အာရွ-အာဖရိက ထိပ္သီးေဘးဘန္း တ႐ုတ္-ျမန္မာေဆြးေႏြး

မန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ တ႐ုတ္သမၼတ ရွီက်င့္ဖ်င္ ဦးေဆာင္တဲ့အဖြဲ႔တို႔ အာရွ-အာဖရိက ထိပ္သီးေဘးဘန္းမွာ
ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးေနစဥ္ (ဓာတ္ပံု - ဦးရဲထြဋ္ေဖ့စ္ဘြခ္)

အာရွနဲ႔ အာဖရိက ေဒသတ၀ွမ္းမွာ အေျခခံ အေဆာက္အအံုေတြ တည္ေဆာက္ၿပီး ကုန္သြယ္မႈ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရယူၿပီးေတာ့ စီးပြားေရးတိုးတက္ေအာင္လုပ္ဖို႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ရည္္မွန္းခ်က္ႀကီးတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာကို တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္က ခ်ျပေျပာဆိုပါတယ္။ အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံက အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပေနတဲ့ အာရွ-အာဖရိက ညီလာခံအတြင္း တ႐ုတ္သမၼတ ရွီ က်င့္ဖ်င္ က အဲဒီလို ခ်ျပသြားတာပါ။

အဲဒီညီလာခံအတြင္းမွာပဲ အိမ္နီးခ်င္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ သီးျခားေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးၿပီး ႏွစ္ႏုိင္ငံ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးမွာ အျမင့္ဆံုး အေနအထားသစ္ကိုေရာက္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အေၾကာင္း မစၥတာ ရွီ က ေျပာပါတယ္။ ဗီြအိုေအသတင္းေထာက္ Brian Padden ရဲ႕သတင္းလႊာနဲ႔ CCTV သတင္းကို အေျခခံၿပီး ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက တင္ျပထားပါတယ္။

အေျခခံအေဆာက္အအံု တည္ေဆာက္ေရး စီမံကိန္းေတြအတြက္ ေဒၚလာဘီလီယံေပါင္းမ်ားစြာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမယ့္ ပိုးလမ္းမသစ္အတြက္ အစီအစဥ္ေတြကို လြန္ခဲ့တဲ့လအတြင္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ခ်ျပထားပါတယ္။ အာရွေဒသအမ်ားစု၊ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းနဲ႔ ဥေရာပတိုက္အထိ ဆက္သြယ္မယ့္ ကားလမ္းေတြ၊ ရထားလမ္းေတြနဲ႔ ပိုက္လိုင္းေတြ စသည္အားျဖင့္ တည္ေဆာက္ဖို႔ပါ။

One Belt, One Road လို႔ေခၚတ့ဲ ဒီအစီအစဥ္ထဲမွာ တ႐ုတ္က ဆိပ္ကမ္းေတြနဲ႔ အာဖရိကနဲ႔ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းက ဆိပ္ကမ္းေတြအၾကား ဆက္သြယ္မယ့္ ေရေၾကာင္းကုန္သြယ္ေရးလမ္းတခုကို ေဖာ္ထုတ္ဖို႔လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။

ဒီအစီအစဥ္က စီးပြားေရးတိုးခ်ဲ႕ဖို႔ စိတ္အားထက္သန္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံေတြကို ခ်ိတ္ဆက္ေပးမွာျဖစ္သလို ကမာၻ႔ကုန္သြယ္ေရးမွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ နဂိုကတည္းက အေရးပါေနၿပီးသား စီးပြားေရးက႑ကိုလည္း တိုးျမႇင့္ေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။

ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံေတြရဲ႕စီးပြားေရးကို ျမႇင့္တင္တာမွာ အေထာက္အကူျပဳဖို႔ အဲဒီႏုိင္ငံေတြက တင္သြင္းကုန္အမ်ားအျပားအေပၚ အခြန္ အေကာက္ေတြ ေနာက္ထပ္ေလွ်ာ့ခ်ေပးမယ္လုိ႔ ညီလာခံတက္ေရာက္လာတဲ့ ႏုိင္ငံ ၁၀၀ ေက်ာ္က ႏုိင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ေတြ အပါအ၀င္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ သမၼတ ရွီ က်င့္ဖ်င္က ေျပာပါတယ္။

“တ႐ုတ္ႏုိင္ငံနဲ႔ သံတမန္ အဆက္အသြယ္ရွိတဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈနိမ့္ ႏုိင္ငံေတြ အားလံုးကေနတင္ပို႔တဲ့ ကုန္ပစၥည္းအားလံုးရဲ႕ ၉၇% ေပၚ အခြန္ေကာက္ခံတာကို ဒီႏွစ္ကုန္မွာ လံုး၀ ပယ္ဖ်က္ေပးပါမယ္။ ဒါ့အျပင္ ႏုိင္ငံေရးအရ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ မထားဘဲ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံေတြကို အကူအညီ အေထာက္အပံ့ေတြ ဆက္ေပးသြားပါမယ္။”

