အာရွ မွာ လူေမွာင္ခို လုပ္ငန္း ျကီးထြားေန

အာရွ ေဒသမွာ ေရွြ့ေျပာင္း အေျခခ် သူေတြကို လူေမွာင္ခို လုပ္ျကတဲ့ ရာဇဝတ္ ဂိုဏ္းေတြဟာ အင္မတင္ ျကီးမားလာေနျပီး နွစ္စဉ္ ေဒၚလာ သန္း ၂ ေထာင္ ဖိုး ေတာင္ ရွိေနတယ္လို့ ကုလသမဂၢ မူးယစ္ေဆးဝါးနဲ့ ျပစ္မႈ ဆိုင္ရာရံုး UNODC က အစီရင္ခံစာ တေစာင္ ထုတ္ျပန္ လိုက္ပါတယ္။

လူေမွာင္ခို ခံရသူေတြဟာလည္း အသက္ ဆံုးရံႈးတဲ့ အထိ အနၱရာယ္ ရင္ဆိုင္ျကရျပီး အျကမ္းဖက္ခံရမႈ၊ မတရား ခိုင္းေစခံရမႈ စတဲ့ လူ့အခြင့္အေရး ခ်ိုးေဖာက္ခံရမႈ ရွိေနတယ္လို့ ဆိုပါတယ္။

ဒီလို ျဖစ္ေနတာေတြနဲ့ ပတ္သက္ျပီး အာရွမွာ ဘယ္နိုင္ငံေတြက အဆိုးဆံုး ျဖစ္ေနသလဲ ဆိုတာက စလို့ UNODC အာရွနဲ့ ပစိဖိတ္ေဒသ ေျပာခြင့္ ရသူ အိန္ရွေလ စတင္ဆန္ကို ေမးျကည့္ေတာ့

ဒီ အစီရင္ခံစာ က နိုင္ငံနဲ့ ေဒသ ၂၈ ခုကို အေျခခံျပီး ထုတ္ျပန္တာ ျဖစ္ျပီး အေရွ့အာရွ၊ ေတာင္အာရွ၊ အေရွ့ေတာင္ အာရွ နဲ့ အေနာက္ေတာင္ အာရွ ေဒေတြကို အဓိက ထား ေလ့လာျကည့္ တာပါ။ ဥပမာအေနနဲ့ အေရွ့ေတာင္အာရွ ေဒသ အေျကာင္း ေျပာမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အဓိက ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ခံေန ရတဲ့ နိုင္ငံေတြ ကေတာ့ ကေမၻာဒီယား ျမန္မာနဲ့ ေလာ နိုင္ငံေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒိကေန ထိုင္းကို လူ ကုန္ကူး ေနျကတာပါ။

ေမး။ လူကုန္ကူးမႈဟာ ဘယ္လို ပံုစံမ်ိုးေတြ ျဖစ္ေနတာ လဲ။

ဒါကေတာ့ တကယ့္ကို ရႈပ္ေထြးပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အခုလို အာရွမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြ အေပၚ ေယဘုယ် ျခံုငံု ေျပာလို့ မရပါဘူး။ ဒါေပမယ့္လို့ အဓိက က်တဲ့ ပံုစံေတြကို ေတာ့ ေတြ့ရတာ ရွိပါတယ္။

အလြန္တရာမွ အနၱရာယ္ ျကီးတဲ့ ပံုစံမ်ိုးေတြနဲ့ လူကုန္ကူး ခံေနရတာမ်ိုးကိုေတြ့ရပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ပင္လယ္ျပင္ကေန ဝင္ေရာက္လာတာမ်ိုးေတြ ပါတယ္။

တခ်ို့က်ေတာ့ ကြန္ရက္ ေတြနဲ့ လုပ္တာ ရွိသလို တခ်ို့လည္း တေယာက္ခ်င္း လုပ္ေဆာင္ ေနတာ မ်ိုးေတြ ရွိပါတယ္။ သူတို့ တေတြဟာ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္း ေတြေျကာင့္ အခုလို လူကုန္ကူးခံရတာ မ်ိုးလည္းရွိပါတယ္။

