္ ႏုိင္ငံအခ်င္းခ်င္းၾကားမွာလည္း အေတြ႔အႀကံဳေတြ ဖလွယ္လုိ႔ ရႏုိင္တဲ့အေၾကာင္း တျခား အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံေတြမွာ ျပဳလုပ္ခဲ့ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ ဥပမာေပး ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လက္ရွိ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ႀကိဳးပမ္းမႈ အေျခအေနေတြကုိ သမၼတ အုိဘားမားက အခုလုိ ေျပာပါတယ္။

“လူ႔အခြင့္အေရး၊ ဒီမုိကေရစအေရး စတဲ့ကိစၥေတြမွာ တုိင္းျပည္အတြင္း ေကာင္းမြန္တဲ့ အေလ့အထေတြ ရွိလာေရး လုပ္ဖုိ႔ဟာ အေတာ္အေရးႀကီးပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ က်င္းပဖုိ႔ ရွိေနတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံမွာလုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး အစီအစဥ္သာ မရွိခဲ့ရင္ ျဖစ္မယ္မထင္ဘူးလုိ႔ ေျပာရင္ မွားမယ္ မထင္ပါဘူး။ ေနာက္ တျခား အာဆီယံအဖြဲ႔ဝင္ ႏုိင္ငံေတြထဲမွာလည္း စစ္အာဏာရွင္စံနစ္ကေန ဒီမုိကေရစီစံနစ္ကုိ အသြင္ကူးေျပာင္း သြားတဲ့ သင္ခန္းစာေတြ အေရွ႕မွာ ရွိထားေတာ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အေနနဲ႔လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီလုိ လုပ္ရင္ ရႏုိင္တယ္ဆုိတဲ့ ယုံၾကည္မႈေတြ ရရွိသြားခဲ့ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ဒီအစီအစဥ္ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ အစိတ္အပုိင္းတခုက တုိင္းျပည္တခုခ်င္းစီကေန ဥပေဒေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနေတြကုိ ေစာင့္ၾကည့္ၿပီး ေကာင္းမြန္တဲ့ အေလ့အထေတြ က်င့္ႀကံ ေဆာင္ရြက္ၾကဖုိ႔ပါ။ ေနာက္ တုိင္းျပည္တခုက အမွားအယြင္းလုပ္ေနၿပီဆုိရင္လည္း တျခား တုိင္းျပည္တခုက အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ေဝဖန္မႈလုပ္ၿပီး တုိးတက္ ေကာင္မြန္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းေပၚ ေရာက္လာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ၾကဖုိ႔ပါ။ အာဆီယံ အေနနဲ႔ ဒီကိစၥကုိ ထူးျခားစြာ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔လည္း မိတ္ေဆြအျဖစ္ ပါဝင္ ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ။ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ဒီတုိင္းျပည္ တခုခ်င္းစီနဲ႔ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံမႈေတြ ရွိေနၿပီးသားပါ၊ ဒါေပမယ့္ ေရွ႕ေရွာက္မွာ အာဆီယံတဖြဲ႔လုံးနဲ႔လည္း ဒီ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ပုံစံကုိ ခ်မွတ္ က်င့္သုံးသြားခ်င္ပါတယ္။”

ေတြ႔ဆုံပြဲအတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ ခ်င္းျပည္နယ္မွာ ခရီးသြားလုပ္ငန္းေတြ တုိးတက္ ေကာင္းမြန္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ဆလုိင္းမြန္ပီးကလည္း သမၼတ အုိဘားမားကုိ ေမးခြန္း ေမးခြင့္ရခဲ့တာမွာ - သမၼတအေနနဲ႔ ဘယ္က႑ေတြက အေရးပါတယ္လုိ႔ ထင္သလဲ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ စီးပြားေရးအရ ဘယ္လုိ အကူအညီေပးႏုိင္မလဲဆုိတဲ့ ေမးခြန္းကုိ ေမးခဲ့ပါတယ္။

“စီးပြားေရးကုိ အတင္းအၾကပ္ ခ်ဳပ္ကုိင္ထားတာ၊ စြန္႔ဦးထြင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္လုိသူေတြကုိ လုပ္ပုိင္ခြင့္ မေပးခဲ့တာေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၄ဝ အတြင္း အခ်ိန္ေတြ အမ်ားႀကီး ဆုံးရႈံးခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ေရာက္သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ အရမ္းကုိ အံ့ၾသသြားတဲ့အခ်က္က - ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ က်ေနာ္ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံကုိ စေရာက္တဲ့ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္က အေနအထားကုိ ျပန္သတိရသြားေစတယ္။”

ဒါ့အျပင္ သမၼတ အုိဘားမားက ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး အေျခအေနေတြကုိ စကၤာပူနဲ႔ တျခား အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံေတြက အေျခအေနေတြနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ၿပီးေတာ့ က်ယ္တဝင့္ ျပန္လည္ ေျဖၾကားေပးခဲ့ပါတယ္။

ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ လူကူးမႈ တုိက္ဖ်က္ေရးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ေနသူတဦးရဲ႕ ေမးခြန္းကုိ ေျဖၾကားတဲ့အခါမွာလည္း လတ္တေလာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေရးကုိ သမၼတ အုိဘားမားက ထည့္သြင္း ေျပာၾကားသြားပါတယ္။ YSEALI - အေရွ႕ေတာင္ အာရွ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္မႈ အစီအစဥ္ကုိ အေမရိကန္အစုိးရက လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္တုန္းက စတင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္ရဲ႕ေအာက္မွာ အရပ္ဖက္ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံမႈလုပ္ငန္း၊ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ သဘာဝ သယံဇာတ အရင္းအျမစ္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ လုပ္ငန္း၊ စြန္႔ဦးတီထြင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္သူမ်ား စတဲ့ က႑အသီးသီးခြဲၿပီး အေမရိကန္ ႏုိင္ငံအတြင္းမွာရွိတဲ့ အရပ္ဖက္နဲ႔ အစုိးရ အဖြဲ႔အစည္းေတြမွာ သီတင္းပတ္ ၄ ပတ္ကေန ၆ ပတ္ေလာက္အထိ လာေရာက္ ေလ့လာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

လူငယ္ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ ေလ့လာမႈအစီအစဥ္ၿပီးခါနီး ရက္ပုိင္းအလုိမွာ သမၼတ အုိဘားမားနဲ႔ အိမ္ျဖဴေတာ္မွာ ေတြ႔ဆုံၾကတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္ ခင္ဗ်ား။

ကိုေဇာ္ဝင္းလႈိင္ - VOA Burmese