တ႐ုတ္ရဲ႕စီးပြားေရးအစီအစဥ္ဟာ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြလုပ္ဖို႔ အားေပးမယ့္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ အက်ဳိးရွိမယ့္ အစီအစဥ္ ျဖစ္တယ္လို႔ တ႐ုတ္သမၼတက ဆိုပါတယ္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္ဟာလည္း ဗုဒၶဟူးေန႔မွာပဲ ညီလာခံမွာ မိန္႔ခြန္းေျပာၿပီး ကမာၻ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ သာယာ၀ေျပာမႈ တုိးတက္ေစေရးအတြက္ ဖြံ႔ၿဖဳိးဆဲ ႏိုင္ငံမ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ျမႇင့္တင္ျခင္း ေခါင္းစဥ္နဲ႔ အာရွ-အာဖရိက ညီလာခံရဲ႕ ႏွစ္ (၆၀) ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္၊ ဘန္ေဒါင္းညီလာခံကို အမွတ္ရေစဖို႔ မိမိတို႔အားလုံး ဒီေနရာမွာ ေရာက္ေနရတဲ့အတြက္ ေက်နပ္အားရ ျဖစ္မိပါေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။

“အာရွ-အာဖရိက ႏိုင္ငံေတြအၾကား ပိုမိုတည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးႏွင့္ သာယာ၀ေျပာေရးကို ေရွး႐ႈၿပီး ဖြံ႔ၿဖဳိးဆဲ ႏိုင္ငံမ်ားအၾကား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ဆက္ၿပီး တိုးျမႇင့္ေစဖို႔နဲ႔ အဓြန္႔ရွည္တည္တံ့ေစဖို႔ က်ေနာ္တို႔ ထပ္ၿပီး ကတိျပဳပါတယ္။”

တ႐ုတ္သမၼတနဲ႔ ျမန္မာသမၼတတို႔ဟာ အဲဒီေန႔တရက္ထဲမွာပဲ ညီလာခံျပင္ပမွာ သီးျခား ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။ One Belt, One Road အစီအစဥ္နဲ႔ တ႐ုတ္၊ ျမန္မာ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ အိႏိၵယႏုိင္ငံတို႔အၾကား စီးပြားေရးနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရးေတြကို အျပန္အလွန္ ၀င္ထြက္သြားလာလုပ္ကိုင္ႏုိင္မယ့္ အစီအစဥ္ေတြအေပၚ ျမန္မာႏုိင္ငံက ေထာက္ခံတာကို တ႐ုတ္သမၼတက အသိအမွတ္ျပဳ ေျပာဆိုပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္ပိုင္းက အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြကေနတဆင့္ ျပႆနာကိုေျဖရွင္းဖုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႀကိဳးပမ္းေနတာကို တ႐ုတ္က ေထာက္ခံေၾကာင္းနဲ႔ တိုးတက္မႈအသစ္ေတြကိုျမင္ရဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း မစၥတာ ရွီ က အေလးအနက္ ေျပာသြားပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္ပိုင္းေဒသ တည္ၿငိမ္ေရးနဲ႔ လူထု ေဘးကင္းလံုျခံဳေရးအတြက္ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္ေနသလိုပဲ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးကို အရွိန္ျမႇင့္ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားေၾကာင္း သမၼတဦးသိန္းစိန္က ေျပာတယ္လို႔ CCTV သတင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္ဟာ ဂ်ကာတာၿမိဳ႕ေတာ္မွာက်င္းပေနတဲ့ အခုညီလာခံျပင္ပမွာ တ႐ုတ္သမၼတနဲ႔ သီးျခားေတြ႔ဆံုတဲ့အျပင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွိတ္က္ ဟာဆီနာ (Sheikh Hasina) နဲ႔လည္း သီးျခားေတြ႔ဆံုတာကို ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ရဲ႕ ေဖ့စ္ဘုတ္စာမ်က္ႏွာမွာ တင္ထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။

အာရွ-အာဖရိက ညီလာခံဟာ ဒီကေန႔ ၾကာသပေတးေန႔မွာ အဆံုးသတ္မွာျဖစ္ၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္မႈဆိုင္ရာ မူေဘာင္အသစ္တခု ထြက္လာဖို႔နဲ႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံခ်င္းၾကား ကုန္သြယ္ေရးဆုိင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ထြက္လာမယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားၾကပါတယ္။

ေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)