ေမး။ ေနာက္ျပီး အာရွမွာ အခုလို လူကုန္ကူးမႈ လုပ္ငန္း လည္ပတ္ေနတဲ့ ေငြေျကးဟာ ပမဏာ အားျဖင့္ တနွစ္ကို ေဒၚလာ သန္း ၂ဝဝဝ ဆိုေတာ့ ဘယ္လို လုပ္ျပီး ေျပာနိုင္ တာလဲ ။

ကြ်န္မ တို့က လူကုန္ကူး ခံရသူေတြ ေပးရတဲ့ ပမဏကို စံုစမ္းေထာက္လွမ္း သူေတြ ဆီက အေျခခံျပီး တြက္ခ်က္တာ ျဖစ္သလို သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရ အာဏာပိုင္ ေတြက ေဖၚျပ ေပးထားတဲ့ အခ်က္အလက္ ေတြနဲ့ လည္း တိုင္းတာ တြက္ခ်က္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမး။ လူကုန္ကူးမႈနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ဗမာျပည္ရဲ့ အေျခ အေန ကို ေျပာမယ္ ဆိုရင္ေရာ ဘယ္လို ေျပာနိုင္မလဲ ။

ျမန္မာနိုင္ငံကေတာ့ အဓိကအားျဖင့္ လူကုန္ကူးခံရသူေတြ ထြက္လာျကတဲ့ နိုင္ငံ တခုျဖစ္ပါတယ္။ သူတို့ အဓိက သြားျကတဲ့ နိုင္ငံ တခ်ို့ကေတာ့ ထိုင္း မေလးရွား၊ ဘဂၤႅားေဒ့ရွ္ ၊ အိနၵိယနဲ့ ပါကစၥတန္ နိုင္ငံေတြ ျဖစ္ျကပါတယ္။ တရုတ္နိုင္ငံကို လည္း ျမန္မာနိုင္ငံက အမ်ိုးသမီး ငယ္ေတြ လူကုန္ကူး ခံေနရာေတြ ရွိေနပါတယ္။

ေမး။ ဒါဆိုရင္ အာရွ ေဒသမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ဒီလူကုန္ကူးမႈကို ဘယ္လို ေျဖရွင္း နိုင္မယ္လို့ ယူဆလဲ။

နိုင္ငံေတြအေနနဲ့ လူကုန္ကူးတာမႈ ကာကြယ္တာဆီးေရး ဥပေဒနဲ့ မူဝါဒေရးရာအပိုင္းကို အားေကာင္းေအာင္လုပ္ဖို့၊ ေနာက္ျပီး နယ္ျခား ျဖတ္ေက်ာ္ တာေတြကို ထိန္းခ်ုပ္ဖို့ အတြက္ နိုင္ငံအခ်င္းခ်င္း အျကား ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ဖို့ ေတြ လုပ္ဖို့ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါက အင္မတန္ အေရးျကီးတဲ့ အခ်က္ တခုပါ။ ေနာက္ျပီး နယ္ျခား လူကုန္ကူးတဲ့ ကြန္ရက္ ေတြကို အေသအခ်ာ စံုစမ္း ေဖၚထုတ္ျပီး အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ ဖို့ လိုအပ္ပါတယ္။ ေရွြ့ေျပာင္း ဝင္ေရာက္ လိုသူေတြ အတြက္ သင့္ေတာ္တဲ့ ရန္ပံုေငြ တခု တည္ေထာင္ျပီး သူတို့ အတြက္ ေဆာင္ရြက္ ေပးတာ မ်ိုး၊ ေရွြ့ေျပာင္း ဝင္ေရာက္ျခင္း ဆိုင္ရာ ကိစၥေတြနဲ့ ပတ္သက္တဲ့ အေျခခံ ဗဟုသုတု ေတြကိုလည္း ေပးဖို့လိုအပ္ပါတယ္။

BBC Burmese